Skessuhorn - 09.03.2016, Qupperneq 16

MIÐVIKUDAGUR 9. MARS 201616
„Ég er innfæddur Borgnesingur,
ólst upp á Gunnlaugsgötu 5 áður
en fjölskyldan flutti alla leið í næsta
hús,“ segir Vigdís Pálsdóttir og
brosir þegar blaðamaður Skessu-
horns ræddi við hana á heimili
hennar í Borgarnesi í liðinni viku.
Vigdís er dóttir Páls Stefánssonar
og Jakobínu Hallsdóttur frá Hofs-
ósi. „Borgnesingar þekktu hana sem
Bínu í Kaupfélaginu.“ Við dveljum
stutt við ættfræði og dembum okk-
ur beint í ævintýri Vigdísar. Eft-
ir útskrift úr Samvinnuskólanum
á Bifröst árið 1964 lá leið hennar
út fyrir landsteinana. Hún gerðist
au pair í Bretlandi og síðan hótel-
þerna í Danmörku. „Ég kom og fór
en vann alltaf hér í Kaupfélaginu
í Borgarnesi milli þess sem ég var
úti. Það þótti mér óskaplega góður
vinnustaður, fólkið skemmtilegt og
ég lærði mikið af öllum sem unnu
þar,“ segir hún. Útlönd áttu engu
að síður eftir að skipa stóran sess
í hennar lífi og Vigdís átti eftir að
koma víða við á meginlandi Evr-
ópu. Hún starfaði í hartnær fjóra
áratugi í utanríkisþjónustu Íslend-
inga, var sendiráðsfulltrúi í Kaup-
mannahöfn, London, Moskvu og
víðar. Sendiráð Íslands veita ýmsa
þjónustu við Íslendinga í viðkom-
andi ríkjum. „Það snýr til dæm-
is að útgáfu vegabréfa eða neyðar-
vegabréfa. Það eru ótrúlega marg-
ir ferðalangar árlega sem týna
vegabréfinu sínu,“ segir hún. „En
einnig að vitja um Íslendinga sem
lenda í vandræðum erlendis, lenda
á sjúkrahúsi til dæmis. Svo eru allt-
af nokkrir sem er stungið í steininn
í öðrum löndum á hverju ári. Þeim
er gefinn kostur á að láta vita af sér
heima fyrir og kynntur réttur sinn,
svo réttindi þeirra séu ekki fótum
troðin, svo dæmi séu tekin,“ bætir
hún við.
Myndi gera þetta aftur
Vigdís segir utanríkisþjónustuna
mjög undirmannaða um þessar
mundir og sendiráðin undirmönn-
uð. „Þetta er sá málaflokkur sem
hvað mest var skorinn niður eftir
hrunið, utanríkisþjónustan,“ segir
hún og kennir því um að fæstir viti
hvað í raun felist í henni. „Maður
heyrði því fleygt að hægt væri að
leysa öll samskipti landa á milli í
gegnum Skype. Þeir sem halda að
sú sé raunin hafa ekki hugmynd
um hvað þeir eru að tala. Það er til
dæmis ekki hægt að fara í heimsókn
á sjúkrahús eða í fangelsi í gegnum
Skype,“ bætir hún við.
Starfsfólk sendiráða dvelur að
jafnaði ekki lengur en fjögur ár á
hverjum stað áður en það er fært
til. „Yfirleitt vorum við höfð í fjög-
ur ár í einu landi, jafn lengi í því
næsta og svo fjögur ár hér heima
áður en við fórum aftur út,“ seg-
ir Vigdís og lætur vel af því fyr-
irkomulagi. „Þetta var óskap-
lega gaman og hentaði mér vel.
Ég hefði hvergi geta setið á sama
stað í 40 ár,“ bætir hún við og bros-
ir. „Svona starf er auðvitað öðru-
vísi fyrir fjölskyldufólk en mig sem
alltaf hefur verið einhleyp. Fyrir
mér var þetta dásamlegt tækifæri
og ég myndi gera þetta allt aftur
ef ég fengi tækifæri til þess,“ seg-
ir hún ánægð.
Landslagið er
sérkenni bæjarins
Vigdís kveðst vera mikill Borgnes-
ingur og tekur virkan þátt í sam-
félagsmálaumræðunni í bænum.
Hún sækir fundi sveitarstjórnar
og fylgist þar vel með gangi mála.
„Ég hef mikinn metnað fyrir hönd
Borgarness og hef alltaf litið á bæ-
inn sem heimili mitt, jafnvel þó ég
hafi lengi búið annars staðar,“ seg-
ir hún. „Mér finnst Borgarnes svo
einstakur bær. Ástæðan er fyrst og
fremst landslagið sem mér finnst
verið að eyðileggja með fljótfærn-
islegum ákvörðunum þar sem lít-
ið tillit er tekið til umhverfisins,“
segir Vigdís og á þá til dæmis við
holtin sem einkenna bæinn. „Ég
er algerlega andvíg því að þau séu
kæfð í skógi. Þau eru hluti af lands-
lagi bæjarins og eiga að fá að njóta
sín,“ segir hún. „Landslagið er sér-
kenni bæjarins. Það er engin önn-
ur byggð á landinu eins og Borg-
arnes.“
Hús mega ekki skaga
upp úr landslaginu
Blaðamaður má því til með að
spyrja Vigdísi um skoðun henn-
ar á fyrirhuguðum framkvæmd-
um að Borgarbraut 55-59 í mið-
bænum sjálfum. Þeim kveðst hún
vera mótfallin og hefur ásamt hópi
fólks staðið að undirskriftasöfnun
þar sem skorað er á sveitarstjórn að
fella tillögu að breyttu deiliskipu-
lagi lóðanna. Greint hefur ver-
ið frá þeirri söfnun í Skessuhorni.
