Fjölrit RALA - 15.01.2001, Blaðsíða 24

lúpínubreiðunni var gróður allt annar. Þar var lúpína ríkjandi með fulla þekju en aðrar
áberandi háplöntur voru geithvönn og vallarsveifgras (2.-3. Ijósmynd). Nokkuð var
einnig um blásveifgras, blágresi og túnfífíl. Mosalag var þétt í sverði inni í breiðunni
og var engjakraut þar ríkjandi en einnig talsvert af tildurmosa og lokkmosum (4.
tafla). Aðeins blásveifgras og túnvingull fundust bæði utan og inni í lúpínunni á Kví-
skerjum.
í Svínafelli var reitur utan við lúpínubreiðuna í hálfgróinni mosaheiði af
hraungambra en krækilyng var ríkjandi af háplöntum og nokkuð var einnig um
bijóstagras og lambagras. Inni í breiðunni höfðu gróðurbreytingar ekki gengið eins
langt og á Kvískeijum (11. mynd), enda var breiðan í Svínafelli talsvert yngri (1.
tafla). í Svínafelli var lúpína ríkjandi í gróðri og með fulla þekju (4. tafla) en af há-
plöntum var mest um blásveifgras, gulmöðru, vallarsveifgras og túnvingul undir
henni. Mosalag var mjög þétt (4. tafla) og var engjaskraut ríkjandi tegund.
í Múlakoti var reitur utan við lúpínubreiðuna í algróinni, rakri og tegundaríkri
mosaheiði með verulegri þekju af runnum og blómjurtum. Ríkjandi tegund þar var
melagambri en af háplöntum var mest um krækilyng, loðvíði, komsúru og klóelftingu
(4. ljósmynd). Inni í lúpínubreiðunni höfðu orðið miklar gróðurbreytingar og þróun í
svipaða átt og á Kvískeijum (11. mynd). í elsta hluta breiðunnar var lúpína með mikla
þekju og ríkti í gróðri ásamt ætihvönn (4. tafla), en aðrar helstu háplöntur þar voru
vallarsveifgras, túnsúra, blásveifgras og njóli (5.-6. ljósmynd). Mosalag var þar þétt
(4. tafla) og engjaskraut og lokkmosar ríkjandi í því.
í Þjórsárdal vom aðstæður allt aðrar en á ofangreinum svæðum. Þar var lúpína
að breiðast út á nánast gróðurlaust, sandorpið hraun, á svæði þar sem mikið áfok er af
vikri og sandi. Þar var lítil sem engin mosaþekja og aðeins vottur af melategundum
eins og túnvingli, melablómi, holurt og blóðbergi. Inni í breiðunni stefndi gróður-
þróun hins vegar í svipaða átt og á hinum svæðunum en hafði gengið miklu skemur
(11. mynd). í elsta hluta breiðunnar var lúpína mjög þétt og algjörlega rikjandi en af
öðram háplöntum var nokkuð um skriðlíngresi, blásveifgras og túnvingul (4. tafla).
Þétting varð á mosum og vora það einkum tegundimar melagambri, hlaðmosi og
engjaskraut.
í Haukadal vora allir reitir innan þeirrar lúpínubreiðu sem var athuguð. Þeir
vora allir vel grónir og fremur lítill munur á gróðri þeirra (11. mynd). í elsta hluta
breiðunnar hafði lúpína hörfað að mestu. Vallelfting var þar hins vegar rikjandi (4.
tafla) þar sem lúpína hafði hörfað. í elftingunni mátti enn sjá hatta fyrir gömlum
lúpínuhnausum sem höfðu skilið eftir sig lágar þústir í yfirborði (23. ljósmynd). Aðrar
helstu tegundir háplantna í lúpínubreiðunni vora hálíngresi, blásveifgras og túnvin-
gull. Þar var einnig nokkuð um njóla, gulvíði, brennisóley og túnfífil. Allþétt mosalag
var í breiðunni og var engjaskraut þar ríkjandi en einnig talsvert af tildurmosa.
í Heiðmörk urðu miklar gróðurbreytingar í lúpínubreiðum og áþekkar þeim sem
urðu á öðrum svæðum á sunnanverðu landinu (11. mynd). Eindregnari merki komu þó
fram um hörfun lúpínu í Heiðmörk. Tvö sniðanna (I og III) vora með viðmiðunarreiti
úti á melum þar sem gróðurþekja var innan við 10% (11. mynd). Af háplöntum var
þar mest um blóðberg, krækilyng, geldingahnapp, blávingul, túnvingul og týtulíngresi
en af mosum var nokkuð um hraungambra og melagambra. í annarri breiðunni (III)
hafði lúpína hopað í elsta hlutanum en í hinni (I) var hún enn ríkjandi og með nær
fulla þekju (4. tafla). I báðum breiðunum hafði myndast graslendi þar sem vallarsveif-
gras var ríkjandi tegund en aðrar helstu tegundir vora blávingull, hálíngresi og vegarfí
(7.-9. ljósmynd). í sverði hafði myndast þétt mosalag (4. tafla) þar sem engjaskraut
(22. ljómsynd) var ríkjandi, en einnig var talsvert um móasigð og lokkmosa. I hinum
breiðunum tveimur í Heiðmörk (II og IV) vora allir reitir innan lúpínubreiða eða á
22