Skessuhorn - 22.11.2017, Qupperneq 10

MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 201710
Í síðustu viku kvað EFTA dóm-
stóllinn upp þann úrskurð að ís-
lenska leyfisveitingakerfið fyrir inn-
flutning á hrárri og unninni kjöt-
vöru, eggjum og mjólk samrýmdist
ekki ákvæðum EES-samningsins.
Fjallaði dómurinn um frystiskyldu
við innflutning á hráu kjöti og að
hingað til lands megi ekki flytja inn
ógerilsneydda mjólk og mjólkuraf-
urðir sem og ógerilsneydd egg og af-
urðir úr þeim. Þar með viðurkennir
ekki dómstóllinn þær takmarkanir
sem settar hafa verið meðal annars
í þeim tilgangi að verja íslenska bú-
fjárstofna gegn sjúkdómum.
Sérstaða íslenskra stofna felst í að
hér hafa þeir lifað í einangrun í aldir
og því viðkvæmir gagnvart ýmsum
sjúkdómum sem herjað hafa á bú-
fjárstofna erlendis. Stóraukinn inn-
flutningur á matvörum til landsins
síðustu ár er engu að síður stað-
reynd. Ef felldar verða úr gildi tak-
markanir á innflutningi aukast lík-
ur á að hingað berist ýmist smit
með matvælum, svo sem salati eða
kjötvörum, sem ógnað geta heilsu
manna og dýra. En dómurinn hefur
talað. Krafan um frjálst flæði vöru og
aukin milliríkjaviðskipti vegur sam-
kvæmt þessu þyngra en varúðarráð-
stafanir til að verja heilsu manna og
dýra. Boltanum hlýtur því að verða
skotið til Alþingis og verðandi ríkis-
stjórnar til úrlausnar telji ráðamenn
almennt skyldu þeirra að verja ís-
lenska búfjárstofna. Niðurstaða
EFTA dómstólsins breytir ekki ís-
lenskum lögum og það mun því
koma til kasta Alþingis að fjalla um
hana og gera þær breytingar sem
taldar verða nauðsynlegar.
„Berjumst fyrir
hreinum og heilbrigðum
búfjárstofnum“
„Bændasamtök Íslands harma nið-
urstöðu dómstólsins en þau hafa
um árabil barist gegn innflutningi á
hráu kjöti, ógerilsneyddum mjólk-
urvörum og hráum eggjum,“ segir
í tilkynningu frá BÍ. „Að mati sam-
takanna mun niðurstaða dómsins að
óbreyttu geta valdið íslenskum land-
búnaði miklu tjóni og ógnað bæði
lýðheilsu og búfjárheilsu. Ísland er
ekki aðili að evrópskum trygginga-
sjóðum sem bæta tjón ef upp koma
alvarlegar sýkingar í landbúnaði og
þyrfti ríkisvaldið ásamt bændum að
bera slíkar byrðar,“ segir í yfirlýs-
ingu BÍ.
„Hvað sem öðru líður þá munum
við áfram verja okkar stöðu sem er
einstök. Það hefur komið skýrt fram
í umræðu um þessi mál að okkar
færustu vísindamenn í sýklafræði og
bæði manna- og búfjársjúkdómum
hafa varað sterklega við innflutningi
á hráu kjöti og öðrum þeim vörum
sem geta borið með sér smit. Við
eigum hreina og heilbrigða búfjár-
stofna og erum heppin að því leyti
að matvælasýkingar eru fátíðar hér-
lendis. Það er beinlínis skylda okk-
ar að viðhalda þeirri góðu stöðu,“
segir Sindri Sigurgeirsson formað-
ur BÍ.
