Morgunblaðið - 04.01.2020, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. JANÚAR 2020
Reykjavík • Mörkin 3 • 563 6900 | Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900
ÚTSALAÁRSINSALLT AÐ 75% AFSLÁTTUR AF YFIR 1000VÖRUM. ALLT AÐ 50.000 AFSLÁTTUR AFYFIR 300 FARTÖLVUM
ÚTSALAN Á FULLU Í TÖLVUTEK
Opið í
dag 10-18
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Veðurstofan hefur gefið út appels-
ínugula veðurviðvörun fyrir Vest-
urland, Suðvesturland og Suður-
land að Mýrdal vegna suðaustan
storms eða roks sem gengur yfir
landið í dag. Vegagerðin hefur lýst
yfir óvissustigi og telur að komið
geti til lokana á fjallvegum og fleiri
vegum. Færð var víða orðin þung í
gærkvöldi.
Í viðvörun Veðurstofunnar kem-
ur fram að búast megi við mjög
hvössum og varhugaverðum vind-
hviðum við fjöll. Einnig er spáð
talsverðri snjókomu með lélegu
skyggni. Aðstæður eru taldar
hættulegar fyrir ferðafólk.
Viðvaranir gilda fyrir hluta dags
og veðrið ætti að vera gengið yfir
síðdegis. Ýmsar leiðir að og frá
höfuðborgarsvæðinu, á Vesturlandi
og Suðurlandi gætu verið lokaðar
fyrrihluta dagsins og seinnihluta
dags er búist við að fjallvegir á
Norðurlandi lokist. Ekki er búist
við að rokið nái sér upp á
höfuðborgarsvæðinu. Þar hefur
fólk verið að moka snjó.
Varað við suðaustan stormi eða roki með snjókomu á stórum hluta landsins
Búist við
að vegir
lokist víða
Morgunblaðið/Eggert
Framkvæmdastjóri þjónustusviðs
Landspítalans er ekki sammála því
að stórslys sé í aðsigi á bráðamót-
töku spítalans vegna inniliggjandi
sjúklinga sem eru þrefalt fleiri en
þeir voru fyrir tveimur árum. Már
Kristjánsson, yfirlæknir smitsjúk-
dómalækninga, lýsti yfir miklum
áhyggjum af stöðunni í viðtali við
Læknablaðið.
„Ég hef miklar áhyggjur af vetr-
inum. Það er stórslys í aðsigi,“ seg-
ir Már og telur að ábyrgð á ástand-
inu sé öll sett á herðar starfsfólks
spítalans. Hann segir að deildin sé
sprungin og ef þróunin haldi áfram
muni bráðamóttakan ekki hafa tök
á að taka við öllum sem þurfa á að-
stoð hennar að halda í vor þegar
inflúensa stendur sem hæst. Vekur
hann sérstaka athygli á stöðunni
sem upp kæmi við stórslys.
Jón Hilmar Friðriksson, fram-
kvæmdastjóri þróunarsviðs sem
leysir forstjóra Landspítalans af
þessa dagana, vill ekki tala um
neyðarástand þótt staðan á bráða-
móttökunni sé ekki alltaf til fyr-
irmyndar og álagið mikið. „Það
koma dagar og klukkutímar sem
eru mjög erfiðir og veturnir eru
það almennt vegna mikillar að-
sóknar að bráðamóttöku,“ segir
Jón.
Hann telur að lækkun á komu-
gjaldi á heilsugæslu muni ekki
fækka þeim verulega sem leita á
bráðamóttöku. Fáir leiti á bráða-
móttöku sem ekki eigi þangað er-
indi.
Telur bráðamóttöku
ekki geta tekið við öllum
 Læknir hefur áhyggjur  Ekki neyð, segir yfirmaður
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Bráðadeild Oft eru miklar annir á
fyrsta viðkomustað sjúklinga.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Óvissa ríkir um mælingar á loðnu-
stofninum í vetur og þar með mögu-
leika á útgáfu veiðiheimilda. Ástæð-
an er sú að Hafrannsóknastofnun
hefur aðeins eitt rannsóknarskip til
umráða í verkefnið og hefur ekki
verið tilbúin að semja við útgerðar-
menn uppsjávarskipa um að koma til
hjálpar. Það gæti kostað stjórnvöld á
annað hundrað milljónir, ef greitt
yrði fyrir þjónustuna.
