Umhverfistölur - 15.01.1997, Blaðsíða 26

24
Umhverfistölur
Köfnunarefni og fosfór úr tilbúnum áburði og köfnunarefni úr húsdýraáburði, kg á hektara akurlendis
og beitilands 11 árið 1990
Kg á hektara Köfnunarefni Fosfór úr tilbúnum áburði Kg á hektara Köfnunarefni Fosfór úr tilbúnum áburði
Úr tilbúnum áburði Úr húsdýra- áburði Úr tilbúnum áburði Úr húsdýra- áburði
Island 5 8 I Júgóslavía 30 40 6
Danmörk 142 103 14 Króatía 46 28 9
Finnland 81 47 20 Lettland 46 40 18
Noregur 113 103 16 Litáen 61 65 22
Svíþjóð 62 50 8 Moldavía 51 68 24
Albanía 66 72 10 Pólland 39 58 10
Austurríki 39 72 9 Portúgal 37 52 9
Belgía og Lúxemborg 125 221 23 Rúmenía 44 57 9
Bosnía-Hersegóvína 12 34 3 Rússland (allt) 20 28 9
Bretland 85 76 9 Hvíta-Rússland 72 69 22
Búlgaría 73 43 10 Sviss 31 97 8
Eistland 50 56 16 Slóvenía 25 55 4
Frakkland 81 68 19 Spánn 35 27 8
Grikkland 47 24 9 Tékkóslóvakía 87 76 23
Holland 194 300 16 Úkraína 44 57 15
Irland 66 90 11 Ungverjaland 55 41 9
ftalía 52 62 17 Þýskaland 99 113 15
l) Akrar og varanleg beitilönd.
Heimild: Miljö i Europa, SCB 1995.
Kadmíum í akurlendi
Kadmíum og aðrir þungmálmar svo sem blý, zink, kopar og
kvikasilfur berast til jarðar með úrkomu, áburði, aur og
eiturefnum sem notuð eru gegn skordýrum og illgresi.
Kadmíum er eitur og hættulegt öllu lífi. Ahrif á gróður fer
eftir styrk efnisins í jarðvegi og sýrugildi hans og er upptaka
meiri eftir því sem jarðvegur er súrari.
Samkvæmt meðfylgjandi töflu er áburðarnotkun allmiklu
meiri en nemur því sem uppskeran tekur til sín. Styrkur
kadmíums í akurlendi hefur því aukist á undanförnum árum
og það hefur síðan aukið kadmíumstyrk í plöntum.
Kadmíum kemur fyrst og fremst úr fosfóráburði. Vegna
minni notkunar fosfórs í áburði og notkunar á hráefni sem
inniheldur minna kadmíum hefur þó ákoman vegna tilbúins
áburðar minnkað nokkuð hin síðustu ár. Innihald kadmíums
í áburði innfluttum til Islands hefur verið lítið og auk þess
hefur notkun fosfórsáburðar farið minnkandi.
Áætlað kadíumjafnvægi fyrir akurlendi
Grömm á hektara á ári % af áburðarnotkun Magn sem
Samtals g/ha/ár Tilbúinn áburður Húsdýraáburður Aur Úrkoma fjarlægist við uppskeru g/ha/ár
Danmörk 4,6 70
Svíþjóð 2,2 47
Belgía 8,1 63
Bretland 5,6 74
Frakkland 6,1 84
Grikkland 5,3
Holland 8,5 57
írland 5,6 86
Ítalía 5,9 82
Portúgal 4,4 91
Spánn 4,4 67
Þýskaland 8,2 61
12 5 13 0,3
13 4 36 0,6
22 1 14 1,4
12 4 10 0,3
7 1 8 0,5
3 0 0,2
22 8 13 2,2
12 0 2 0,4
7 3 8 0,5
5 4 0,1
11 2 20 0,5
11 7 21 0,7
Heimild: Miljö i Europa, SCB 1995.