Fréttablaðið - 09.03.2019, Blaðsíða 32

MÉR FINNST ÉG BERA
TALSVERÐA ÁBYRGÐ Á
VERKUM SEM ERU SKRIFUÐ
FYRIR MIG OG VIL GERA
MITT TIL AÐ ÞAU LIFI OG
FÓLK GETI NOTIÐ ÞEIRRA.
Með titlinum á plötunni Verna-cular (Tungu-mál) er ég að vísa til móður-málsins okkar,“
segir tónlistarkonan Sæunn Þor-
steinsdóttir og á þar við nýja disk-
inn hennar sem var að koma út í
gær. Hann geymir fjögur íslensk
verk sem nú eru aðgengileg á helstu
tónlistarveitum. Þau eru After-
quake eftir Pál Ragnar Pálsson, 48
images of the moon eftir Þuríði
Jónsdóttur, O eftir Halldór Smára-
son og Solitaire eftir Hafliða Hall-
grímsson.
Sæunn er tilnefnd nú til Íslensku
tónlistarverðlaunanna sem f lytj-
andi ársins, enda er hún einn
fremsti sellóisti Íslands. Hún býr
í Seattle í Bandaríkjunum, þar
sem hún kennir við Washington-
háskóla, en kom heim í síðasta
mánuði og hélt útgáfutónleika
vegna nýju plötunnar og var óvænt
beðin að spila einleik með sinfóní-
unni líka. Gaf sér samt tíma í spjall
daginn sem hún hélt aftur vestur
um haf.
Hún kveðst fyrst hafa f lutt til
Bandaríkjanna sjö ára að aldri,
með foreldrum sínum, vegna sér-
náms föður hennar í húðsjúk-
dómalækningum. Þegar ég undrast
hennar lýtalausu íslensku upplýsir
hún að fjölskyldan hafi f lutt aftur
til Íslands þegar hún var þrettán ára
og dvalið heima í eitt og hálft ár. „Þá
var ég í skóla og svo tölum við auð-
vitað alltaf íslensku heima. En ég
lærði enskuna sjö ára og hún er mér
svo töm að Ameríkanar átta sig ekki
á að ég er íslensk.“
Sæunn segir eintóma snillinga
starfa hjá útgáfufyrirtækinu Sono
Luminus og þeir séu iðnir við að
gefa út íslenska tónlist. „Ég var að
tala við þá um að taka upp Quake
eftir Pál Ragnar sem ég spilaði í
fyrra með sinfóníunni og var þá
spurð: „Já, áttu ekki eitthvað fleira
sem þig langar að taka upp?“ Jú, ég
hélt nú það. Maður leggur svo mikla
vinnu í konsertana, mér finnst ég
bera talsverða ábyrgð á verkum
sem eru skrifuð fyrir mig og vil
gera mitt til að þau lifi og fólk geti
notið þeirra.“ Útgáfutónleikarnir
voru í Ásmundarsal við Freyju-
götu, Sæunn segir hann æðislegan
fyrir einleiksselló. „Það var yndis-
legt að spila þar, tónninn var svo
tær, sérstaklega góður fyrir verk
þar sem mikið er af fínlegum blæ-
brigðum eins og í verkinu eftir Hall-
dór Smárason, ég hef spilað það með
míkrófón alveg við strengina en það
þurfti ekki þarna.“
Tveggja stunda akstur á æfingu
Nú er komið að því að forvitnast
um upprunann og f leira. „Ég er öll
að norðan,“ segir Sæunn brosandi.
„Pabbi, Þorsteinn Skúlason, er úr
Þingeyjarsýslu og mamma, Ólöf
Jónsdóttir, er frá Akureyri. Hún er
fiðluleikari og þegar við bjuggum
á Íslandi spilaði hún mikið og
kenndi.“ Sæunn kveðst hafa verið
ósátt við að flytja aftur út til Banda-
ríkjanna fjórtán ára, er tækifæri á
góðu starfi beið föður hennar. „Ég
var náttúrlega orðinn táningur og
ekki hrifin af þessari breytingu.
Þá fórum við líka á nýjan stað úti.
En þetta var gott fyrir mig vegna
tónlistarinnar. Ég fékk ég rosalega
góðan kennara, konu sem var ein-
beitt í að gera mig að góðum selló-
ista. Mamma hafði kannað þetta
allt og lagði á sig tveggja stunda
akstur til Chicago í sellótíma á
sunnudögum. Ég byrjaði klukkan
níu í tæknitímum með sex öðrum
og frá tíu til tólf höfðum við tæki-
færi til að spila hvert fyrir annað,
svo fór ég oftast í einkatíma eftir
það og síðan var keyrt heim. Þetta
sé ég nú sem undirstöðu fyrir það
sem síðar kom.“
Sæunn fór í góða skóla vestra,
fyrst í Cleveland, svo í Juilliard
þar sem hún lauk meistaragráðu.
Hún hefur leikið á fjölda tónleika
og tónlistarhátíða um allan heim,
meðal annars komið fram sem ein-
leikari með Fílharmóníuhljómsveit
Los Angeles og Sinfóníuhljómsveit
Toronto og spilað í Carnegie Hall í
New York og Suntory Hall í Japan.
