Bændablaðið - 28.03.2019, Blaðsíða 39
Bændablaðið | Fimmtudagur 28. mars 2019 39
Víkurvagnar ehf. – Hyrjarhöfði 8. – 110 Reykjavík
Sími 577-1090 – www.vikurvagnar.is – sala@vikurvagnar.is
STYRKUR, ÞJÓNUSTA OG ÁREIÐANLEIKI
MIKIÐ ÚRVAL KERRUVARAHLUTA
VÍKURVAGNAR EHF.
RAFMAGNSBÚNAÐUR
BREMSUR
BEISLI
DEKK
LJÓS
LED LJÓS
Göngum til liðs við gróðurinn
Með straumum vinds og sjávar
nam melgresisfræ land og tók að
vaxa hér rétt eftir síðustu ísöld
eða þegar jöklar hófu að hopa.
Því má segja að melgresi sé ein
af landnámsplöntum íslensku
flórunnar.
Fyrr á tímum var melgresi nýtt frá
rót til fræja. Nytjahlutir voru ofnir
úr löngu rótarkerfinu, stráin voru
nýtt til einangrunar og fullþroska
korn nýtt í matseld. Því má halda
því fram að melgresi og nýting þess
sé hluti af íslenskum menningararfi
sem vert væri að halda til haga og
jafnvel endurvekja. Nú til dags er
melgresi nánast eingöngu nýtt til
landgræðslu en það vex og dafnar
á sandauðnum og er mikilvæg brú
á milli svartra sanda og samfelldrar
gróðurþekju.
Ísland er að stórum hluta þakið
svörtum sandi þar sem lítill sem
enginn gróður vex, en þegar við
mannfólkið settumst að hér á
þessari eyju úti í ballarhafi var
Ísland þakið gróðri. Með ágangi
okkar manna hafa vistkerfin hrunið
vegna ósjálfbærrar landnýtingar,
hamfara svo sem eldvirkni og
veðurfars eða samblands allra
þessara þátta og gróðurþekjan hefur
því snarminnkað. Nú þegar höfum
við glatað heilu landsvæðunum en
til þess að ekki fari verr þurfum við
að grípa inn í af enn meiri krafti svo
að landið okkar og jarðvegur spænist
ekki upp á komandi árum.
Til þess að vindurinn feyki
ekki sandinum/jarðveginum út í
buskann þarf hann bindingu og
þar kemur gróðurinn til skjalanna,
hann bindur jarðveg. Gróður er
afar takmarkaður á sandauðnum
landsins og þær eru því vindinum
auðveld bráð. Aðgerðir til að hefta
sandfok og binda jarðveg eru því
afar brýnar. Jarðvegur er okkur
lífverum hér á jörðinni einstaklega
mikilvægur. Hann sér okkur fyrir
næringu og veitir okkur skjól.
Jarðvegur geymir sögu og býður
okkur upp á útivist, afþreyingu
og miðlar vatni. Jarðvegur vinnur
fyrir okkur það mikilvæga verk
að varðveita næringarefni og
binda niður kolefni sem finnst
í andrúmsloftinu. Þegar sandur
eða önnur jarðefni takast á loft og
fjúka getur mikil eyðilegging átt sér
stað. Sandurinn eyðir grónu landi
í kring og smátt og smátt kæfir
hann gróðurinn og sandauðnirnar
stækka. Það er því nokkuð ljóst að
við þurfum að bretta upp ermar og
koma í veg fyrir fekari skaða en
þann sem þegar er orðinn. Þó að
sandauðnirnar færi okkur sérstæða
náttúrufegurð og víðáttumikla auðn
sem heillar marga þá eru þær okkur
frekar til ama en hitt. Þær takmarka
meðal annars fjölbreytt dýra- og
gróðurlíf, eyða öðrum gróðri og
minnka loftgæðin.
Kjöraðstæður fyrir vöxt og
viðgang melgresis er sandur. Þegar
melgresi sest þar að lifir það þar um
nokkurt skeið þar til aðrar plöntur
nema þar land og þegar fram í sækir
víkur melgresið fyrir öðrum gróðri.
Gróðurinn bindur jarðveginn
og smátt og smátt byggist upp
jarðvegur þar til gróðurþekja hylur
landið. Það hefur í för með sér að
jarðvegur hefst síður á loft, mengar
síður og eyðir ekki öðrum gróðri.
Dýralíf dafnar bæði ofan jarðar og
neðan. Fuglalíf verður fjölbreyttara
og ýmiss konar skordýr og örverur
setjast þar að. Landgræðslan hefur
nýtt melgresi til uppgræðslu í meira
en hundrað ár með góðum árangri.
Hún hefur samt ekki undan.
Nú er kominn tími til að við
endurgjöldum móður jörð og
bætum fyrir áganginn með því að
komast í snertingu við okkar eigið
land. Hvað með að safnast saman
á sandinum með fræ í skjóðu sem
skjóta rótum með hækkandi sól?
Göngum til liðs við gróðurinn og
hjálpum jarðveginum að græða sín
sár sjálfur með hjálp melgresis.
Hugum að sjálfbærri framtíð með
það að leiðarljósi að endurheimta
jörð og jarðveg.
Signý Jónsdóttir,
nemandi við vöruhönnunardeild
Listaháskóla Íslands
ÍSLENSK FRAMLEIÐSLA, SMÍÐI OG SAMSETNING
ALLAR HURÐIR SMÍÐAÐAR SAMKVÆMT MÁLI
HANNAÐAR FYRIR ÍSLENSKT VEÐURFAR
MARGAR ÚTFÆRSLUR OG LITAMÖGULEIKAR
STUTTUR AFGREIÐSLUTÍMI
✔
✔
✔
✔
✔
BÍLSKÚRSHURÐIR
IS Hurðir ehf. | Reykjalundi, 270 Mosfellsbæ
564 0013 / 865 1237 | logi@ishurdir.is | www.ishurdir.is
Í S L E N S K
F R A M L E I Ð S L A
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
RÚÐUR Í
DRÁTTARVÉLAR
FRÁBÆR VERÐ
John Deere
Zetor
Case IH
McCormick
Steyr
Claas
Ford
Fiat
New Holland
Deutz-Fahr
Massey Ferguson
Dýralæknir óskast til starfa
Nautastöð Bændasamtaka Íslands óskar eftir að ráða dýralækni til
starfa. Mögulegt er að um hlutastarf verði að ræða.
Starfið felst m.a. í eftirfarandi þáttum:
1. gæðaeftirliti á stöðinni.
2. rannsóknum og skimun á sæði.
3. alhliða frjósemisleiðbeiningum fyrir frjótækna og bændur.
4. námskeiðum fyrir nýja frjótækna.
5. umsjón með heilbrigði og velferð nauta á stöðinni.
6. öðrum verkefnum sem honum eru falin.
Æskilegt er að viðkomandi hafi:
• sérmenntun í frjósemi jórturdýra.
• reynslu í kúasæðingum.
• reynslu af starfi við sæðingastöð.
• reynslu af frjósemisleiðbeiningum til bænda.
Gert er ráð fyrir að viðkomandi hefji störf sem fyrst. Umsóknum,
ásamt fylgiskjölum, skal skila til Sveinbjörns Eyjólfssonar á
Nautastöð BÍ fyrir 15. apríl nk. Nánari upplýsingar um starfið gefur
Sveinbjörn Eyjólfsson í gegnum netfangið bull@emax.is