Morgunblaðið - 25.03.2020, Blaðsíða 11

Ljósmynd/Mikael Sigurðsson
Siglufjörður Þessi brandugla var búin að klófesta sendling og var óvenju
gæf. Branduglan fer yfirleitt leynt og er því lítið vitað um hagi hennar.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Einstaklega spök brandugla sat á
tröppum mannlauss húss á Siglu-
firði í síðustu viku og var með
sendling í klónum. Hún gæti mögu-
lega hafa verið nýkomin úr farflugi
og það skýrt hvað hún var gæf.
Sést hefur til branduglu á Siglufirði
af og til í vetur og undanfarna
vetur.
Dr. Gunnar Þór Hallgrímsson,
prófessor í dýrafræði við Háskóla
Íslands, sagði ekki vitað með vissu
hve stór hluti íslenska branduglu-
stofnsins hefði hér vetursetu og hve
stór hluti færi til annarra landa. Þó
væri ljóst að einhverjar branduglur
væru hér yfir veturinn og það í öll-
um landshlutum. Stærð þess hluta
stofnsins sem hefur hér vetursetu
getur verið breytilegur á milli ára
og mögulega tengst fæðuframboði.
„Það er vitað að sumar brand-
uglur fara af landi brott yfir vetur-
inn. En það er erfitt að átta sig á
því hversu margar þær eru. Hvert
þær fara er ekki heldur vitað með
vissu. Það er bara ein endurheimta
á íslenskri branduglu erlendis. Það
var ungi sem var merktur hér að
sumri og fannst um haustið á Eng-
landi,“ sagði Gunnar. Hann sagði
vitað að evrópskar branduglur
gætu flakkað um alla álfuna og eins
farið til Afríku. Þar hafa fundist
branduglur sem voru merktar á
Bretlandseyjum og í Hollandi.
Í bígerð er að setja gervihnatta-
senda á íslenskar branduglur,
þegar aðstæður leyfa, til að afla
betri upplýsinga um ferðir þeirra.
Er tamt að fara leynt
Branduglum er tamt að fara
leynt og láta lítið á sér bera. Al-
mennt er því lítið vitað um tegund-
ina samanborið við margar aðrar
fuglategundir. Brandugla er t.d. ein
af þeim fuglategundum sem hvað
minnst er vitað um á Bretlands-
eyjum. Veturnir hér eru dimmir og
það hjálpar ekki til. Á sumrin sjást
branduglur helst þegar þær hamast
við að ná í æti og bera það í unga
sína. Þær veiða mýs og minni fugla
sér til matar.
Branduglan fer gjarnan af stað í
ljósaskiptunum til að afla sér fæðu
og getur líka verið á ferðinni í
svarta myrkri. Hún er líka á ferli
t.d. á björtum íslenskum sumar-
nóttum að veiða fyrir sig og unga
sína. Ef skilyrði til veiða eru óhag-
stæð á nóttinni vílar hún ekkert
fyrir sér að veiða yfir daginn.
Talið er að íslenski branduglu-
stofninn sé á bilinu 200-400 pör.
Ekki er víst að öll pör helgi sér
óðul sem þau sækja ár eftir ár. Vís-
bendingar eru um það erlendis að
þær velji sér varpstaði þar sem að-
stæður eru góðar hverju sinni.
Þetta getur skýrt það hvers vegna
mismikið virðist vera af branduglu
á hinum ýmsu svæðum á milli ára.
Einnig þykir líklegt að varpstofn-
inn geti verið breytilegur eftir
árum.
Farfuglar farnir að koma
Gunnar sagði það vel geta verið
að branduglur sem hefðu farið af
landi brott yfir veturinn væru farn-
ar að koma til baka eins og margir
aðrir af fyrstu farfuglunum. Ekki
er þó vitað með vissu hvenær far-
flug þeirra á sér stað. Branduglur
eru flakkarar í eðli sínu og því erf-
itt að fullyrða nokkuð um ferðir
þeirra.
Farfuglarnir eru farnir að koma.