Stefnt er að því að rannsóknar-
skipið Árni Friðriksson fari til leitar
og mælinga á loðnu eftir rúma viku.
Útgerðir loðnuskipa hafa á undan-
förnum árum lagt til skip til að að-
stoða við leitina. „Það stefndi í að
þeir kæmu líka núna. Það virðist
stranda á því að þeir vilja fá leitina
borgaða,“ segir Sigurður Guðjóns-
son, forstjóri Hafrannsóknastofnun-
ar.
„Án allra lagaheimilda“
„Afstaða okkar er að lög séu virt.
Það er lögbundið hlutverk Hafrann-
sóknastofnunar að annast þessar
rannsóknir. Útgerðirnar greiða
veiðigjald til að standa undir kostn-
aði við þær,“ segir Heiðrún Lind
Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri
Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi
(SFS). Hún bendir á að ný aflaregla
sem tekin var upp árið 2015 hafi falið
í sér að nokkur skip þurfi til mælinga
á loðnu. Eitt dugi ekki. „Ef stjórn-
völd hafa ekki skip sjálf til að sinna
þessu hlutverki hljóta þau að þurfa
að útvista verkefnum með einhverj-
um hætti,“ segir Heiðrún og bætir
því við að fyrir tveimur árum hafi
verið rætt um að mögulega þyrfti að
bjóða verkefnið út. Ekki hafi komið
til þess en útgerðirnar eigi að síður
komið að leitinni með skipum sínum
án þess að fá greitt fyrir það. „Það er
án allra lagaheimilda og í því felst í
raun aukin gjaldtaka eða skatt-
heimta á sjávarútveginn, án þess að
til þess standi nokkur lagaheimild.“
Tvísýnt um árangur
Sigurður Guðjónsson segir að
Hafrannsóknastofnun hafi aðeins
eitt skip til að sinna loðnumælingum.
Rannsóknarskipið Bjarni Sæmunds-
son er með bilaða vél og þarf að fara í
slipp. Það skip er auk þess of lítið til
að ráða vel við verkefnið. Því þurfi
helst önnur skip, til að tryggja góða
mælingu. Stofnunin hafi ekki þá fjár-
muni sem þurfi til að kosta þá viðbót.
„Ef þetta verður niðurstaðan, sem
ég trúi ekki fyrr en á reynir, þá för-
um við með Árna Friðriksson til
mælinga. Þetta er fiskur í göngu og
við þurfum helst að geta mælt göng-
una í einu lagi. Ef veður stoppa okk-
ur þýðir það að við þurfum að byrja
upp á nýtt. Þar fyrir utan hefur loðn-
an verið dyntótt og verið að koma inn
í skömmtun. Við reynum hvað við
getum en tvísýnt er um árangur,“
segir Sigurður.
Miklir hagsmunir
Miklir hagsmunir eru í húfi. Ef
ekki finnst nógu mikið af loðnu verð-
ur ekki gefinn út kvóti. Það var nið-
urstaðan á síðasta ári og því var eng-
in loðna veidd það árið. Fram kom í
Morgunblaðinu í haust að vertíð upp
á 150 þúsund tonn gæti gefið um 20
milljarða í útflutningsverðmæti.
„Öll skynsemi segir að við hljótum
að finna einhverja lausn. Ef loðna
finnst í veiðanlegu magni skapar það
verðmæti sem eru fljót að greiða
þennan kostnað og vel það,“ segir
Sigurður.
Meiri óvissa um árangur af loðnuleit
 Útgerðarmenn segja það hlutverk stjórnvalda að annast mælingar á loðnu og leggja ekki til skip
nema fá kostnaðinn greiddan  Hafrannsóknastofnun hefur ekki fjármuni til að leigja skip
Sigurður
Guðjónsson
Heiðrún Lind
Marteinsdóttir
Loðna Árni Friðriksson fer að
óbreyttu einn til loðnuleitar.