Slæmt út frá sjónarmið-
um um lýðheilsu
Karl G. Kristinsson, prófessor í
sýklafræði og yfirlæknir sýkla- og
veirufræðideildar Landspítalans,
sagði í framhaldi frétta um EFTA
dóminn í síðustu viku að niður-
staðan sýndi að viðskiptahags-
munir og lögfræði vegi þyngra en
sjónarmið lýðheilsu. „Niðurstaða
dómsins er slæm út frá sjónarmiði
lýðheilsu og íslensks landbúnað-
ar, þótt niðurstaðan sé væntan-
lega lagalega séð rétt. Með því að
gefa innflutninginn frjálsan er ver-
ið að auka líkurnar á því að margs
konar sýklar geti borist til lands-
ins í menn og dýr. Úr því að þetta
er niðurstaðan verður að leita leiða
til þess að draga eins og hægt er úr
líkunum á því að sýklar og sýkla-
lyfjaónæmar bakteríur berist til
landsins í auknum mæli og herða
eftirlit með því.“
mm
Viðskipti og lögfræði metið ofar lýðheilsu
Undanfarin misseri hefur ver-
ið starfandi nefnd á vegum hesta-
mannafélaganna Faxa í Borgarfirði
og Skugga í Borgarnesi sem haft
hafði það hlutverk að vinna tillögu
um hugsanlega sameiningu félag-
anna. Nefndin tók til starfa eft-
ir aðalfundi félaganna beggja og
sátu fimm frá hvoru félagi í henni.
Hestamannafélögin eru svipuð að
stærð, en um 580 félagar eru skráð-
ir í Skugga og 570 í Faxa. Nú liggur
fyrir tillaga um sameiningu félag-
anna ásamt ítarlegri greinargerð. Á
félagsfundum í báðum félögunum
síðastliðið miðvikudagskvöld var
kynnt fyrir félagsmönnum tillaga
sameiningarnefndar.
„Sameiningarnefndir félaganna
telja að töluverður vilji sé til stað-
ar meðal félagsmanna að sam-
eina félögin á grundvelli þess að
þar með verði öflugra félag starf-
andi í Borgarfirðinum og komið
sé þannig til móts við kröfur um
meiri samstöðu og samtakamátt
hestamanna á svæðinu. Stærra fé-
lag verði öflugra í innra starfi og
útávið á landsvísu. Vísa nefndirn-
ar til greinagerðar sem unnin hef-
ur verið upp um sameiningu félag-
anna, kosti þess og galla,“ segir í
tillögu sameiningarnefndar.
Leggur nefndin til að samein-
ingu félaganna verði háð því að
nýtt sameinað félag fái nýtt nafn
sem valið verði af félagsmönnum
hins nýja félags. Ekki verði not-
ast við nöfnin Faxi eða Skuggi.
„Sameining félaganna verði með
þeim hætti að samþykki aðalfund-
ir félaganna sameininguna þá verði
kosin framkvæmdanefnd, skip-
uð tveimur aðilum frá hvoru fé-
lagi, auk oddamanns skipuðum af
UMSB, sem sjái um framkvæmd
sameiningarinnar, uppstillingu í
stjórn og nefndir, ný lög fyrir fé-
lagið, tillögur um árgjöld og ann-
að þess háttar, sem lagt verði fyrir
á fyrsta sameiginlega fundi nýs fé-
lags.“
Fimmtudaginn 30. nóvember
næstkomandi verður aðalfundur
haldinn í báðum félögunum sam-
tímis. Í kjölfar hefðbundinna að-
alfundarstarfa verður tillaga um
sameiningu Faxa og Skugga bor-
in undir atkvæði. Hvernig sem sú
afgreiðsla fer verður aðalfundum
félaganna frestað. Ef félögin sam-
þykkja sameininingu verður und-
irbúin stofnun nýs félags og boðað
til stofnfundar. Ef hins vegar ann-
að eða bæði félögin fella samein-
ingu verður boðað til framhalds-
aðlafundar í þeim báðum.
mm
Stefán Logi Haraldsson kynnir tillögur nefndarinnar fyrir Skuggafélögum. Ljósm. kþg.
Sameiningarnefnd Faxa fékk jákvæðar viðtökur við tillögum nefndarinnar. Ljósm. se.
Kosið verður
um sameiningu
Skugga og Faxa
í lok mánaðar