Læknablaðið - ágú. 2019, Blaðsíða 32

340 LÆKNAblaðið 2019/105
Þann 3. júní tóku þingmenn Miðflokksins
sér stutt hlé frá umræðum um orkupakk-
ann og sátu hjá (ásamt þingmönnum
Viðreisnar) þegar 45 þingmenn greiddu
atkvæði með nýrri heilbrigðisstefnu sem
Svandís Svavarsdóttir lagði fram í vetur
og gildir til ársins 2030. Ísland hefur því
fengið stefnu í þessum málaflokki en sú
síðasta gufaði upp fyrir tæpum áratug í
miðju hruni. Þótt enginn hafi greitt at-
kvæði gegn henni er ekki þar með sagt að
um hana ríki fullkominn friður. Læknar
hafa til dæmis haft sig nokkuð í frammi
í fjölmiðlum og sýnist sitt hverjum um
stefnuna.
Læknafélag Íslands hefur það einkum
út á þessa nýju stefnu að setja að samráð
um hana hafi verið lítið. Ráðherra hafi
í það minnsta ekki hlustað á lækna því
viðhorfa þeirra sjái ekki stað í þingsálykt-
uninni sem samþykkt var á endanum.
Þessu er Svandís Svavarsdóttir ekki alveg
sammála.
„Ég sé ekki að það sé innistæða fyrir
þessu, samráðsferlið var óvenjulangt og
opið og að sumu leyti óvenjulegt. Við
byrjum á samráði með stofnunum okkar
sem eru heilbrigðisstofnanir, heilsugæsla
og Landspítali. Síðan er fundað með
fagfélögunum og loks fyrirtækjum í heil-
brigðiskerfinu. Þar er lagður grunnur sem
settur er fram á Heilbrigðisþingi sem er
öllum opið. Svo eru drög að stefnunni lögð
fram í samráðsgátt og málið lagt fram á
Alþingi þar sem það fer í hefðbundið sam-
ráðsferli. Mér reiknast til að á þessari leið
hafi einhver hundruð einstaklinga, félaga
og fyrirtækja komið við sögu. Vissulega
fangar þessi stefna ekki áherslur hvers
einasta sem þar var en við vildum heldur
ekki að hún byggðist á lægsta samnefnara
allra þeirra sem hafa skoðanir á heilbrigð-
ismálum. Hún var samþykkt á Alþingi
með 45 atkvæðum en enginn var á móti.
Það vekur vonir um að hún geti staðið af
sér kosningar og aðrar ríkisstjórnir, enda
var að því stefnt,“ segir Svandís í viðtali
við Læknablaðið.
Kjallari þarf að vera traustur
Annað sem samtök lækna hafa kvartað
undan er að í stefnuna vanti ýmislegt.
Ekki sé minnst á öryggi sjúklinga, um-
boðsmann þeirra eða samtök sjúklinga og
aðstandenda þeirra. Svandís bendir á kafla
í stefnunni sem heitir Virkir notendur þar
Nú er unnið að gerð nýs samnings við sérgreinalækna utan
spítala. Hvað segir ráðherrann um gang þeirra?
„Það er ljóst að þeir hófust með mjög krefjandi hætti í
skugga málaferla. Ríkið sagði samningnum einhliða upp, sér-
fræðingar fóru í mál við ríkið sem tapaði málinu. Í dómsorðinu
sagði að ríkinu hefði verið óheimilt að loka samningnum án
þess að fyrir lægi mat á þörf fyrir þjónustu. Þá má gagnálykta
að ríkinu hefði verið jafnóheimilt að halda samningnum opn-
um án mats á þörfinni. Þar með var ljóst að samskiptin voru
komin á nýjan grunn og að endurskoða þyrfti grundvallar-
forsendur fyrir samningi.
Ég bauð læknum upp á að við framlengdum hann svo við
gætum unnið að nýjum samningi í skjóli hans. Læknafélag-
ið hafnaði því og vildi fara þá leið að hafa gjaldskrá. Fundir
standa yfir og Sjúkratryggingar fara með samningsumboðið
fyrir mína hönd. Þær eru með tiltekin samningsmarkmið og
eru bundnar af ramma fjárlaga og öðrum ytri þáttum. Eina
leiðin til þess að ná árangri í svona starfi er að tala saman á
fundum og það er verið að því. Það getur ekki endað öðruvísi
en með samningum,“ sagði Svandís Svavarsdóttir heilbrigðis-
ráðherra í breiðfirskri sumarblíðu.
Stefnan klár og
innleiðing hafin
Íslensk heilbrigðisstefna til 2030 samþykkt mótatkvæðalaust á Alþingi.
Hverju svarar Svandís Svavarsdóttir heilbrigðisráðherra gagnrýni lækna?
■ ■ ■ Þröstur Haraldsson
Samningar við sérfræðinga utan sjúkrahúsa