Íþróttablaðið - 01.12.1944, Blaðsíða 29

ÍÞRÓTTABLAÐIÐ
19
Veggmúlverk frá Titusarbaðstofuniim
í fíóm, sem sýnir skeggjaðan kennara
tvfa 3 unglinga í leik þar sem notað-
ir eru 6 knettir.
aðeins halda mér við tímaá-
kvarðaðar lieimildir.
Leikur, sem svipar til knatt-
spyrnunnar, er nefndur í fvrsta
skipti í elzta hetjukvæði íra
„Uxaránið í Kualgne“, sem lík-
ast til er frá 7. eða 8. öld. í kvæð-
inu er getið knattleikjar, þar sem
leikið er með stöfum og knött-
um og reynt er að reka knettina
áfram í liolu.
„Honuin (söguhetjan Cuchulinn
7 ára gamall) var sögð sagan um
drengina i Emain. Þeir eru 3
sinnum 50, sem leika sér að
knetti.“ „Cuchulinn leggur af stað
og tekur tréskjöld sinn og leik-
spjót, knatttré og knött.“ „Þá
kasta þeir allir knöttunum í hann
og liann lætur þá lenda á brjósti
sér. Þá kasta þeir 3 sinnum 50
knatttrjám í lnmn, en hann vék
undan þeim svo ekkert snarl
hann og liann tók knippi af þeim
á bak sér.“
„Annan dag lék liann knatt-
leik á leikvellinum fvrir austan
Emain. Hann lék einn gegn 3
sinnum 50 drengjum. Hann sigr-
aði þá í hverjum leik. Því næst
réðust strákarnir á hann og með
hnefunum drap liann 50.“ — „Þá
stóð Cuchulinn upp gegn honum
og sló höfuðið af honum með
knatttrénu og hóf að reka knötl-
inn eftir sléttunni.“ „Drengirnir
voru á leikvellinum, en hlupu þar
til, er þeir heyrðu óp kvenmanna.
Þegar drengirnir sáu hina dökku
menn, flýðu allir, nema Chuchu-
linn. Hann kastaði grjóti og' sló
um sig með knatttrénu. Hann
drap 9 þeirra, en eftir lágu 50
særðir.“ — „Hann (Conchobar)
sá þá Cueliulinn reka knöttinn
gegn hinum 3 sinnum 50 drengj-
um. Ef þeir vildu reka knöttinn
í holu, þá fyllti hann holuna með
knöttum sínum og þeir gátu ekki
hindrað hann i því, og þegar þeir
köstuðu knetti að holu, gætti
liann holunnar einn, svo að eng-
inn knöttur féll í holuna, og sama
var liversu marga bar að.“
„Þegar þeir tókust á, varpaði
hann hinum 3 sinnum 50 drengj-
um lil jarðar. Þeir g'átu ekki
skellt honum. Sama var hve
margir reyndu.“ „Um kvöldið
mætti Cuchulinn óðum lmndi.
Hann kastar frá sér knetti og
knatttré og grípur dýrið og sher
því við til bana.“
Auðvelt er að sjá af af-
rekum hetjunnar, þau atriði sem
einkenna hina fornu vestrænu
knattleiki. Barátlan um knöti-
inn, sem á að reka í mark — i
kvæðinu i holu — reiðin vfir því
að geta ekki haft sig nóg i
frammi, handalögmál, sár og
manndráp.
Fitz Stephan minnist á leikinn
á 12. öld. Hann segir að dreng-
irnir fari lil knattleiks úti á
viðavangi hvern Skirdag. Hann
getur þess sérstaklega, að allir
þekki leikinn (ludum pilæ cele-
hrcm)1) og 1311 hafi Edward II.
J) The Badniinton Library, Foot-
ball, London 1899.
gefið út hann gegn iðkun hans,
því að Jeikið liafi verið með stór-
um knöttum og leikurinn hafði
svo mikinn hávaða í för með
sér. Eftirkomendur hans bæði a
Englandi og Skotlandi endurnýj-
uðu bannið, vegna ofsa og slys-
fara og vegna þess, að hann héít
fólkinu frá iðkun bogskots, en
herskylda Breta var þá komxn
undir færni ibúanna i bogskoti.
írland gerði undantekningu
frá þessu banni með lögum út-
gefnum í Galway 1527. Þar stend-
ur, að allar íþróttir sem trufli
bogskot, séu bannaðar, nema
knattspyrna með stórum knetti
Sir Thomas Elyot getur leiksins
í bók sinni: The Governour“
„Leikurinn er skepnulegur æði-
og ofsaleikur, sem hefur í för
með sér sár og vekur hefnigirnd
og vonzku lijá þeim, sem særist
og af þessu ætti léikurinn aldrei
að nefnast á nafn.“
Kirkjunnar inenn bannfærðu
knattspyrnuna, vegna þess að
liún teymdi fólkið frá kirkjunni:
„Drottinn, stöðva iðkun þessa
leiks á sunnudögum,“ skrifar
Stabbes. „Hver er svo blindur,
að bann sjái ekki að iðkanir
hans draga úr guðsótta okkar og
dyggðugu líferni, en leiðir okkur
í freistni syndugs og gálauss
Unglingur, sem leiknr sér að ,,Follis“.