Bændablaðið - 06.07.2017, Blaðsíða 34

34 Bændablaðið | Fimmtudagur 6. júlí 2017
Í þorpinu Forstern, nærri
München í Bæjaralandi
í Þýskalandi, var fyrsta
Eicher dráttarvélin
smíðuð árið 1930. Það
var Eicher Diesel 22PSI
– 1939. Dró hún nafn sitt
af þúsundþjalasmiðnum
Albert Eicher. Var þetta
upphafið að umfangs-
miklum rekstri Eicher
Forstern og Dingolfing
verksmiðjanna.
Áður en hafist var handa
við framleiðsluna voru gerðar
margvíslegar tilraunir og sótt um
einkaleyfi á fjölmörgum hlutum.
Var smíðin á fyrstu Eicher vél-
inni í raun þróuð upp úr gamalli
þriggja hjóla dráttarvél og sjálf-
virkri sláttuvél.
Það voru bræðurnir Joseph
og Albert Eicher sem lögðu
grunninn að þessari framleiðslu,
Þeir voru fæddust og ólust upp í
landbúnaði í Þýskalandi. Áhugi
þeirra á landbúnaði kallaði fram
hugmyndir að margvíslegum
búnaði til að létta mönnum
vinnuna í landbúnaði.
Árið 1949 komu þeir fram
með dráttarvél sem var með loft-
kældum mótor sem skoraði hátt í
þessum geira.
Stofnaði fyrirtæki á Indlandi
Árið 1959 var stofnað fyrirtæk-
ið Eicher Tractor Corporation of
India Private Ltd. Var það í sam-
vinnu við Goodearth Company í
Nýju-Delí á Indlandi sem stofnað
var sem dreifingar- og þjónustu-
fyrirtæki árið 1948. Kom þá fram
1959 módelið af Eicher ED3
dráttarvélinni.
Selt til TAFE
Hóf fyrirtækið framleiðslu á ind-
verskri útgáfu af Eicher dráttar-
vélum árið 1960. Var þessi drátt-
arvélaframleiðsla síðar seld til
fyrirtækisins Tractors And Farm
Equipment Ltd (TAFE) í Chennai
á Indlandi sem enn framleiðir
Eicher dráttarvélar.
Frá 1965 hefur Eicher Tractor
Corporation eingöngu verið í
eigu indverskra hluthafa. Massey
Ferguson keypti 30% hlut í þýska
fyrirtækinu Eicher árið 1970.
Voru þýsku eigendurnir svo
keyptir út úr fyrirtækinu árið
1973. Í framhaldinu framleiddi
fyrirtækið síðan undir nafninu
Eicher Gootearth og síðan ein-
göngu Eicher. Í framhaldinu var
nafninu breytt í Eicher Valtra og
síðan Euro Power.
Árið 2005 seldi Eicher Motors
Ltd. dráttarvélahlutann, Tractors
& Engines, til TAFE og úr varð
dótturfélagið TAFE Tractors And
Farm Equipment Ltd.
Í eigu Valtra
Dráttarvélar af gerðinni Eicher
Valtra og Ero Power eru sömu
vélarnar og hafa verið seld-
ar sem Eicher 6100 sem allar
eru smíðaðar samkvæmt fram-
leiðsluleyfi frá hinum finnska
dráttarvélaframleiðanda.
Í eigu AGCO
Valtra, sem er hluti af
AGCO samsteypunni
(Agricultural quipment
manufacturer), sem er með
höfuðstöðvar í Duluth í
Georgíu í Bandaríkjunum
sem er nú orðinn aðaleig-
andi að dráttarvélarfyrir-
tæki sem upprunnið er í
Bæjaralandi.
Afsprengi úr Deutz
AGCO var stofnað 1990
þegar yfirmaður hjá Deutz-
Allis keypti samnefnt fyrir-
tæki í Bandaríkjunum af móð-
urfélaginu Klöckner-Humboldt-
Deutz í Þýskalandi sem átti
Deutz-Fahr dráttarvélamerkið.
/HKr.
