Fréttablaðið - 24.10.2020, Síða 34

Það tekur enginn
þá ákvörðun að
flýja nema í neyð, og sú
neyð getur skapast hvar
sem er í heiminum.
Fyrst vann ég í verkefninu Opið hús, en sá viðburður er hald­inn tvisvar í viku fyrir inn­
flytjendur og flóttafólk á Íslandi.
Þar fær fólk upplýsingar og ráðgjöf,
meðal annars um sína stöðu og
réttindi á Íslandi. Við svörum því
sem við getum en beinum í réttan
farveg því sem er ekki á okkar
færi að leysa. Þá beinum við fólki
til ýmiss konar stofnana, eins og
Félagsþjónustunnar, Vinnumála­
stofnunar, eða annarra samtaka.
Það getur enda ýmislegt komið
upp og það verður að vera til
staður þar sem fólk getur leitað
til að fá svör og leiðbeiningar um
næstu skref,“ segir Sóley.
Félagsleg aðlögun
Leiðsöguvinir og Tölum saman eru
bæði verkefni starfrækt til hálfs
árs í senn. „Leiðsöguvinir byggir
á gagnkvæmri aðlögun fólks sem
hefur hlotið alþjóðega vernd á
Íslandi og heimamanna og stuðlar
að félagslegum stuðningi. Við
pörum skjólstæðinga og íslenska
sjálf boðaliða saman og þau ein­
faldlega eyða tíma saman. Það
er ómetanlegt að kynnast nýju
heimalandi gegnum heimamenn
og hafa einhvern sem þau geta
leitað til. Í Tölum saman verkefn­
inu fær fólkið tækifæri til þess að
æfa sig vikulega í íslensku, klukku­
tíma í senn, með sjálf boðaliða.
Þar fyrir utan sinnum við einnig
hagsmunagæslu og málsvarastarfi
fyrir innflytjendur og flóttafólk.
Við bendum á brotalamir sem við
finnum í kerfinu og sinnum mál­
svarastarfinu sem fylgir. Þá er líka
algengt að innflytjendur og flótta­
fólk þekki ekki réttindi sín.“

Félagsstarfið er mikilvægt
Starf Rauða krossins með flótta­
fólki byrjar nánast strax er f lótta­
maður sækir um vernd hér á landi,
en Rauði krossinn sinnir réttar­
aðstoð og talsmannaþjónustu
fyrir umsækjendur um alþjóðlega
vernd. Rauði krossinn starfrækir
einnig félagsstarf fyrir umsækj­
endur um alþjóðlega vernd og
svo er þjónustuteymi með opna
viðtalstíma. Félagsstarfið er stór
þáttur í lífi umsækjenda enda
getur tekið allt frá einum mánuði
upp í tvö ár að fá endanlegt svar
við umsókninni.
Næstu skref
Þegar fólk fær alþjóðlega vernd
á Íslandi er mikilvægt að það fái
leiðbeiningar um fyrstu skrefin
því lífið breytist afar hratt þegar
fólk fær kennitölu. „Fólk þarf að
flytja úr sínu búsetuúrræði, finna
húsnæði, skrifa undir leigusamn­
ing, opna bankareikning og fleira.
