Dagblaðið Vísir - DV - 01.05.2020, Blaðsíða 16
1. MAÍ 2020 DV16 EYJAN
Ögmundur Jónasson, fyrrverandi þingmað-ur og ráðherra Vinstri
grænna, telur krísuna vegna
Covid-19 tilefni til róttækrar
endurskoðunar á þeim grunn-
innviðum sem mynda sam-
félagið. Hann sagði Eyjunni
frá því sem hann telur nauð-
synlegt að gera til að bjarga
Íslandi.
„Maður reynir að átta sig
á stóru myndinni og þeim
hættum sem þarf að varast.
Ein er sú að ráðist verði í um-
fangsmiklar einkavæðing-
araðgerðir, líkt og áform eru
uppi um varðandi Leifsstöð og
í samgöngukerfinu. Það hefði
átt að kynna slíkt fyrir kosn-
ingar, en ekki eftir á.“
Ögmundur vill einnig þjóð-
nýta Icelandair: „Ef við ætlum
á þá braut að skilgreina félag-
ið sem kerfislega nauðsynlegt
og dæla í það skattpeningum
þá þarf að fara alla leið og
taka það algerlega yfir. Og
þá finnst mér einnig að skatt-
greiðendur ættu að fá hlut í
eignarhaldinu á móti.“
Hann hefur þó mestar
áhyggjur af litlum og meðal-
stórum fyrirtækjum:
„Hættan er að í slíku
ástandi verði einhver sem
taki ákvörðun um hver lifi af
og hver ekki og þau sem eru
öflugust taka yfir hin smærri.
En markmiðið ætti að vera að
koma í veg fyrir samþjöppun
á fjármunum og valdi, eins
og raunin hefur því miður
ekki verið í sjávarútvegi með
kvótakerfinu.“
Róttækt endurmat
„Við þurfum að endurmeta
svo margt í okkar samfélagi
á svona tímum. Þessi grund-
vallaratriði samfélagsins,
hús næðiskerfið, heilbrigðis-
kerfið, löggæsluna, trygginga-
kerfi almannatrygginga,
land búnað ar- og sjávarútvegs-
kerfið þarf að taka í gegn.
Fyrir aðeins ári síðan var
hlegið að fólki sem varaði
við innflutningi á hráu kjöti.
Það hlær enginn að þessu
fólki í dag. Mér líst vel á hug-
myndir Kára Stefánssonar
um að rækta hér okkar eigið
grænmeti og gera orku til inn-
lendrar matvælaframleiðslu
gjaldfrjálsa að mestu. Og hvað
sjávarútveginn varðar þurfum
við að fá öll þessi 50 þúsund
tonn sem landað er erlendis,
hingað heim til vinnslu. Við
þurfum algera stefnubreyt-
ingu í þessum málum.“
Efling ríkisins
Ögmundur vill sömuleiðis
fjölga starfsmönnum hins
opin bera líkt og Samfylkingin
hefur talað fyrir: „Þessi krísa
kennir okkur að heilbrigðis-
kerfi á vegum hins opinbera
stendur á sterkari fótum en
hins markaðsdrifna, líkt og
Bandaríkjamenn eru að upp-
götva nú.
Það þarf að búa betur að
innviðum okkar, eins og lög-
gæslu. Ef það kallar á meira
starfslið, þá er það samfélag-
inu til góðs. En því miður er
ríkið í augum margra hægri
manna af hinu illa, þangað til
þeir leggjast inn á sjúkrahús,
líkt og Boris Johnson komst að
á dögunum,“ segir Ögmundur,
en forsætisráðherrann breski
var á gjörgæslu vegna Co-
vid-19 smits.
0% vextir
Ögmundur hefði viljað skil-
yrða björgunarpakkana við
fyrirtæki sem ekki nýttu sér
skattaskjól: „En þegar þú
leggur lag þitt við ísbjörn, þá
mun hans sanna eðli koma í
ljós fyrr eða síðar,“ segir Ög-
mundur, en í þessu tilfelli er
ísbjörninn auðvitað Bjarni
Benediktsson og Sjálfstæðis-
flokkurinn.