Þýskur Eicher – varð indversk-
finnsk-amerískur
Vissir þú að um 90 prósent af öllu
sem þú kaupir kemur til lands-
ins með skipaflutningum? Vegna
stærðar skipanna og gríðarlegs
magns eldsneytis sem þau brenna
eru skip sá iðnaður í heiminum
sem mengar einna mest. Þannig
losa sautján stærstu gámaflutn-
ingaskip heimsins meiri brenni-
stein út í andrúmsloftið árlega
en allir bílar í heiminum. Eitt
skemmtiferðaskip mengar jafn-
miklu sóti út í andrúmsloftið dag-
lega eins og ein milljón bíla.
Þetta eru sláandi staðreyndir og
má sjá og heyra af þeim í nýlegri
heimildarmynd Bernice Notenboom
og Söruh Robertson, Sea Blind.
Skipaflutningar færa okkur mat-
væli, fatnað, bíla og önnur raftæki
ásamt mörgu fleiru. Það má því segja
að þeir séu risastórt tannhjól alþjóða-
verslunar því án skipaflutninga væri
engin hnattvæðing. Vegna stærðar
skipanna og þeirrar staðreyndar að
skipaiðnaðurinn hefur leyfi til að
brenna skítugasta eldsneyti í heim-
inum þá er þetta sá iðnaður í heim-
inum í dag sem mengar einna mest.
Þessum staðreyndum um skipaflutn-
inga heimsins eru gerð góð skil í
heimildarmyndinni Sea Blind, sem
var frumsýnd í Rotterdam í janúar
árið 2016.
„Sem neytendur erum við orðin
vön ódýrum vörum sem eru fljótar
að komast á áfangastað alls staðar
að úr heiminum. Við erum blinduð
á sjóinn (Sea Blind) og fyrir þeim
alvarlegu afleiðingum sem þess-
ir skipaflutningar hafa á heiminn
okkar. Þetta var ein af ástæðum þess
að við réðumst í að gera þessa heim-
ildarmynd,“ segir Sarah Robertson,
annar leikstjóri myndarinnar.
Verða að breyta áherslum
Kvikmyndin hefur verið sýnd um
allan heim, á loftslagsráðstefnum,
hjá Evrópuþinginu, UNESCO,
Alþjóðasiglingamálastofnuninni
og í nokkrum höfnum, svo fátt eitt
sé nefnt, eins og í Rotterdam og
Amsterdam.
„Við vorum um sjö mánuði að
gera myndina og það krafðist mik-
illar rannsóknarvinnu. Þetta við-
fangsefni var nýtt fyrir okkur svo
við gengum inn í þetta verkefni sem
nýliðar en það er oft og tíðum gott
þegar þarf að segja flóknar sögur
því þá hefur maður hreina grund-
vallarnálgun fyrir viðfangsefninu.
Það hafa margir komið til okkar og
sent okkur skilaboð eftir myndina
og er fólk gáttað á því að það hafi
aldrei heyrt um þessa þætti sem
koma fram í myndinni, þannig að
áhorfendur hafa verið verulega hissa
og tekið þessum nýju upplýsingum
fagnandi,“ útskýrir Sarah og segir
jafnframt:
„Flest viðtölin sem við áttum
við forsvarsmenn stóru skipa félag-
anna voru gerð
í góðri sam-
vinnu. Sumir
voru harðari í
horn að taka
en aðrir en við
fengum mjög
frambærilega
einstaklinga í
viðtöl á endan-
um. Skipa iðn-
aður inn í Evrópu er meðvitaður um
að þeir þurfa að vera gagnsærri og
menga minna, það er að segja, þeir
verða að breyta áherslum og flest
stórfyrirtækin samþykkja það. Þegar
við höfum sýnt myndina í stórum
höfnum, eins og í Rotterdam, þá
er það í góðri samvinnu við aðila
þar og oft og tíðum skapast mál-
efnalegar umræður um hvernig sé
hægt að breyta þessu ástandi sem
ríkir í dag. Hið sama er ekki hægt
að segja um Norður-Ameríku þar
sem hagsmunaðilar eru ekki eins
áhugasamir um að vinna að þessu
málefni í sameiningu.“
Enn hraðara bráðnunarferli
Svört kolefni sem einnig er kallað
sót er kastað út í andrúmsloftið í
miklu magni vegna þess að skipa-
flutningar heimsins ganga á þungri,
skítugri olíu. Þetta er ódýrasta og
skítugasta olían sem hægt er að fá.
