Fréttablaðið - 28.08.2019, Blaðsíða 18

Helgi Vífill
Júlíusson
helgivifill@frettabladid.is
Samdráttur í bílasölu verð-ur meiri í ár en stjórnend-ur Toyota og Lexus væntu. „Við gerðum ráð fyrir 20–25 prósenta samdrætti milli ára en reiknum nú
með að hann verði 35–40 prósent.
Það verður að hafa hugfast að aldrei
hafa selst f leiri bílar en árið 2018 og
árið áður var salan feikilega góð,“
segir Úlfar Steindórsson, forstjóri
Toyota á Íslandi.
„Síðastliðið haust fór að hægjast
á bílasölu, einkum hjá einstakling-
um því bílaleigur kaupa lungann
úr nýjum bílum í f lotann á fyrri
hluta ársins. Verkalýðsforystan var
á þeim tíma stóryrt á opinberum
vettvangi varðandi kjarasamninga
sem voru lausir. Enginn vissi með
hvaða hætti deilan við Samtök
atvinnulífsins myndi leysast og
til að bæta gráu ofan á svart ríkti
óvissa um hvort rekstri WOW air
yrði haldið áfram.
Það lá hins vegar fyrir að ef nýir
hluthafar legðu WOW air til fjár-
magn myndi draga verulega úr
þeim fjölda ferðamanna sem það
myndi f lytja til landsins. Stjórn-
endur f lugfélagsins höfðu áður
skor ið star fsemina niður um
helming til að takast á við breyttar
aðstæður.
Ef nýir hluthafar kæmu að rekstri
WOW air myndi f lugfélagið ekki
getað boðið upp á jafn lág f lugfar-
gjöld og áður. Það myndi ekki ganga
til lengdar. Reksturinn bar þess
merki. Það var því ljóst að lands-
lagið í ferðaþjónustu væri breytt.
En óvissa er versti óvinur fyrir-
tækja í rekstri. Hún leiðir til þess
að viðskiptavinir kjósa að bíða og
sjá hvernig málin þróast. Fjármála-
hrunið 2008 var mörgum enn í
fersku minni, fjöldi fólks hafði glímt
við erfiðleika í kjölfar þess og vildi
ekki lenda aftur í sömu sporum,
sem sagt að taka lán sem það ætti
erfitt með að greiða af og hélt því
að sér höndum.
Að sama skapi höfðum við gert
ráð fyrir því að bílaleigur myndu
draga úr bílakaupum á árinu, óháð
því hvernig WOW air myndi reiða
af. Bílaleigurnar voru einfald-
lega orðnar of margar og árið áður
höfðu þær keypt gríðarlega mikið af
bílum. Það lá því fyrir að það ójafn-
vægi myndi leiðréttast.
Auk þess hafa bílaleigurnar frá
áramótum ekki notið lægri inn-
f lutningsgjalda eins og þær gerðu
áður. Þær keyptu því töluvert af
bílum í lok árs til að njóta góðs af
niðurfellingunni. Hærri innflutn-
ingsgjöld leiða líka til þess að bíla-
leigur munu kaupa færri bíla en ella.
Til viðbótar við breytt landslag er
töluvert af nýlegum notuðum bílum
til sölu um þessar mundir, sem er
mikil breyting frá árinu 2016. Fólk
leitar í auknum mæli í slíka bíla til
að sýna ráðdeild.“
Bílasala hefur ekki aukist
„Við töldum að þegar kjarasamn-
ingar væru í höfn og óvissan varð-
andi WOW air væri frá myndi bíla-
sala aukast. Það hefur ekki gengið
eftir. Ef laust skiptir þar máli að
ekki er enn ljóst hvaða afleiðingar
það muni hafa í för með sér fyrir
atvinnulífið að ferðamönnum hefur
fækkað.
Í mínum huga skiptir ekki sköp-
um hversu margir ferðamenn koma
heldur hve lengi þeir dvelja á land-
inu. Stjórnendur stóru bílaleiganna
segja okkur að fjöldi útleigudaga
fari vaxandi. Hver leigutaki leigir
bílinn lengur. Það hefur í för með
sér að bílarnir eru keyrðir minna
á hverjum degi því ferðamenn geta
gefið sér meiri tíma til að skoða
landið. Fleiri útleigudagar leiða
til þess að hver útleiga kostar bíla-
leiguna minna. Segjum til dæmis
að á hverjum tíu dögum er bíl skilað
einu sinni í stað þrisvar.
Gengisþróun krónu hefur haft
sitt að segja. Ferðamenn dvelja hér