Ögmundur segist þó ekki sjá
nein skýr fingraför stjórnar-
flokkanna á þeim aðgerðum
sem hafa verið boðaðar: „En
ég hefði þó kosið að þau sjón-
armið sem andmæla mark-
aðsvæðingarstefnunni hefðu
verið öflugri. Hvað fjármála-
kerfið varðar þyrfti að taka
vísitölubindingu fjármagns
og lána af með öllu. Í kreppu
rýrna allar efnahagsstærðir;
laun og tekjur til dæmis. En
það er alltaf einn hlutur sem
er varinn í bak og fyrir, það
er fjármagnið, með vísitölu
og vöxtum. Við ríkjandi að-
stæður ættu að vera 0% vextir
og vísitalan tekin af. Það þarf
allt að rýrna til jafns, nema
kaupmáttur lægstu launa og
öryrkja, þann enda þarf að
verja, ekki hinn,“ segir Ög-
mundur og nefnir að einnig
þurfi að setja á gjaldeyrishöft
og hátekjuskatt, en telur hefð-
bundnar skattahækkanir ekki
raunhæfar.
Húsnæðismál
Ögmundur tekur undir þá
gagnrýni að læra þurfi af
mistökunum við síðasta hrun,
þegar kemur að heimilunum:
„Það versta sem gerðist í síð-
asta hruni er að lánavísitalan
var ekki tekin úr sambandi og
þannig lentu skuldug heimili
í verðbólguskoti með skelfi-
legum afleiðingum.
En við þurfum núna í þess-
ari naflaskoðun okkar að
dusta rykið af verkamanna-
bústaðakerfinu og leita fé-
lagslegra lausna í húsnæðis-
málum. Það þarf að efla
Íbúðalánasjóð og styrkja
stöðu leigjenda og kaupenda.
Það er búið að rífa niður þetta
kerfi á síðustu 40 árum og það
er kominn tími til að styrkja
undirstöðurnar að nýju.“
Engin beintenging
Ögmundur hefur verið gagn-
rýninn á forystu VG eftir að
flokkurinn fór í eina sæng
með Sjálfstæðisflokki og
Framsókn. Aðspurður hvort
hann hefði samþykkt þann
ráðahag, væri hann enn í þing-
flokki VG, svarar Ögmundur
afdráttarlaust: „Nei!“ Hann
segist heldur ekki veita for-
sætisráðherra neina ráðgjöf:
„Ég er ekki beintengdur inn
í pólitíkina með þeim hætti
nei, ég lít frekar á mig sem
grasrótarmann, aðila úti í bæ
sem vill styðja við sjónarmið
sem eru vissulega til staðar
innan stjórnarráðsins varð-
andi jöfnuð. En það sem er að
gerast í pólitíkinni er að við
erum með flokka sem segjast
ætla að gera eitt, en gera svo
annað. Stjórnmálamenn þurfa
að segja satt.“ n
VILL ÞJÓÐNÝTA ICELANDAIR
Trausti Salvar Kristjánsson
traustisalvar@eyjan.is
OnePortal er
vefgátt sem gerir
fyrirtækjum og sveitar-
félögum kleift að veit íbúum
þjónust allan sólahringinn, allt
árið um kring. Rafrænir innri ferlar
eru tengdir við þjónustugátt fyrir íbúa
eð viðskiptavini, þar sem þeir
Gæða-
stjórnun á
stóran þátt í góðum
árangri fyrirtækja.
OneQuality er lausn sem
OneSystems bjóða heildarlausn
í skjalamálum fyrirtækja og sveitarfélaga
og þjónustu við viðskiptavini og íbúa þeirra
Hagkvæmar lausnir
með áherslu á rekjanleika,
auðveldan aðgang og gagnsæi.
OneRecords er öug lausn sem auðveldar
fyrirtækjum og sveitarfélögum halda utan
um mál sem eru í gangi á hverjum tíma.
Stjórnendur hafa y sýn yr gang mála
innan fyrirtækisins og notendur
geta á einfaldan máta sótt
lista yr þau mál sem þeir
bera ábyrgð á.
Vilt þú koma
skjalamálunum
í lag?
VELJUM
ÍSLENST - VELJUM
ÍS
LE
NS
KT
-V
EL
JUM
ÍSLENSKT -
Rec rds
Mála- og skjalakerfi
Self-Service
www.one.is
OneSystems - sími: 660 8551 | fax: 588 1057 | www.one.is | one@one.is
www.one.is . one@one.is
sími: 660 8551 . fax: 588 1057Ögmundur er ekki lengur í
ríkisstjórn en
telur ljóst hvað
þurfi að gera
vegna efna-
hagsáhrifa
Covid-19.
Ögmundur telur róttækar breytingar á innviðum samfélagsins nauðsynlegar á krísutímum sem þessum.
MYND/ANTON BRINK