Læknablaðið - ágú. 2019, Blaðsíða 33
LÆKNAblaðið 2019/105 341
sem áhersla sé lögð á að þeir hafi greiðan
aðgang að upplýsingum um heilbrigðis-
mál, einstaka sjúkdóma og ekki síst sína
eigin heilsu, svo sem komur til lækna,
ávísanir lyfja og stöðuna gagnvart endur-
greiðslukerfi Sjúkratrygginga. En hvers
vegna er ekki fjallað um hættu á smitsjúk-
dómum og faröldrum?
„Kvartanir um að það sýna ákveðinn
misskilning á því um hvað þessi stefna
fjallar. Hún er í raun grundvöllur allrar
sértækrar stefnumótunar. Þarna er ekki
fjallað um einstaka sjúkdóma, sjúklinga-
eða aldurshópa, heldur hvaða meginreglur
gildi um kaup á þjónustu, mönnun, vís-
indi og tækni, stjórnun og verkaskiptingu
innan kerfisins og svo framvegis. Mér
hefur fundist skýrast að hugsa um þessa
stefnu eins og kjallarann á húsi, hann
verður að vera tryggur svo hægt sé að
byggja ofan á hann.
Við erum með sértæka stefnu á fjöl-
mörgum sviðum. Ég var að fá í hendur
drög að stefnu í málefnum fólks með
heilabilun, við eigum krabbameinsáætlun,
við eigum geðheilbrigðisáætlun og erum
að móta stefnu varðandi sjúkraflutninga.
Hugsunin er sú að allar þessar sértæku
stefnur, þar á meðal stefna hverrar heil-
brigðisstofnunar sem ýmist er í farvatninu
eða liggur fyrir, þurfi að ríma við þennan
heildargrunn. Þarna er heildarsýnin kom-
in. Þetta er ekki samsafn stefnumótunar
um alla sjúkdóma og getur aldrei orðið
það,“ segir Svandís.
Landsbyggðin afgreidd með fjarþjónustu?
Sú gagnrýni hefur einnig heyrst að þarna
sé ekki tekið á mönnunarvanda heilbrigð-
iskerfisins. Einhver gekk svo langt að segja
að tal um fjarheilbrigðisþjónustu væri
flóttaleið undan þessum vanda.
„Sá vandi er margþættur og lausnirnar
líka og fjarþjónusta leysir hann ekki ein og
sér. Ég hef rætt þennan vanda við LÍ og ég
held að við séum sammála um það hvaða
úrræði eru möguleg. Í fyrsta lagi má nefna
að landsbyggðarlækningar verði hluti af
sérnámi í heimilislækningum, að læknar
sérhæfi sig í því að ráða við fjölþættari
viðfangsefni, vegna þess að faglegt bak-
land er fjær þessum læknum en öðrum.
Við þurfum að styrkja sjúkraflutninga og
þjónustu utan sjúkrahúsa þannig að fyrsta
viðbragð sé tryggara heldur en það er víða.
Við þurfum að nýta betur þá kosti sem
fjarheilbrigðisþjónustan veitir og vinna
meira í teymum, koma hlutum þannig
fyrir að þeir læknar sem eru sérhæfðir séu
ekki uppteknir við lausn mála sem aðrir
geta leyst.
Við erum að gera ýmsar tilraunir sem
lúta bæði að mönnun og tæknilegum
lausnum. Til þess hefur verið veittur
styrkur af byggðaáætlunum. Þetta er ekki
dæmi um uppgjöf heldur snýst þetta um
að nýta allar færar leiðir og gera það í
samstarfi við heimamenn og fagfólk á
sviðinu.“
Ráðherra hefur varpað fram þeirri hug-
mynd að í samning við sérgreinalækna
verði settir skilmálar um að þeir sinni til-
teknum stöðum á landsbyggðinni.
Svandís Svavarsdóttir heilbrigðis-
ráðherra: „Stefnan er eins og
traustur kjallari í húsi sem
verið er að reisa.“
Mynd/gag