Umhverfistölur - 15.01.1997, Blaðsíða 16

14
Umhverfistölur
Útstreymi koltvísýrings vegna orkunotkunar á íbúa i tonnum
Þýskaland
Belgía
Danmörk
Finnland
Holland
Bretland
Frakkland
Svíþjóð
Irland
Noregur
Ítalía
ísland
Spánn
Grikkland
Portúgal

h 1 1

» 1993 ■■ 1980

0 2 4
Heimild: Environemtal Data, OECD 1995; Hollustuvernd ríkisins.
Notkun klórflúorkolefna (CFC) og halóna ásamt útstreymi metans (CH4) og tvíköfnunarefnisoxíð (N O)
af mannavöldum árið 1991
Þús. tonn CFC '> halón ch4 N,0 Þús. tonn CFC 11 halón ch4 n2o
ísland 0,1 20 Holland 17,6 2) 830 19
Danmörk 3,3 490 23 Irland 720
Finnland 1,6 250 21 Ítalía 3.650 42
Noregur 1,3 280 12 Júgóslavía 7,2 2)
Svíþjóð 1,4 490 11 Pólland 3,4 2.700
Austurríki 1,8 840 4 Portúgal 180
Belgía 200 27 Sviss 2,5 230 10
Bretland 73,1 21 4.840 110 Spánn 23,6 1.400
Búlgaría 1,6 Tékkóslóvakía 7,5 820 2)
Frakkland 62,8 1.700 220 Ungverjaland 3,1 410
Grikkland 270 Þýskaland 94,4 6.060 220
1) Efnin eru vegin saman með tilliti til styrkleika þeirra gagnvart eyðingu ósonlagsins.
2) 1990.
Heimild; Miljö i Europa, SCB 1995.
Rokgjörn lífræn efni
Meðal rokgjarnra lífrænna efna (V OC) eru kol vetni af ólíkum
gerðum en jafnframt efni þar sem í stað vetnisatóma koma
önnur atóm (S,N,0 o.s.frv.) að hluta til eða alveg. CO, C02,
CFC og halón tilheyra hins vegar ekki þessum hópi.
Utreikningar á útstreymi rokgjarnra lífrænna efna eru yfir-
leitt ekki mjög áreiðanlegir. I meðfylgjandi töflu getur verið
munur milli landa á skilgreiningum og reikningsaðferðum á
uppruna útstreymis. I mörgum tilvikum er óvíst hvort metan
er með í tölunum eða ekki. Hvað Island varðar er rnetan ekki
rneð. Helstu uppsprettur þessara efna eru iðnaðarframleiðsla,
samgöngur á landi og notkun leysiefna. Um 56% útstreymis
á Islandi kemur frá ökutækjum og um 42% frá notkun
terpentínu.
Þessi rokgjörnu lífrænu efni geta skaðað heilsu manna og
mörg þeirra eru krabbameinsvaldandi. í sólarljósi og með
köfnunarefnisoxíði geta sum þeirra myndað óson og önnur
ljósefnafræðileg oxandi efni sem eru skaðleg plöntum.