Morgunblaðið - 01.05.2020, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 2020
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Sænski hljóðbókarisinn Storytel
nýtur ríkisstyrkja til starfsemi sinn-
ar hér á landi en kemst á sama tíma
hjá skattgreiðslum. Þetta er fullyrt í
bréfi sem Ingimar Jónsson, forstjóri
Pennans, hefur sent ráðherrum í rík-
isstjórn Íslands og Morgunblaðið
hefur undir höndum.
Þar bendir Ingimar m.a. á að í nýj-
asta ársreikningi Storytel Iceland
ehf. fyrir rekstrarárið 2019 komi
fram að 27,5% af rekstrarkostnaði
fyrirtækisins séu skilgreind sem „er-
lendur kostnaður“, án þess að nánari
skýringar séu gefnar á í hverju hann
felist. Þar sé um að ræða bókfærðan
kostnað upp á tæpa 151 milljón
króna. Samkvæmt ársreikningi
fyrra árs, 2018, var enginn kostnað-
ur bókfærður undir þessum lið.
Í bréfinu spyr Ingimar hvað geti
fallið undir hinn erlenda kostnað og
hvort þar sé um að ræða tilraun til
þess að flytja hagnað fyrirtækisins
úr landi og tryggja að með því séu
skattgreiðslur til íslenskra yfirvalda
í algjöru lágmarki.
Í bréfinu gagnrýnir Ingimar einn-
ig að starfsemi Storytel sé yfirhöfuð
skilgreind sem bókaútgáfa og að nær
væri að fella starfsemi fyrirtækisins
undir „smásölu“. Þá hafi umsvif
fyrirtækisins einnig líkindi við út-
varpsrekstur. Það sjáist t.d. á þátta-
gerð á borð við þá sem ber yfirskrift-
ina Sönn íslensk sakamál sem
Sigursteinn Másson hefur unnið fyr-
ir Storytel og Af fingrum fram sem
tónlistarmaðurinn Jón Ólafsson hef-
ur haft veg og vanda af. Þá segir
Ingimar í bréfinu að stórfelld umsvif
Storytel á íslenskum markaði hafi
leitt til minni bókaútgáfu. Það leiði
aftur til minni bóklesturs og meiri
hlustunar. Vöxtur Storytel á ís-
lenska markaðnum hefur verið
hreint ævintýralegur á síðustu miss-
erum.
Vörusala nam 554 milljónum
Vörusala í fyrra nam tæpum 554
milljónum króna og jókst hún um
356 milljónir milli ára. Rekstrargjöld
námu aftur á móti 534,2 milljónum
króna, samanborið við 191,7 milljón-
ir árið á undan. Stærstur hluti
rekstrarkostnaðarins er skilgreind-
ur sem vörunotkun eða 407,6 millj-
ónir. Af því vega höfundarréttar-
greiðslur þyngst eða 250,4 milljónir
og þá erlend þjónusta upp á 151
milljón króna eins og áður greindi.
Laun og launatengd gjöld námu 74,3
milljónum og hækkuðu um 25,5
milljónir milli ára. Rekstur húsnæðis
var hagkvæmari en ári fyrr. Kostaði
það 5,8 milljónir samanborið við 6,4
milljónir árið 2018. Þá nam skrif-
stofu- og stjórnunarkostnaður 45,7
milljónum og jókst um 14 milljónir
milli ára.
Storytel Iceland er að fullu í eigu
Storytel AB í Svíþjóð. Það félag er
skráð í Kauphöllina í Stokkhólmi og
markaðsvirði félagsins við lokun við-
skipta í gær var jafnvirði 170 millj-
arða króna.
