Skessuhorn - 12.09.2018, Side 13

MIÐVIKUDAGUR 12. septeMbeR 2018 13
AUGLÝST EFTIR UMSÓKNUM Í
UPPBYGGINGARSJÓÐ VESTURLANDS

Veittir verða styrkir til atvinnuþróunar og nýsköpunar

Á heimasíðu Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi, er að finna reglur
og viðmið varðandi styrkveitingar.
Umsóknarformið er á heimasíðu ssv.is:
http://ssv.is/uppbyggingarsjodur-vesturlands/

Nánari upplýsingar í síma 433-2310 eða senda fyrirspurnir á
netfang: uppbyggingarsjodur@ssv.is

Frestur til að skila inn umsóknum rennur út á miðnætti 2. október 2018

Grunnskóli snæfellsbæjar og bóka-
safn snæfellsbæjar stóðu fyrir sum-
arlestri í þriðja skiptið í sumar. Í
sumarlestrinum voru nemendur
hvattir til að lesa yfir sumarið en
mikilvægt er að nemendur lesi í frí-
um eins og jóla-, páska- og sum-
arfríum. Þátttakan í sumar var svip-
uð og síðasta sumar en um 30 nem-
endur tóku þátt. til að taka þátt
þurftu nemendur að skrá í lestrar-
pésa stutta umsögn um bækur sem
þeir lásu og skila inn í lok ágúst.
tveir nemendur voru dregnir út úr
hópi þeirra sem skiluðu inn lestr-
arpésum. Úr 1. til 5. bekk var það
Arnar Valur Matthíasson sem var
dreginn út og hjá 6. til 10. bekk
var það sesselja Lára Hannesdótt-
ir. Fengu þau Ipada í verðlaun. Hér
eru verðlaunahafar ásamt Hilmari
Má Arasyni skólstjóra. þa
Tóku þátt í sumarlestri
í Snæfellsbæ
Hin árlega sýning, Þetta vilja
börnin sjá!, farandsýning frá
borgarbókasafnsins Reykjavík-
ur er sýning septembermánaðar á
bókasafni Akraness. Á sýningunni
gefur að líta myndskreytingar 14
íslenskra myndlistarmanna við
samtals 17 barnabækur sem komu
út á árinu 2017, ásamt bókunum
sjálfum. Myndir sýnenda eru eins
fjölbreyttar og þær eru margar.
Þarfir barna eru sérstaklega hafð-
ar í huga við uppsetningu sýning-
arinnar, enda ljóst að viðfangsefni
hennar er ætlað börnum frá byrj-
un.
sýnendur í ár eru: Áslaug Jóns-
dóttir, bergrún Íris sævarsdóttir,
brian pilkington, böðvar Leós,
ellisif Malmo bjarnadóttir, Frey-
dís Kristjánsdóttir, Halla sólveig
Þorgeirsdóttir, Högni sigurþórs-
son, Íris Auður Jónsdóttir, Krist-
ín Ragna Gunnarsdóttir, Logi Jes
Kristjánsson, Ragnheiður Gests-
dóttir , Rán Flygenring og sigrún
eldjárn.
sýningin er opnið gestum og
gangandi á opnunartíma bóka-
safnsins, virka daga kl. 12-18.
-fréttatikynning
Þetta vilja börnin sjá
á Bókasafni Akraness
Guðrún Guðbjarnardóttir, eða
Gurrý eins og hún er oftast kölluð,
hefur kennt við brekkubæjarskóla á
Akranesi síðan hún útskrifaðist úr
Kennaraskóla Íslands árið 1994. síð-
astliðin tíu ár hefur hún haldið utan
um læsismál í brekkubæjarskóla.
Hún tók sér árs námsleyfi á síðasta
ári til að nema lestrarfræði. „Ég var
ekki að mennta mig frá grunnskólan-
um, eins og margir gera, heldur var
ég að sækja mér þekkingu um læsi til
að styrkja mig í starfi,“ segir Gurrý í
samtali við skessuhorn.
Dýrmætt námsleyfi
Áhugi Gurrýjar á lestrarkennslu
og lestrarfræðum kviknaði mjög
snemma á hennar starfsferli. „Þegar
ég byrjaði að kenna þá uppgötvaði ég
að ég var alls ekki nægilega undir það
búin að kenna nemendum að lesa.“
Hún hafi þurft að leita sér þekkingar
á lestrarkennslu hjá eldri og reyndari
kennurum. „eftir innleiðingu byrj-
endalæsis öðlaðist ég nýja sýn á læs-
isnám því þá fékk maður svo mikið af
verkfærum og leiðum til að kenna og
vinna með læsi. Aðferðin er fjölbreytt
og byggir á því að nálgast börnin þar
sem þau eru stödd.“ Hún hafi, fljót-
lega eftir að hún tók við læsismálum
í brekkubæjarskóla, farið að leita sér
betri þekkingar á læsi. Námsleyfið
á síðasta ári hafi verið ótrúlega dýr-
mætt. „Veturinn fer í það að nýta það
sem ég aflaði mér náminu í kennsl-
una. Ég er mjög spennt fyrir því.“
Byrjendalæsi er safn