lengur meðal annars vegna veikari
krónu. Í umræðunni má oft heyra að
ekkert hafi breyst en krónan hefur
veikst mikið frá upphafi árs 2018
eða um 20 prósent gagnvart dollar
og ellefu prósent gagnvart evru.
Útf lutningsgreinar, þar á meðal
ferðaþjónustan, njóta góðs af því.“
Hvernig var brugðist við væntum
samdrætti í rekstri bílaumboðsins?
„Viðbrögð okkar hafa verið að
veita bestu þjónustuna með okkar
frábæra starfsfólki. Við höfum ekki
brugðist öðruvísi við. Við höfum
ávallt gætt þess að halda kostnaði
niðri en höfum ekki ráðist í niður-
skurð vegna þess að við teljum að
á næsta ári muni bílasala aukast.
Við ætlum að vera reiðubúin að
þjónusta viðskiptavini vel þegar að
því kemur.“
Hve hátt hlut fall af seldum
Toyota-bílum fer til bílaleiga?
„Á árunum fyrir hrun var hlut-
fallið að meðaltali um 37 prósent.
Eftir að bílaleigum óx fiskur um
hrygg hefur hlutfallið verið um
15-17 prósent. Við viljum ekki
selja of mikið til bílaleiga til þess
að vernda vörumerkið og tryggja
að það sé pláss á markaðnum fyrir
bílana þegar þeir verða seldir aftur
eftir að hafa verið hjá bílaleigunum.
Við seljum svipað magn til bílaleiga
og gert var fyrir hrun, jafnvel þótt
hlutfallið sé mun lægra.“
Ef bílaleigur halda áfram að vaxa
hratt, geta bílaumboðin annað
þeirri eftirspurn án þess að þenja út
markaðinn fyrir notaða bíla? Bíla-
leigurnar eða umboðin þurfa jú að
selja bílana notaða hér heima.
„Ég held að það sé að komast jafn-
vægi á bílaleigumarkaðinn. Það
mun draga mikið úr sölu til þeirra
á þessu ári. Við teljum að það verði
ekki stökk í sölu til bílaleiga á næst-
unni. Stjórnendur þeirra hafa áttað
sig á að lykillinn að farsælum rekstri
er ekki að eiga ávallt til nóg af bílum
til að hægt sé að leigja út þegar við-
skiptavinir knýja á dyr. Þeim þykir
mun skynsamlegra að það sé jafn-
vægi í rekstrinum og vita að það
þarf að selja f lotann áfram að ein-
hverjum tíma liðnum. Við teljum
því að bílaleigubílum og bílaleigum
muni fækka.“
Bílaleigur kaupi mun færri bíla
Hvað munu bílaleigur kaupa mikið
færri bíla í ár?
„Samdrátturinn verður ef laust
um 45 prósent miðað við síðasta ár.
Markaðurinn er að leiðrétta sig eins
og venja er þegar of mikið framboð
er af tiltekinni þjónustu.“
Hvernig var afkoma bílaumboðs-
ins í fyrra?
„Reksturinn er í tveimur félögum.
Annars vegar er það Toyota á Íslandi
sem flytur inn bílana og selur meðal
annars til systurfyrirtækisins TK
Þjóðin stendur nú einkar vel að vígi
Úlfar Steindórsson, forstjóri Toyota á Íslandi og stjórnarformaður Icelandair Group, sér fyrir sér að bætur frá Boeing til flugfélagsins
verði að hluta til í formi reiðufjár. Bílasala hefur ekki aukist þótt kjarasamningar séu í höfn og óvissa varðandi WOW air sé frá.
Jafnvægi er að komast á bílaleigumarkaðinn, bílaleigubílar og bílaleigur verða færri en áður, að mati Úlfars Steindórssonar, forstjóra Toyota á Íslandi. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Mín skoðun er að
við sem þjóð höfum
líklega aldrei staðið betur.
Við megum því horfa
bjartsýn fram á veginn og
þurfum ekki að vera þjökuð
af svartnætti hvað fram-
tíðina varðar.
2 8 . Á G Ú S T 2 0 1 9 M I Ð V I K U D A G U R6 MARKAÐURINN
2
8
-0
8
-2
0
1
9

0
5
:1
1
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
A
5
-B
4
9
8
2
3
A
5
-B
3
5
C
2
3
A
5
-B
2
2
0
2
3
A
5
-B
0
E
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
A

F
B
0
4
0
s
_
2
7
_
8
_
2
0
1
9
C
M
Y
K