Segir Storytel komast undan skatti
 Velta Storytel á Íslandi margfaldaðist milli ára  27,5% útgjalda skilgreind sem „erlendur kostn-
aður“  Forstjóri Pennans gagnrýnir að fyrirtækið njóti styrkja sem styðja eigi við íslenska útgáfu
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Umsvif Hljóðbókaútgáfa setur sífellt sterkari svip á markaðinn og risinn á
sviðinu, hið sænskættaða Storytel Iceland, velti ríflega 550 milljónum í fyrra.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Áætlað er að röska 50 milljarða vanti
upp á að sveitarfélögin nái endum
saman á þessu ári og því næsta, um-
fram það sem núverandi fjárhags-
áætlanir gera ráð fyrir, samkvæmt
útreikningum sviðsstjóra hjá Sam-
bandi íslenskra sveitarfélaga. Er þá
miðað við 10% atvinnuleysi bæði árin.
Ef atvinnuleysið verður meira getur
fjármögnunarþörf sveitarfélaganna
orðið tæpir 65 milljarðar kr.
Ljóst er að sveitarfélög landsins
munu tapa miklum tekjum í ár og á
næsta ári, að minnsta kosti, vegna
efnahagserfiðleika í kjölfar kórónu-
veirufaraldursins og verða fyrir aukn-
um útgjöldum. Ýmsir útreikningar
hafa verið gerðir á því. Samtök sveit-
arfélaga á höfuðborgarsvæðinu áætla
kostnaðinn 137 þúsund krónur á
hvert mannsbarn í landinu og verður
heildarupphæðin því nærri 50 millj-
örðum, eins og hjá Sambandi ís-
lenskra sveitarfélaga. Reykjavíkur-
borg áætlar að fjárþörf hennar einnar
verði 39 milljarðar þessi tvö ár.
Verra en bankahrunið
Sigurður Ármann Snævarr, sviðs-
stjóri hag- og upplýsingasviðs Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga, hefur
verið að afla sér upplýsinga um áhrif
efnahagsáfallsins sem hann bendir á
að sé mun meira en eftir bankahrun-
ið. Hann segir að tekjur sveitarfélag-
anna af útsvari muni minnka verulega
með auknu atvinnuleysi. Hann hefur
áætlað tekjufallið út frá tveimur
sviðsmyndum. Annars vegar að at-
vinnuleysið verði 10% í ár og á næsta
ári og hins vegar að það verði 15% í ár
og 12% á næsta ári.
Miðað við 10% atvinnuleysi má
áætla að tekjur sveitarfélaganna í
landinu minnki í heildina um 25 millj-
arða á þessum tveimur árum. Fram-
lög úr Jöfnunarsjóði muni minnka um
5 milljarða og sala byggingarréttar,
gatnagerðargjöld og sala eigna muni
minnka samtals um 15 milljarða. Þá
muni þurfa að koma til aukin útgjöld
sveitarfélaganna, einkum vegna fjár-
hagsaðstoðar, og það metur hann að
gæti orðið samtals 6 milljarðar. Sam-
tals yrði þá fjármögnunarþörf sveit-
arfélaganna, umfram fjárhagsáætlan-
ir, rúmir 50 milljarðar. Þörfin yrði
nærri 65 milljarðar ef dekkri sviðs-
myndin um atvinnuleysi raungerðist.
Hefðbundnar leiðir duga ekki
Sveitarfélögin þurfa að mæta
þessu tekjufalli og auknu útgjöldum
með skuldsetningu, ef ekki vill betur
til. Forystufólk Sambands íslenskra
sveitarfélaga hefur gagnrýnt að ekki
skuli vera gert ráð fyrir stuðningi við
sveitarfélögin í björgunarpökkum
ríkisstjórnarinnar nema að litlu leyti.
Ráðherra sveitarstjórnarmála hef-
ur sett í gang vinnu við að meta af-
leiðingarnar fyrir þau sveitarfélög
sem verða fyrir mesta högginu. Í því
felst væntanlega að hugað verður að
aðstoð til þeirra en ekki almennri.
Reykjavíkurborg birti í gær niður-
stöður ársreiknings vegna síðasta árs
og var haft eftir borgarstjóra að fjár-
hagur borgarinnar sé sterkur.