Aðgengi að upplýsingum getur
verið flókið vegna tungumála­
örðugleika og margar stofnanir
eru eingöngu með upplýsingar og
eyðublöð á íslensku. Þessar fyrstu
vikur eftir stöðuveitingu geta verið
mjög stressandi.“
Faraldur
Fram að faraldrinum mældist
þátttaka innflytjenda á atvinnu­
markaðnum meiri en hjá heima­
mönnum. Nú hefur staðan breyst
og mörg störf innflytjenda eru
horfin. „Hafi fólk ekki unnið hér
nógu lengi fær það ekki atvinnu­
leysisbætur. En það er heldur ekki
auðvelt að flytja til baka, því að
mögulega á fólkið heldur ekki
bótarétt þar. Í tilfelli f lóttafólks er
það einfaldlega ekki í boði að snúa
aftur.“
Á tímum heimsfaraldurs verður
enn brýnna en áður að upplýsing­
ar komist skýrt til skila. „Vanda­
málið eykst þegar stofnanir loka
og starfsemi færist yfir á netið. Það
getur flækt málin fyrir innflytj­
endur að skrá sig inn með rafræn­
um skilríkjum og fylla út eyðublöð
á ókunnugu tungumáli. Þar eru
Almannavarnir til fyrirmyndar, en
á covid.is er að finna upplýsingar á
fjölda tungumálum.“
Tökum þátt
Starf Rauða krossins felst að
stórum hluta í sálrænum stuðn­
ingi, sem fæst með því að hlusta
og tala saman. „Rauði krossinn
er alltaf á höttunum eftir f leiri
sjálf boðaliðum. Starfið er allt í
senn skemmtilegt, lærdómsríkt
og afar gefandi og ég veit ekki um
sjálf boðaliða hjá okkur sem hefur
séð eftir sínum tíma. Fólk áttar
sig líka fljótt á því að hver sem er
getur orðið flóttamaður. Það tekur
enginn þá ákvörðun að flýja nema
í neyð, og sú neyð getur skapast
hvar sem er í heiminum. Við hvetj­
um áhugasama til þess að fara inn
á vefsíðu okkar, raudikrossinn. is
og skrá sig sem sjálf boðaliða.“
Neyðin getur skapast hvar sem er
Rauði krossinn gegnir meðal annars lykilstarfi í málefnum flóttafólks og innflytjenda á Íslandi og
sem verkefnastjóri Rauða krossins á höfuðborgarsvæðinu í þeim málefnum hefur Sóley Ómars-
dóttir unnið í nokkrum verkefnum sem tengjast málefnum flóttamanna og innflytjenda.
Sóley Ómarsdóttir, verkefnastjóri í málefnum flóttafólks og innflytjenda
hjá Rauða krossinum, hvetur fólk til að sækja um að vera sjálfboðaliði á
vegum Rauða krossins. Starfið sé bæði skemmtilegt og gjöfult og veiti
ómetanlega innsýn í málefni flóttamanna. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
n 08:00 Farið með morgunmat til
gesta. Sumir sváfu og var bakki
skilinn eftir við hurðina. Tekið
spjall við þá sem voru vakandi,
hvernig þeir sváfu og hvernig
þeim líði. Á eitt herbergi vantaði
kaffi, sykur og verkjatöflur. Í
öðru herbergi var gestur kominn
með 39,2 stiga hita og þarf að
fylgjast vel honum.
n 10:00 Allur morgunmatur kom-
inn á herbergi, rómantík í loftinu
þar sem maki eins gestsins kom
með blóm og nammi og ræddu
þau svo saman út um gluggann
á hótelinu.
n 10:30 Gestur af þriðju hæð kom
niður í anddyri og hafði allan
farangur með sér, en hann var
erlendur ferðamaður. Sagðist
hann vera búinn í sóttkví og
ætlaði því heim. Viðkomandi
er hins vegar COVID-sýktur og
einangrun hans því ekki lokið.
Var hann því sendur aftur upp
á herbergi en var mjög ósáttur.
Haft var samband við COVID-
deildina sem ætlar að tala við
hann og útskýra betur hvernig
einangrun virkar og hvenær
hann fær ferðaleyfi.
n 11:00 Gestir komu á Fosshótel
Rauðará, á sama tíma var ein-
staklingur sendur frá Land-
spítalanum sem var tekið á móti
á Fosshótel Lind. Hlaup milli
staða.
n 11:15 Einn gesturinn átti afmæli.
Hann dvelur í herbergi ásamt
kærustu sinni og fjölskylda
hennar kom með pakka sem við
fórum með upp til hans. Á sama
tíma stóðu þau nokkur fyrir utan
og spiluðu afmælissönginn fyrir
hann á trompet.
n 12:00 Ljúffengum hádegismat
var dreift, gestir tóku vel í lamb
og piparsósu fyrir utan einn
gest sem gleymdi að láta vita að
hann borðaði ekki lambakjöt.