Frést hefur af urtöndum, tjöldum,
ritu, álftum og rauðhöfðaöndum
fyrir austan. Á Eyrarbakka sáust
margæs, hettumáfur, brandendur,
jaðrakan og fjöldi tjalda og voru
tvær lóur í hópi tjalda. Einnig
bættist hópur skógarþrasta í hóp
þeirra sem þreyðu veturinn á Fá-
skrúðsfirði.
 Ein á ferð á Siglufirði  Vilja setja
gervihnattasenda á íslenskar branduglur
Branduglan
leyndardómsfull
FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. MARS 2020
Álfheimum 74, 104 Rvk, sími 568 5170
Verið velkomin
Jakkapeysur nokkrir litir
Vesti • Túnikur • Bolir • Buxur
Kjólar • Töskur • Slæður
Póstsendum
NÝ SENDING
Vinsælu
Velúrgallarnir
Alltaf til í mörgum litum
og í stærðum S-4xl
www.hitataekni.is | S: 5886070 | Smiðjuvegur 10 | 200 Kópavogi
HITABLÁSARAR
ertu tilbúin í veturinn?
Þegar aðeins
það besta kemur
til greina
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Ellefu af þrettán umsögnum sem um-
hverfis- og samgöngunefnd Alþingis
barst vegna umfjöllunar um þings-
ályktunartillögu um þjóðaratkvæða-
greiðslu um Reykjavíkurflugvöll
voru jákvæðar. Reykjavíkurborg ein
leggst gegn atkvæðagreiðslunni en
Samband íslenskra sveitarfélaga tek-
ur ekki afstöðu.
Tillagan er flutt af Njáli Trausta
Friðbertssyni og fimmtán öðrum
þingmönnum úr fjórum þing-
flokkum. Hún kveður á um að efnt
skuli til þjóðaratkvæðagreiðslu um
hvort flugvöllur og miðstöð innan-
lands- og sjúkraflugs skuli vera
áfram í Vatnsmýrinni í Reykjavík
eða ekki.
Tillagan hefur verið flutt nokkrum
sinnum áður, meðal annars á síðasta
þingi. Þá voru línur í umsögnum svip-
aðar og nú, Reykjavík ein á móti.
Sveitarstjórnir, samtök sveitar-
félaga og tvö flugmannafélög ýmist
lýsa yfir stuðningi við tillöguna um
þjóðaratkvæðagreiðslu eða ítreka
þær skoðanir sínar að flugvöllurinn
eigi að vera áfram í Vatnsmýrinni
vegna öryggismála og tengingar
landsbyggðarinnar við stjórnsýslu-
miðstöðina í höfuðborginni.
Vilja verja skipulagsvaldið
Í umsögn borgarlögmanns sem
fulltrúar meirihlutaflokkanna lögðu
út af í bókun sinni í borgarráði
Reykjavíkur kemur fram að tillagan
feli í sér að löggjafinn taki skipulags-
valdið af sveitarfélaginu. Skipulags-
valdið sé hluti af stjórnarskrár-
vörðum sjálfsákvörðunarrétti
sveitarfélaga sem sveitarstjórn hljóti
að vilja standa vörð um.
Í tveimur umsögnum af Suður-
landi er lýst samúð með þessu sjónar-
miði en jafnframt sagt að flugvöllur-
inn eigi að vera þar sem hann gegni
best hlutverki í samgöngum lands-
byggðar við höfuðborgina.
Svo dæmi sé nefnt um rökstuðning
má nefna að í umsögn Fjórðungs-
sambands Vestfirðinga kemur fram
að Reykjavíkurflugvöllur sé miðstöð
innanlands- og sjúkraflugs og sinni
þannig brýnum öryggishagsmunum
almennings. Eina hátæknisjúkrahús
landsins rísi nú við Hringbraut og sú
staðsetning hafi verið ákveðin vegna
nálægðar við flugvöllinn. Þá er á það
bent að opinber þjónusta sé að færast
í auknum mæli til höfuðborgarinnar
og mikilvægi góðra og hraðra sam-
gangna sé þannig í raun að aukast.
Styðja þjóðaratkvæða-
greiðslu um flugvöll
 Reykjavíkurborg ein á móti atkvæðagreiðslu
 
þú það sem




á FINNA.is
IÐNAÐARMENN VERSLANIR
VEITINGAR VERKSTÆÐI
BÓKHALDSÞJÓNUSTA OG FLEIRA