Tekjur umfram gjöld voru 1,4
milljarðar á A-hluta og rúmir 11
milljarðar þegar dótturfyrirtæki eru
talin með. Fram kemur í uppgjörinu
að skuldir A-hlutans nema um 112
milljörðum en þær hafa vaxið. Í til-
kynningu frá fulltrúum sjálfstæðis-
manna er bent á að skuldir og skuld-
bindingar samstæðu borgarinnar
hafi aukist um 21 milljarð í fyrra.
Blikur eru á lofti. Í umsögn borg-
arinnar til Alþingis vegna kórónu-
frumvarpa kemur fram að útsvar-
stekjur verði nærri 17 milljörðum
undir fjárhagsáætlun, samtals fyrir
árin 2020 til 2021, og að fjármögn-
unarþörf borgarsjóðs verði á þessu
tímabili langt umfram fjárhagsáætl-
anir, eða um 39 milljarðar, og rúmir
36 milljarðar á árunum 2022 til 2024.
Þótt Reykjavíkurborg sé langstærsta
sveitarfélag landsins eru þetta gríð-
arlega háar fjárhæðir.
Borgin bendir á að málið snúist
ekki um skammtíma fjármögnunar-
vanda heldur stefni í algerlega ósjálf-
bæran rekstur til margra ára. Hefð-
bundnar niðurskurðarleiðir og
skattahækkanir dugi ekki. Þá sé ekki
hægt að leysa málið með stórfelldum
lánveitingum þar sem ekki verði hægt
að standa undir afborgunum af þeim.
Eru þetta meginrök borgarinnar fyr-
ir því að ríkið komi með beinan óend-
urkræfan stuðning til sveitarfélag-
anna.
Sigurður Snævarr segir aðspurður
að erfitt verði fyrir sveitarfélögin að
sinna lögbundnum skuldbindingum
sínum. Auknar skuldir dragi úr
möguleikum þeirra í framtíðinni.
Hann bendir á að í öllum ríkjum
Norðurlandanna hefur ríkið lagt fram
verulega auknar fjárhæðir til sveitar-
félaganna á undanförnum vikum til að
bæta þeim þann efnahagslega skaða
sem af veirunni hlýst.
Vantar 50 milljarða í bæjarsjóðina
 Sveitarfélögin myndu eiga í erfiðleikum með endurgreiðslur ef þau tækju lán fyrir tekjufallinu
 Reykjavíkurborg fer fram á beina styrki frá ríkinu  Hin ríki Norðurlandanna borga brúsann
Morgunblaðið/Ómar
Ráðhús Reykjavíkur Sveitarstjórnarfólk sér fyrir sér mikil vandræði við
rekstur á næstu árum vegna efnahagslegra áhrifa kórónuveirunnar.
Sími 555 2992 og 698 7999
Hátt hlutfall Omega 3 fitusýra
Gott fyrir:
• Maga- og þarmastarfsemi
• Hjarta og æðar
• Ónæmiskerfið
• Kolesterol
• Liðina
Læknar mæla með selaolíunni
Selaolían fæst í: Apótekum, Þín verslun Seljabraut, heilsuhúsum, Fjarðarkaupum, Fiskbúðinni Trönuhrauni, Hafrúnu og Melabúð
Óblönduð
– meiri virkni Selaolía
Égheyrði fyrst um Selaolíuna í gegnum kunningja minn en
konan hans hafði lengi glímt við það sama og ég, - stirðleika
í öllum liðum og tilheyrandi verki. Reynsla hennar var það góð
að ég ákvað að prufa. Fyrstu tvo mánuðina fann ég litlar
breytingar, en eftir þrjá mánuði var ég farin að geta gengið
niður stiga á vinnustað mínum sem ég hafði ekki getað
áður. Ein góð „aukaverkun“ fylgdi í kjölfarið, ég var
með frekar þurra húð um allan líkamann, en eftir
að ég fór að nota Selaolíuna hvarf sá þurrkur og
húð mín varð silkimjúk. Ég hef nú notað
Selaolíuna í eitt og hálft ár og þakka henni
bætta líðan og heilsu.
Guðfinna Sigurgeirsdóttir.
„Eftir þrjá mánuði var ég farin að geta gengið niður stiga
á vinnustað mínum sem ég hafði ekki getað áður.“