Fréttablaðið - 19.05.2020, Blaðsíða 4

COVID-19 Óeining er innan heil­
brigðisgeirans um rýmkun á ferð­
um til og frá landinu frá 15. júní,
sagði Már Kristjánsson, yfirlæknir
á smitsjúkdómadeild Landspítal­
ans og formaður farsóttanefndar,
í fréttaþættinum 21 á Hringbraut í
gærkvöld. Hann bendir á að skimun
í Leifsstöð sé flókin.
„Það þarf að búa til gervikenni­
tölur og f lytja sýni eða setja upp
rannsóknaraðstöðu við landamær­
in og koma þessum upplýsingum
svo til skila til ferðamannanna og
síðan bregðast við því,“ segir Már
og hann heyri á mörgum kollegum
sínum innan Landspítalans að þeim
finnist bratt farið í opnunina:
„Það er ekki einhugur um það.
Sumir segja að þetta sé geigvænlega
röng ákvörðun.“
Bent er á að enn sé ekki vitað hve
margir eru búnir að þróa með sér
ónæmi gegn veirunni hér á landi,
beri einhver utan frá hana með sér,
en mikið er enn um smit til dæmis
í Svíþjóð og Bandaríkjunum. Mót­
efnaskimun er rétt hafin hér á landi.
Veirurannsóknadeild Lands­
spítalans sem mun kanna sýnin úr
Leifsstöð sé ekki í stakk búin til þess
að óbreyttu. „Áhættumat spítalans
kallar eftir verulegri uppbygg­
ingu veirurannsóknarstofunnar,“
segir Már. Það sé forsenda þess að
afgreiða til dæmis 3.000 sýni á dag
sem reiknað er með að fylgi 100
þúsund komum til landsins.
Þátturinn er aðgengilegur á vef
Hringbrautar, hringbraut.is. – lb
Þetta er fyrsta
alvarlega tilraunin
á Alþingi til að bregðast við
kennitöluflakki frá árinu
1984.
Halldór Grönvold
Sumir segja að
þetta sé geigvæn-
lega röng ákvörðun.
Már Kristjánsson,
yfirlæknir á smit­
sjúkdómadeild
VIÐSKIPTI „Þetta er fyrsta alvarlega
tilraunin á Alþingi til að bregðast
við kennitöluflakki frá árinu 1984.
Þá gerði Sighvatur Björgvinsson
tilraun sem hann var gerður aftur­
reka með. Það hafa einhver þing­
mannamál komið fram síðan en
aldrei þannig að menn hefðu vonir
um að það myndi skila einhverju,“
segir Halldór Grönvold, aðstoðar­
framkvæmdastjóri og deildarstjóri
félagsmáladeildar ASÍ.
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir
dómsmálaráðherra mælti fyrir
frumvarpi sínu um aðgerðir gegn
kennitöluf lakki á Alþingi í gær.
Þar er lagt til að heimilt verði að
úrskurða einstaklinga sem ekki
teljast hæfir til að stýra hlutafélagi
vegna skaðlegra viðskiptahátta í
atvinnurekstrarbann. Skal slíkt
bann að meginreglu vara í þrjú ár.
Aðgerðir gegn kennitöluf lakki
voru meðal aðgerða stjórnvalda í
tengslum við lífskjarasamninginn.
„Við lögðum fram tillögur með
SA vorið 2017 sem byggðu á hlið­
stæðu fyrirkomulagi og frumvarpið
nú gerir. Þá vildum við ganga svo­
lítið lengra og gefa skattyfirvöldum
heimild til að setja aðila í atvinnu­
rekstrarbann,“ segir Halldór.
Niðurstaðan hafi hins vegar orðið
að fara þá leið að skiptastjórar rann­
saki sérstaklega gjaldþrot og komi
með ábendingar til dómstóla ef þeir
telja að farið hafi verið á svig við lög
með kennitöluflakki.
„Þetta byggir í öllum aðalatriðum
á hliðstæðri löggjöf í Danmörku.
Það er vel reynd löggjöf sem hefur
nýst vel þar. Við erum þá líka með
meira og minna dómafordæmi og
annað til að byggja framkvæmdina
á. Þannig er þetta góð lausn og full
samstaða um að gera þetta með
þessum hætti.“
Halldór segir að þegar aðgerðir
gegn kennitöluf lakki hafi verið
ræddar í gegnum tíðina hafi alltaf
komið sama svarið. Ekki mætti
koma í veg fyrir að hugmyndaríkt
fólk sem fengi góðar viðskiptahug­
myndir fengi tækifæri til að reyna
sig.