af aðferðum
Læsi er ein af grunnstoðum náms
-Guðrún Guðbjarnardóttir, kennari í Brekkubæjarskóla á Akranesi, ræðir um lestur barna
Lestrarfærni íslenskra barna mældist
undir meðaltali í síðustu pIsA-könn-
un sem gerð var árið 2015 og er fram-
kvæmd á þriggja ára fresti. Í könn-
uninni kom einnig í ljós að aðeins
fjórðungur íslenskra drengja getur
lesið sér til gagns. Gurrý hefur sér-
stakan áhuga á læsi og lestrarkennslu
og segir að lestrarkennsla á Akranesi
sé í nokkuð góðum skorðum. „Það
hefur verið horft til okkar á Akranesi
hvað varðar breytta kennsluhætti
með byrjendalæsi. Við höfum fengið
marga hópa af kennurum í heimsókn
í skólana.“ byrjendalæsi er skipu-
lag og safn af aðferðum sem kenn-
arar nýta sér í læsiskennslu. „Öllum
þáttum læsis er gert jafn hátt undir
höfði með byrjendalæsi; lestri, ritun,
tali og hlustun. Þetta eru grunnstoð-
irnar fyrir læsi.“ Í byrjendalæsi bygg-
ir lestrarnámið á merkingabærum
grunni þar sem unnið er með gæða-
texta, hann er brotinn niður í orð,
stafi og hljóð þar sem tæknileg vinna
lestrarnámsins fer fram. Mikil áhersla
er lögð á að efla orðaforða nemenda
en unnið er með hann í lok hverrar
áætlunar. „byrjendalæsi hefur einna
helst fengið gagnrýni fyrir að kenna
ekki hljóðaaðgerð, en sú gagnrýni á
ekki við rök að styðjast því hún er svo
sannarlega hluti af skipulaginu.“
Þátttaka foreldra
mjög mikilvæg
Lestur er einn mikilvægasti grunn-
þáttur menntunnar segir Gurrý.
„Það er búin að vera mikil vakning í
læsismálum eftir slæmar niðurstöður
úr pIsA-könnunum. Það hefur leitt
af sér gríðarlega vinnu eins og læsis-
sáttmála sem yfirvöld hafa unnið að í
samvinnu við sveitarfélög landsins,“
segir Gurrý og bætir við að það sé
mjög erfitt að vera á móti því að efla
læsi barna.
en lestrarkennsla fer ekki ein-
göngu fram í skólunum. Gurrý seg-
ir að lestrarkennsla hefjist í raun um
leið og barn kemur í heiminn því
lestur er ekki eingöngu lestur af bók.
Í læsi felst líka lesskilningur, tal, mál-
skilningur og hlustun. „Foreldrar
geta gert gríðarlega mikið. Lestur er
flókin hugræn færni sem er nátengd
málþroska. Þótt formlegt lestrarnám
hefjist ekki fyrr en í byrjun grunn-
skóla, þá er undirbúningurinn að
því hafinn um leið og barn kemur í
heiminn.“ Mikilvægi þess að barn
búi við frjótt málumhverfi og ríku-
legan orðaforða verðu seint vanmet-
ið þegar kemur að læsi í framtíðinni.
Orðaforðinn
er ríkulegri í bókum
Lestur heima fyrir skipti miklu varð-
andi lesskilning barna og orðaforða.
„Orðaforði þróast ekki í beinum
tengslum við aldur eða þroska. Orða-
forði er algjörlega uppeldistengdur,
þannig að aðstæður barna og upp-
eldi er sterkari en allt annað,“ segir
Gurrý og leggur áherslu á það hve
mikilvægt það sé að lesa fyrir börn-
in heimavið. „Orðaforðinn sem við
notum dagsdaglega er svo fátækleg-
ur, en þegar við lesum þá uppgötvum
við fullt af nýjum orðum.“ Gurrý seg-
ir að hún sjái að ungir foreldrar standi
sig vel þegar kemur að lestraruppeldi
barna sinna. „Þeir vilja standa sig vel
og gera sitt besta. en fræðsla að þessu
leyti held ég að væri mjög góð til for-
eldra. Grunnurinn skiptir svo miklu
máli.“
Lestrarkennsla og lestrarnám í
skóla og heimavið skipti miklu máli.
Gurrý segir að lestur heimavið sé ein
af lykilstoðunum fyrir því að börn
nái tökum á lestrinum. „Hjá flestum
börnum á yngsta stigi gengur heima-
lesturinn vel en þegar nemendur
koma upp á miðstig þá vill hann detta
niður. Þá eru krakkarnir farnir að lesa
til að læra en ekki læra að lesa. Þá fer
lesskilningur að skipta meira máli en
áður. Það er því afar mikilvægt að
þjálfa lestur upp allan grunnskólann,“
segir Gurrý að endingu. klj
Guðrún Guðbjarnardóttir er grunnskólakennari með sérmenntun í læsi.