Heimsmynd - 01.06.1991, Qupperneq 34
í S L E N S K I R
„Ég játa það með glöðu
geði að ég kann að meta
et karlmenn, líka íslenskir
karlmenn, sýna konum
huggulegheit eins og að
opna dyrnar fyrir þær í
stað þess að ryðjast á
undan, hjálpa þeim í
kápuna, og bjóða þeim út
að borða ótilneyddir,"
segir Ólöf Rún Skúladóttir,
fréttamaður á
ríkissjónvarpinu. Hér
fjallar hún um íslenska
karlmenn í upphafl 10.
áratugarins.
I UPPHAFI 10. ARATUGAR
/
Islenskir karlmenn og íslenskir karlmenn; þar getur verið stór munur á. Ég á erfitt með að lýsa
dæmigerðum íslenskum karlmanni, því að í mínum huga eru þeir svo ólíkir, það er að segja
þeir sem ég hef haft fregnir af. Það er í raun ófært að flokka þá undir slíkt safnheiti! Eitt er
það þó sem þeir eiga allir sameiginlegt. Þeir virðast eiga undir högg að sækja upp á síðkastið.
Sífellt er verið að tönglast á því að karlmenn séu sjálfselskir, hrokagikkir, hugsi aðeins um eig-
in hag og metorð, vaði yfir allt og alla og hafi óbilandi trú á því að þeir séu mestir og bestir
allra lífsforma á þessari jörð. . . Víst eru slíkir karlmenn til á Islandi, en ég hef trú á að þeirra
bíði sömu örlög og geirfuglsins. Karlrembusvínin eru víst ekki alveg útdauð enn, en þess virð-
ist skammt að bíða. Því miður virðist sá óskapnaður þó að einhverju leyti ætla að ganga aftur í
kvenna líki, því kvenrembusvín fyrirfinnast líka á þessu landi, og þau eru síst skárri.
Konur þyrftu þó engu að síður að tileinka sér eitthvað af þessu óbilandi sjálfstrausti karl-
manna. Þegar reyna á að fá fólk í viðtal til dæmis í fjölmiðlum, þá eru konur yfirleitt mun treg-
ari í taumi og varkárari þegar á hólminn er komið ef sannfæringarkraftur þess sem vill við þær ræða
er nægur. Karlarnir láta hins vegar vaða og komast langt á því.
Einu sinni var. Munið þið eftir gæjunum úr gagnfræðaskóla eða grunnskóla öllu heldur. Þetta
voru miklir „sjarmörar14, eða það fannst manni í það minnsta í þá daga. Eitthvað virðist þó hafa
breyst verulega frá þeim tíma. Þeir eru bara alls engir gæjar lengur, upp til hópa í það minnsta.
Drengir sem hver einasta stelpa í bekknum sá í rósrauðum bjarma eru nú orðið jafnvel vaxnir upp
úr hárinu eða hreint út sagt barasta hræðilega púkó og ekki með nokkru móti unnt að gera sér grein
fyrir hvað var svona ómótstæðilegt við viðkomandi í þá daga. Hins vegar kemur það jafnmikið á
óvart að drengir sem læddust með veggjum á gagnfræðaskólaárum og jafnvel á menntaskólaárun-
um, stökkva nú sumir fram á sjónarsviðið sem skeleggustu menn og jafnvel fjallmyndarlegir í kaup-
bæti.
Karlmenn og kynþokki. Það er víst þegar búið að eyða ómældu magni af pappír í slíkar hugrenn-
ingar. Karlmenn geta geislað af kynþokka og fegurð en kynþokkinn verður að vera óafvitandi og
fegurðin að koma innan frá. í fljótu bragði man ég ekki eftir neinum sem nota mætti sem skólabók-
ardæmi um íslenskt karlkyntákn. Margir hafa þó eitthvað til síns ágætis en ég held ég nefni engin
nöfn.
Eitt það aumkunarverðasta sem ég veit er maður sem er svo upptekinn af því að ganga í augun á
konum að hann veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga og er svo meðvitaður um eigið útlit að hann
gleymir að velta því fyrir sér að vitrænar umræður þurfa einnig að vera fyrir hendi. Umbúðirnar ein-
ar endast ekki lengi.
Karlmenn eiga að vera kurteisir, það fer þeim miklu betur. Það er líka allt í lagi að brosa og
reyna að sjá það jákvæða í kringum sig í stað þess að finna sökudólginn og hjálparkokka í hverju
horni. Strákar mínir, viðurkennið það bara, það er ekki allt óumdeilanlegt eða stórkostlegt sem þið
gerið, ekki frekar en við hin. Ef menn, jú, og konur, reyna að gera sitt besta en líta jafnframt ekki
svo stórt á sig að ófært sé að vera í minna en eins kílómetra fjarlægð, þá eiga þeir og þær sér við-
reisnar von.
Ég játa það með glöðu geði að ég kann að meta það ef karlmenn, líka íslenskir karlmenn, sýna
eftir ÓLÖFU RÚN SKÚLADÓTTUfí
34 HEIMSMYND