„Við erum ekkert á móti því. En
þegar sami einstaklingurinn er
búinn að fá frábærar viðskipta­
hugmyndir fimm sinnum og hefur
alltaf farið í þrot og skilið eftir sig
slóð skulda? Er þá kannski kominn
tími til að staldra við og velta fyrir
sér hvort það sé ekki eitthvað annað
að baki?“ spyr Halldór.
Hann segir hið klassíska kenni­
töluflakk fyrst og fremst ganga út
á að skilja opinbera sjóði og jafnvel
launafólk eftir í sárum. „Við höfum
mörg svona dæmi. Verðmætin eru
hirt úr búinu, viðskiptavildin, vöru­
merkið og einhverjar eignir. Gjarn­
an er lykilbirgjum haldið góðum
með því að borga þeim. Ríkissjóður,
lífeyrissjóðir og mögulega launafólk
situr þá eftir með skaðann.“
Halldór segir að lengi vel hafi
Samtök atvinnulífsins ekki verið
mjög spennt fyrir því að taka á
kennitöluflakki. „Það breytti heil­
miklu þegar við fengum þau í lið
með okkur og ekki var lengur
hægt að etja okkur saman í þessu
máli. Auðvitað eru rök SA góð fyrir
þeirra hagsmuni. Heiðarleg fyrir­
tæki tapa á því að vera í samkeppni
við fyrirtæki sem lúta ekki lögum
og reglum.“ sighvatur@frettabladid.is
Fyrsta alvöru tilraunin gegn
kennitöluflakki síðan 1984
Deildarstjóri félagsmáladeildar ASÍ er bjartsýnn á að nýtt frumvarp gegn kennitöluflakki skili tilætluð-
um árangri. Heimilt verði að úrskurða einstaklinga í atvinnurekstrarbann. Sambærileg löggjöf hafi nýst
vel í Danmörku. Það séu fyrst og fremst opinberir sjóðir sem tapi á kennitöluflakki en einnig launafólk.
Frumvarpið fer nú í vinnslu á þingi en stjórnvöld ætla líka að ráðast í átaksverkefni. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Þú hringir í síma 517 5500
eða sendir póst á
lyfsalinn@lyfsalinn.is
Fáðu lyn send frítt heim
LYFSALINN GLÆSIBÆ
Álfheimum 74 104 Reykjavík
Sími 517 5500
www.lyfsalinn.is
lyfsalinn@lyfsalinn.is
OPNUNARTÍMI
Mán.- fös. kl. 08:30-18:00
Laugardaga: Lokað
GLÆSIBÆ
GLÆSIBÆ
ÖRYGGISMÁL Þyrla Landhelgisgæsl­
unnar sem óvænt var lent á f lug­
vellinum á Sandskeiði um helgina
vegna bilunar verður tekin aftur í
notkun í dag eða á morgun að sögn
Ásgeirs Erlendssonar, upplýsinga­
fulltrúa Landhelgisgæslunnar.
Ásgeir segir að þegar þyrlusveitin
hafi verið á æfingu á föstudag hafi
kviknað ljós í mælaborði sem gefi
til kynna að þrýstingur á aðal­
smurkerfi gírkassans hafi fallið
niður fyrir eðlileg viðmið.
„Þar sem vélin var við flugvöllinn
við Sandskeið þótti rétt að lenda
í öryggisskyni til að kanna málið
betur. Varasmurkerf ið virkaði
áfram eðlilega og voru f lugvirkjar
fengnir til að vinna að viðgerð og
bilanagreiningu á staðnum,“ segir
Ásgeir. Skipta þurfi um loftrör sem
væntanlegt sé til landsins í dag.
Aðspurður segir Ásgeir TF­EIR
væntanlega í fulla þjónustu í dag
eða á morgun þegar loftrörið verði
komið til landsins og viðgerð að
fullu lokið. „Það skal tekið fram að
bilunin var smávægileg og af gjör­
ólíkum toga og sú sem olli slysi í
Noregi fyrir fjórum árum enda
voru gerðar ráðstafanir í kjölfar
þess,“ undirstrikar upplýsingafull­
trúinn. – gar
TF-EIR aftur í þjónustu í dag eða á morgun eftir bilun í gírkassa
TF-EIR á Reykjavíkurflugvelli.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Bilunin var smá-
vægileg og af
gjörólíkum toga en sú sem
olli slysi í Noregi fyrir fimm
árum.
Ásgeir Erlendsson, upplýsinga­
fulltrúi Landhelgisgæslunnar
Óeining um
opnun landsins
1 9 . M A Í 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R4 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð