Hugur og hönd - 01.06.1987, Qupperneq 40

3. Maður að elta skinn í brák. Frummynd
að koparstungu í Ferðabók Eggerts Ólafs-
sonar og Bjarna Pálssonar, prentaðri í
Soro 1772. Þjóðminjasafn íslands.
Handverkfæri og
útskurðarjárn í
miklu úrvali
Verslunin Brynja
Laugavegi 29
Sími 24321
um voru einnig saumaðir skór úr
sauðskinni en þeir voru sjaldnast
bryddir eins og oft tíðkaðist með okk-
ar skó. Einnig er saumaskapurinn
ólikur því sem er á íslensku skónum,
þar sem þeir eru saumaðir með rykk-
ingaspori.
í Finnlandi og annars staðar á
Norðurlöndunum þar sem miklir
kuldar ríktu oft að vetrinum var
skinnið notað eins og það kom fyrir af
skepnunum þ. e. með hárinu. Meiri
einangrun var að hafa það með og var
það yfirleitt látið snúa inn. Jafnvel
kjólar voru saumaðir úr gæru og sneri
þá ullin inn, sbr. mynd af kjól, sem
Toini-Inkeri Kaukonen sýndi, og var
frá því um 1700, varðveittur á finnska
Þjóðminjasafninu. Ábreiður sem not-
aðar voru t.d. á sleða voru einnig með
hárinu. Húfusnið Finnanna er nokk-
uð sérkennilegt, kollurinn uppteygður,
mikil eyru og uppábrot að framan.
Nautshúðir og kálfaskinn voru notuð
í þá hluti sem þurftu að vera slitsterkir
eins og buxur, stígvél o.fl. Ingrid Berg-
man sýndi myndir af gömlum skinn-
klæðum frá Norðurlöndum sem varð-
veist hafa frá ýmsum tímum og geymd
eru á Norræna safninu (Nordiska
museet) í Stokkhólmi. Á mynd af
börnum frá 1893 mátti sjá að allflest
þeirra voru klædd skinnjökkum og
taldi Bergman að slíkir jakkar hefðu
verið algengir líka meðal alþýðu
manna.
Á Álandseyjum eru í dag framleidd-
ar yfirhafnir úr gæruskinni, aðallega
pelsar, og nú er það útlitið en ekki
notagildið sem ræður. Hárið er látið
snúa út og er hér um dýrindis pelsa að
ræða. Þeir hafa nú aftur eignast sína
eigin sútunarverksmiðju eftir að hafa
til skamms tíma orðið að senda gær-
urnar frá sér til verkunar. Fyrr í þessari
grein var minnst á Li Simon Dahl.
Hún rekur handverksverkstæði í Ule-
foss í Noregi þar sem hún framleiðir
leður- og skinnfatnað með áþrykktum
mynstrum. Byggja þau öll á fornum
norskum táknum. Þótti mér sem þar
væri komið gott dæmi um hvernig
nota má gamla þekkingu til fram-
leiðslu á hlutum sem falla inn í heim
nútímans og framtíðarinnar.
Markmiðið með ráðstefnunni og
síðan námskeiðunum var að reyna að
upplifa „hefðina" í skinnaverkuninni
og handverkinu og virtist mér sem þar
hefði vel til tekist.
Hildur M. Sigurðardóttir
Handunnir skartgrip
með íslenskum steinum
Jeh4 (juljÓHMCH
gullsmiður
Pósthússtræti 13, S. 12392
Suðurveri S. 36778
Kringlan S. 686730
0 tðnaðarbankinn
40
HUGUR OG HÖND