„Sótið svífur um loftið í um það
bil þrjár vikur en vegna þess að það
fer einnig niður á jökla og snjó-
breiður Norður- og Suðurpólsins
þá endurspeglast sólarljósið ekki
lengur og verður þess valdandi að
bráðnunarferlið verður enn hrað-
ar. Skipaiðnaðurinn er sá iðnaður í
heiminum sem hefur mesta óstjórn,
er leynilegastur og sá sem mengar
mest. Stóra vandamálið í þessu öllu
er að alþjóðahafsvæðin tilheyra
öllum heiminum og löggjöfin er
hæg og erfið því samstöðu þarf
að ná um alla þætti hjá öllum 170
löndunum sem hlut eiga að máli,“
segir Sarah og bætir við:
„Markmið okkar er að hætt verði
að nota óhreinasta eldsneyti í heim-
inum, svokallað HFO-eldsneyti. Í
dag eru nokkrar herferðir í gangi
gegn því og er myndin okkar bara
eitt tæki í þeirri baráttu. Við teljum
að Sea Blind hafi áhrif á iðnaðinn
og þá er öðru markmiði náð og
okkar mat eftir vinnslu myndarinn-
ar er að iðnaðurinn sé mjög með-
vitaður um að það verði að gera
virðiskeðjuna gagnsærri og hreinni.
Hægt og sígandi eru neytendur líka
að verða meðvitaðri um það hlut-
verk sem þeir spila í þessu stóra
tannhjóli. Það sem þarf einnig að
ná fram er að stóru birgjarnir verð-
ir pressaðir til að höndla einungis
með vörur sem ferðast á hreinu
eldsneyti. Sea Blind er sérstæð
mynd en það er full þörf á því líka
að taka skemmtiferðaskipin fyrir
og það er aldrei að vita nema það
verði næsta verkefni.“
Opnun Norðurslóða
Í baráttunni gegn hnattrænni hlýn-
un, á ráðstefnu sem haldin var í
París árið 2015, féll löggjöf við
flug- og skipaiðnaði niður á síð-
ustu stundu og segja aðstandend-
ur Sea Blind það hafa verið mikil
vonbrigði.
„Alþjóðaskiparáðið fullyrti að
þeir væru vel færir um að taka
ábyrgð á því vandamáli sem að
þeirra iðnaði sneri. Eftir gerð
myndarinnar erum við þess fullviss-
ar að það er ekki hægt að hafa þenn-
an iðnað án eftirlits og ætlast til að
þeir geti leyst loftslagsmálefni sín
upp á eigin spýtur. Það er sláandi að
sautján stærstu gámaflutningaskip
heimsins menga meiri brennistein út
í andrúmsloftið en allir bílar heims-
ins og valda alvarlegum heilsufars-
vandamálum hjá fólki. Sótið sem
kemur frá skipaiðnaðinum hraðar
bráðnun íss á Grænlandi og áætla
má þegar norðurslóðir opnast fyrir
skipaflutninga að um 80 prósent
af flutningum fari þar í gegn og þá
veltir maður fyrir sér hvaða áhrif
þetta muni hafa á heilsu fólks og
Norðurslóðir,“ útskýrir Sarah og
segir einnig:
„Sérfræðingar í dag telja að
hægt sé að hægja á um 40 prósent
af bráðnun á Norðurslóðum með
því að banna skítugt eldsneyti en
helmingur þess kemur frá skipa-
iðnaði. Þeir eru einnig sammála
um að þetta sé besta tækifærið fyrir
okkur til að hægja á bráðnun íss
á Grænlandi og það gefur okkur
tíma til að undirbúa okkur fyrir
hinn nýja hlýja heim. Við vonum að
myndin hafi einhver áhrif í þessari
umræðu og að fólk almennt verði
meðvitaðra sem neytendur og betri
þátttakendur í sífellt breytilegum
heimi.“ /ehg
Um 90% innflutnings til Íslands kemur með skipum:
Einn mest mengandi iðnaður heims
– 17 stærstu gámaskipin menga meira en allir bílar heimsins
UTAN ÚR HEIMI