Í ljós kom að tveir gestir höfðu
ekki opnað og náð í morgunmat.
Bankað var og annar opnaði,
hafði sofið fram eftir. Tók hann
bæði morgun- og hádegismat
fegins hendi. Hinn gesturinn
opnaði ekki þrátt fyrir að
bankað væri og var því hringt
í hann. Hann svaraði loks og
kvaðst hafa sofið illa. Farið var
upp og spjallað við hann, honum
líður illa, er með beinverki og
höfuðverk. Var mældur og fékk
hitalækkandi lyf sem hann tók.
Haft var samband við hann aftur
um klukkutíma síðar og leið
honum þá betur. Fylgst verður
með líðan hans.
n 13:00 Í dag eru fimm skjól-
stæðingar komnir í hús og einn
hefur fengið útskrift frá okkur
að beiðni COVID-göngudeildar.
n 14:00 Vínberið kom færandi
hendi, nammi handa bæði
gestum og starfsfólki. Við erum
snortin og þakklát fyrir það.
n 14:30 Gest vantaði tann-
bursta og tannkrem og var það
útvegað.
n 15:00 Námskeið fyrir verðandi
sjálfboðaliða. Tíu komu á nám-
skeiðið, þar af ein sem var hjá
okkur í fyrstu bylgju sem skjól-
stæðingur.
n 16:00 Námskeiðið gekk mjög vel
og það ætla allir að halda áfram
að starfa með okkur í farsóttar-
húsi.
n 16:30 Vaktaskipti þar sem farið
er yfir stöðuna.
n 17:00 Fjölskylda útskrifuð.
Meðan þau pökkuðu niður mátti
sjá börn hlaupa á milli herbergja
og spennan greinilega mikil.
Þau voru afar þakklát fyrir góðar
móttökur og vingjarnleika í
þeirra garð.
n 18:00 Mat var útdeilt og í leið-
inni var spjallað við gesti hússins
um daginn og veginn, einstaka
þurfa andlega hvatningu og aðrir
spjall um líkamlega líðan.
n 19:00 Læknir af Læknavaktinni
kom til að taka 15 sýni, sem tók
rúman klukkutíma. Nýr gestur
kom í einangrun á sama tíma.
Nóg að gera hjá starfsfólki og
sjálfboðaliðum Rauða krossins
í kvöld.
n 01:00 Brunakerfið fór í gang
og sýndi stjórnborð bruna-
meldingu úr ákveðnu herbergi.
Gengið var úr skugga um að
enginn eldur væri, en í ljós kom
að einhver hafði verið að reykja
inni á herbergi. Kerfi var endur-
ræst, farið var upp á loft og loft-
ræstikerfi endurræst og hringt
var í þá gesti sem sáust á ferli í
myndavélum.
n 02:00 Þrír gestir komu. Tekið
var á móti þeim, útskýrðar fyrir
þeim reglur hússins og fylgt inn
á herbergi.
n 05:00 var hringt úr einu her-
bergi, gesturinn gat ekki sofið
fyrir kvíða. Farið var upp í spjall,
setið í ca. klukkutíma þar til
honum leið betur og treysti
sér til að sofa. Kíkt var aftur inn
til hans um 06 og var hann þá
sofandi. Síðar um daginn var
aftur kíkt á gestinn, honum leið
betur og var mjög þakklátur fyrir
að hafa fengið spjall í nótt.
Sólarhringur í farsóttarhúsi
Rauði krossinn hefur frá vormánuðum rekið farsóttarhús vegna heimsfaraldursins. Starfsfólk
hússins tók saman verkefni dagsins í farsóttarhúsinu sem eru mörg og misjafnlega flókin.
Starfsmenn Rauða krossins að störfum í farsóttarhúsinu.
4 2 4 . O K TÓ B E R 2 0 2 0 L AU G A R DAG U RHJÁLPIN FRÉTTABLAÐ RAUÐA KROSSINS