„Við erum ekki á móti því að þarna
verði byggt, alls ekki. En sjö hæða
turnar held ég að séu mistök,“ út-
skýrir Vigdís og segir hugmynd-
ir um háhýsi á þessum stað ekki
ríma á nokkurn hátt við byggðina
í Borgarnesi. „Þegar ekið er inn í
bæinn taka á móti manni nokk-
uð háar byggingar, Geirabakarí og
bankahúsið. En þau hús sleppa al-
veg vegna þess að þau flútta svo
vel við klettana. Háhýsin sem eru
í umræðunni núna myndu stinga
mikið í stúf og engan veginn passa
inn í umhverfi sitt,“ bætir hún
við. Einnig vill hún hvetja fólk til
að hafa í huga að teikningar lagð-
ar fram með tillögum sem þessum
geti blekkt augað. „Þegar svona til-
lögur eru kynntar þá eru lagðar
fram teikningar af byggingum sem
gætu risið, ekki þeim sem munu
rísa. Við fáum aldrei að sjá hvað
verður byggt þegar deiliskipulag er
í kynningarferli.“
Kallar eftir betra
upplýsingaflæði
Vigdís segir þessi áform hluta af
stærra vandamáli í skipulagsmál-
um. „Mér þykir ekki gæfulegt að
unnið sé eftir svona bútaskipulagi.
Af hverju er ekki litið á litla bæinn
okkar sem eina heild? Borgarnes
er langt og mjótt og við verðum að
huga að því þegar svæðið er skipu-
lagt. Það gengur ekki að vera stöð-
ugt að flytja fólk frá einum enda í
annan,“ segir Vigdís. Henni þyk-
ir hafa skort upplýsingaflæði frá
sveitarstjórn til íbúa í þessu máli
og fleirum. „Sveitarstjórn þarf að
vera opnari og upplýsa íbúa bet-
ur. Þannig má vekja áhuga þeirra
á umhverfis- og skipulagsmál-
um,“ segir hún og kveðst hafa
bent stjórnendum sveitarfélags-
ins á þetta. „Ég held að öll vinna
sveitarstjórnar verði auðveldari ef
fulltrúarnir eru opnir og einlægir
í sínu starfi. Ef sveitarstjórn hef-
ur ekki bæjarbúa með sér þá gerir
hún sér óþarflega erfitt fyrir, skap-
ar tortryggni og tapar á endanum
trausti íbúanna,“ segir hún og en
vonast til að ný sveitarstjórn muni
ráða bót á máli. „Ég óska nýrri
sveitarstjórn alls góðs og vona að
það séu breyttir tímar framund-
an,“ segir hún.
Borgarbyggð getur
blómstrað
Afskipti Vigdísar af samfélagsmál-
unum felast ekki aðeins í því að
benda á það sem betur mætti fara.
Hún er öll af vilja gerð að hrósa
því sem vel er gert. Sérstaklega er
hún ánægð með Safnahús Borg-
arfjarðar. „Söfnin okkar eru stór-
merkileg og starfsemi þeirra ber
að styðja eins og kostur er. Það er
ótrúlegt hverju þessir fáu starfs-
menn hafa komið í verk. Sýning-
arnar eru mjög vel gerðar og fróð-
legar og ég vildi óska þess að til
væru ögn meiri fjármunir til að
setja í þetta,“ segir hún og telur
mikilvægt að bjóða gestum bæjar-
ins upp á einhvers konar afþrey-
ingu. „Í Bretlandi, til dæmis, kem-
ur maður varla í eitt einasta smá-
þorp án þess að þar sé eitthvað til
að sýna gestum. Safn, áhugaverð-
ur staður eða hús þar sem einhver
þekktur ólst upp eða bjó um tíma.
Safnið okkar er stórmerkilegt og
við þurfum að sýna því sóma þann-
ig að fólk læri að nota það,“ seg-
ir hún og bætir því við að milli tíu
og ellefu þúsund manns heimsæki
Safnahúsið árlega.
Vigdís segir mesta fjársjóð
Borgnesinga þó fólginn í þeim
sjálfum. „Fólkið er alveg frábært
og ötult. Hér er mikið félagsstarf
sem fólk hefur lagt ómælda vinnu
í. Til dæmis er leikdeild ung-
mennafélagsins að verða hundr-
að ára gömul,“ segir hún. Leik-
deild Skallagríms stendur einmitt
að uppsetningu farsa um þessar
mundir og segir Vigdís ánægjuleg
að starfið sé jafn virkt og raun ber
vitni. Hún horfir enn fremur björt-
um augum til framtíðar. „Ef rétt
verður haldið á spilunum, og nógu
mikið samráð haft við íbúa, þá get-
ur ekki bara Borgarnes, heldur öll
Borgarbyggð, blómstrað í framtíð-
inni,“ segir Vigdís að lokum.
kgk
Vigdís Pálsdóttir lætur sig varða málefni líðandi stundar:
„Ef rétt verður haldið á spilunum getur
Borgarbyggð blómstrað í framtíðinni“
Vigdís Pálsdóttir í Borgarnesi. Ljósm. kgk.
Horft suður yfir gamla bæinn í Borgarnesi af einu af fjölmörgu holtum sem ein-
kenna bæinn. Ljósm. hlh.
„Safnið okkar er stórmerkilegt og við þurfum að sýna því sóma,“ segir Vigdís
meðal annars um starfsemi Safnahúss Borgarfjarðar. Ljósm. gj.
„Ég er algerlega andvíg því að holtin séu kæfð í skógi. Þau eru hluti af landslagi
bæjarins og eiga að fá að njóta sín. Landslagið er sérkenni bæjarins.“ Ljósm. hlh.