Fjölrit RALA - 10.11.1992, Blaðsíða 30
-22-
mismunandi tímum og gróður hefur því haft mislangan tíma til að nema land og þróast.
Á Öxnadalsheiði hófst uppgræðsla árið 1977 (Sigurður Oddsson, munnlegar
upplýsingar) en á Holtavörðuheiði árið 1982 (Auðunn Hálfdanarson, munnlegar
upplýsingar). Við Þverárrétt byrjaði uppgræðsla 1983 og við Litla-Kropp 1985
(Auðunn Hálfdanarson, munnlegar upplýsingar).
AÐFERÐIR
Gróðurmœlingar
Á svæðunum fjórum voru alls lagðir út 16 rannsóknareitir, 10 x 10 m að stærð, sex á
Öxnadalsheiði, sex á Holtavörðuheiði og tveir á hvoru svæði í Borgarfirði.
Staðsetning reita á hálendissvæðunum var ákvörðuð þannig að hvoru svæði var fyrst
skipt upp í þrjá hluta eftir hæð yfir sjó og innan hvers hluta síðan staðsettir tveir reitir
eða reitapör sem voru í svipaðri hæð. í Borgarfirði var svæðunum ekki skipt niður í
smærri hluta. Á öllum svæðunum var reynt að staðsetja reiti þar sem gróðurfar var
einsleitt og dæmigert fyrir stærri svæði. Allir reitir voru látnir snúa samsíða vegi, en
annars var lega þeirra í veggrófmni nokkuð misjöfn eftir aðstæðum. Á flestum
stöðum voru reitir staðsettir í skurðfláa, á fáeinum í vegfláa, en hvergi í skurð (2.
mynd, 2. tafla). Staðsetning þeirra og lega yfir sjó var ákvörðuð, mæld fjarlægð þeirra
frá vegi og hversu langt þeir voru frá grenndargróðri. Við þessar mælingar var miðað
við miðjan reit. Hugtakið grenndargróður er hér notað um þann gróður sem fannst á
lítt eða óröskuðu landi næst veggróf (2. mynd).
2. tafla. Helstu einkenni rannsóknareita á svæðunum fjórum.
Reitur H.Y.S. m Fjarl. frávegi m Fjarl. frá grenndargr. m Sáning ár Lega íveggróf Halli Jarðvegs- geið Raki Aðrar upplýsingar
Ö1 530 18 13 1977 Skurðflái Nokkur Melur Deigt Ýtt úr aurkeilu
Ö2 540 24 18 1977 Skinðflái Lítill Melur Þurrt Ýtt úr aurkeilu
Ö3 420 45 13 1977 Skurðflái Nokkur Melur & gijót Deigt Ýtt úr aurkeiiu
Ö4 410 26 25 1977 Skurðflái Nokkur Moldarblanda Rakt Ýtt úr aurkeilu
Ö5 330 20 14 1977 Skurðflái Nokkur Melur Þurrt Ýtt úr aurkeilu
06 330 25 13 1977 Skurðflái Nokkur Melur Þurrt Ýtt úr aurkeilu
H1 400 8 13 1982 Vegflái Lítill Melur Þurrt Fylling, grunnt á klöpp
H2 395 22 20 1982 Skurðflái Lítill Grjót & melur Rakt Ýtt ofan af grjóthrygg
H3 320 20 40 1982 Skurðflái Lítill Melur Deigt Ýtt utan úr melhrygg
H4 315 32 18 1982 Skurðflái Lítill Melur Deigt Ýtt utan úr melhrygg
H5 240 32 13 1982 Skurðflái Lítill Grjót & melur Þurrt Ýtt ofan af hrygg
H6 230 25 17 1982 * Enginn Moldarblanda Deigt Fylling, djúpt á klöpp
Þ1 60 6 8 1983 Vegflái Nokkur Melur Deigt Fylling
Þ2 60 14 10 1983 Skurðflái Nokkur Moldarjarðv. Deigt Ýtt ofan af moldarjarðv.
L1 90 16 20 1985 * Enginn Melur Rakt Ýtt úr mel
* Reitur liggur á tiltölulega láréttu svæði sem varla er hægt að flokka sem vegfláa, skurð eða
skurðfláa.