Skyldi aldrei hafa komið til greina
að fást við annað en tónlist?
„Sko, þegar ég var lítil ætlaði ég að
verða augnlæknir, það stóð stutt. Ég
fór með pabba á spítalann þegar ég
var tíu-tólf ára og fékk að vera með
honum í einn dag, það var ekki góð
reynsla. Nei, það kom ekkert annað
til greina, í rauninni, þó mamma
hafi spurt mörgum sinnum: Get-
urðu ekki gert eitthvað annað?“
Músík er í báðum ættum Sæunn-
ar, að hennar sögn, og foreldrarnir
studdu hana dyggilega í tónlistar-
náminu sem byrjaði í Suzukiskólan-
um. „Ég man ekki mikið eftir því, en
skilst að fyrstu tímarnir hafi farið í
að sitja kyrr í tíu sekúndur! Ég var í
forskóla líka, þannig að það miðaði
allt í þessa átt.“
En skyldi ekki samkeppnin vera
hörð úti í hinum stóra heimi?
„Jú, það er fullt af fólki sem langar
að starfa við músík og kannski fær
það ekki allt tækifæri til að gera
nákvæmlega það sem það vill. Þó
tel ég nóg pláss fyrir alla að gera
eitthvað með tónlistina, þó fólk sé
kannski ekki að f ljúga milli borga
og heimsálfa finnst mér mikilvægt
að það sé samt að fást við listir.“
Hún dáist að því hvernig búið er að
börnum á Íslandi í sambandi við
tónlistarnám og telur það hvetj-
andi. „Ég hef verið heppin og fengið
tækifæri og stuðning, er búin að fara
víða og það er ekkert lát á því, það
er alltaf eitthvað fram undan. Er
komin á þann stað núna að ég get
valið úr verkefnum og sinnt þeim
af alúð. Það er nýi diskurinn dæmi
um. Mér þykir mjög vænt um verkin
á honum og samstarfið á bak við
hann. Það er alltaf gaman að finna
út hvar í veröldinni hvað á heima og
að fá gott fólk til samstarfs.“
Þegar tæknin klikkar
Spurð um eftirminnilega tónleika
svarar Sæunn: „Ég veit ekki hvort
öðrum finnst það áhugavert en ég
spila ekki af pappírsnótum lengur,
heldur af iPad. Er bara með pedala á
gólfinu sem flettir – sem er æðislegt.
En það hefur gerst að ég hef farið á
svið og kveikt á iPad-inum en þar
eru þá engar nótur. Eitthvað hefur
klikkað frá því ég setti þær upp og
tékkaði á þeim síðast. Svo ég hef
spilað tónleika utanbókar, það er
einna eftirminnilegast. Sýnir að allt
getur gerst þegar maður spilar opin-
berlega og tæknin er æðisleg þangað
til hún virkar ekki.“
Að lokum er Sæunn innt eftir
einkamálunum. Er hún á lausu?
„Nei, ég á kærasta sem ég er
búin að vera með í átta ár. Hann
er bandarískur. Annars er í raun
mjög lítill tími fyrir annað en tón-
listina. Ég er að kenna í Seattle og
spila hingað og þangað en hann
býr í New York. Ég kem samt alltaf
við þar þegar ég get og sé hann oft
svona tvisvar í mánuði. Hann er
tónlistarmaður líka, er óbóleikari í
Metro politan-óperunni og er dálít-
ið fastur yfir veturinn en á sumrin
ferðumst við oft saman og förum á
tónlistarhátíðir. Við höfum fullan
skilning á aðstæðum hvort annars.“
Ég er öll
að norðan
Vernacular, nýr hljómdiskur með leik
Sæunnar Þorsteinsdóttur sellóista, kom út í
gær hjá útgáfunni Sono Luminus. Á honum
eru fjögur verk eftir jafnmörg tónskáld.
Úr dómi
Sæunn sjálf spilaði þó firnavel.
Leikur hennar einkenndist af
tilfinningadýpt og skáldskap.
Tæknilegar hliðar voru eins og
best verður á kosið, tónarnir
hreinir og fagurlega mótaðir.
Jónas Sen um einleik Sæunnar
með Sinfóníuhljómsveit Íslands
21. febrúar 2019.
„Ég er komin á þann stað núna að ég get valið úr verkefnum og sinnt þeim af alúð,“ segir Sæunn. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Umslag nýja disksins Vernacular.
Gunnþóra
Gunnarsdóttir
gun@frettabladid.is
9 . M A R S 2 0 1 9 L A U G A R D A G U R32 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
0
9
-0
3
-2
0
1
9

0
4
:3
7
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
8
7
-0
9
4
C
2
2
8
7
-0
8
1
0
2
2
8
7
-0
6
D
4
2
2
8
7
-0
5
9
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
A

F
B
1
1
2
s
_
8
_
3
_
2
0
1
9
C
M
Y
K