Morgunblaðið - 28.07.2020, Side 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 2020
Smiðjuvegi 34 • gul gata Kópavogi • biljofur@biljofur.is
Viðgerðir // Bilanagreining // Varahlutir // Smurþjónusta
Hjá Bíljöfri starfa þaulreyndir bifvélavirkjar með áralanga reynslu
að baki og hafa yfir að ráða fullkomnum tölvum til að lesa
og bilanagreina bílinn þinn
Sérhæfð þjónusta fyrir
544 5151tímapantanir
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Endurgerð Nýlendugötu í Reykja-
vík, milli Norðurstígs og Ægisgötu,
hófst í sumarbyrjun. Byggðin milli
Vesturgötu og Geirsgötu er umlukt
byggingum á alla vegu og þeir eru
eflaust margir sem ekki hafa lagt
þangað leið sína.
„Þarna er eins konar leynistígur
þar sem kúra falleg hús með mikinn
karakter og sögu,“ segir í frétt á
reykjavik.is. Nýlendugatan heldur
síðan áfram frá Ægisgötu að Selja-
vegi og þann spotta götunnar þekkja
flestir.
Eins og oft gerist þegar fram-
kvæmt er í eldri hverfum kemur ým-
islegt í ljós þegar farið er að grafa
undir yfirborð, segir á reykjavik.is.
Fornleifafræðingar voru kallaðir
til í upphafi til að kanna mannvistar-
leifar. Við uppgröftinn fundust forn-
leifar; gamall beituskúr, undirstöður
undir Hlíðarhús og aðrar mannvist-
arleifar, líklega um tvö hundruð ára
gamlar. Búið er að teikna þær upp
og merkja og fornleifafræðingar
hafa nú lokið störfum.
Eitt friðað hús frá 1898
Hlíðarhús voru röð torfbæja sem
stóðu þar sem nú eru Vesturgata 24,
26a, 26b, 26c og 28 og skáhallt niður
að gatnamótum Ægisgötu og Ný-
lendugötu. Nú stendur eftir lítið ein-
lyft rautt timburhús, Nýlendugata 9,
reist á grunni torfbæjarins árið 1898
og er í svipaðri stærð. Það var friðað
árið 2012.
Árið 1703 bjuggu í Hlíðarhúsum
15 manns en 1762 voru íbúar orðnir
39. Þessa fjölgun má rekja til stofn-
unar Innréttinganna 1751. Síðasti
torfbær Hlíðarhúsanna stóð til árs-
ins 1930. Til samanburðar þá eru
sem stendur rétt tæplega tvö hundr-
uð manns skráðir til heimilis á þess-
um reit sem markast af Tryggva-
götu, Norðurstíg, Vesturgötu og
Ægisgötu.
Í ljós kom við framkvæmdirnar í
sumar að fráveitulagnir reyndust
liggja öðruvísi en teikningar gáfu til
kynna og því þurfti að endurhanna
fráveituhluta framkvæmdarinnar.
Einnig kom í ljós að lagnir fyrir heitt
og kalt vatn og rafmagn myndu
þarfnast endurnýjunar á næstu ár-
um. Var því ákveðið að gera það nú
til að ekki þyrfti að grafa aftur á
svæðinu í bráð.
Kostnaður 85,9 milljónir
Framkvæmdin er á vegum um-
hverfis- og skipulagssviðs Reykja-
víkurborgar, Veitna ohf. og Mílu ehf.
Verklok eru áætluð í október og er
vonast til að sú áætlun standist.
Samið var við Alma Verk um að
framkvæma verkið fyrir 85,9 millj-
ónir króna.
Þessu verki tilheyrir að endurnýja
Norðurstíg og fegra umhverfi hans
Heildaryfirbragð Norðurstígs verð-
ur bætt með því að endurnýja yfir-
borð götunnar og bæta við grjótbeð-
um meðfram götu, sem verða
hugsuð sem blá/grænar ofanvatns-
lausnir auk þess sem lagnir og raf-
lagnir í götunni verða endurnýjaðar.
Snjóbræðslukerfi verður lagt í göt-
una. Norðurstígur er stutt gata,
milli Vesturgötu og Geirsgötu, og er
talin ein elsta gata Reykjavíkur.
Nýlendugata verður með óbreyttu
sniði að því leyti að hægt verður að
keyra inn á svæðið.
Markmið hönnunarinnar er að
skapa vinalegt umhverfi með „blæ-
vængs“hellumynstri, bæta lýsingu
meðfram göngustígnum, auk þess
sem vegglistaverkið á gafli Ægis-
götu 7 verður sérstaklega upplýst,
bætt verður við bekkjum og hjóla-
bogum. Gróðurbeðum með áherslu á
blá/grænar ofanvatnslausnir verður
komið fyrir í götunni. Lagt verður
snjóbræðslukerfi í göngustíg.
Mynd/Onno
Gafl Ægisgötu 7 Hið tilkomumikla vegglistaverk verður lýst upp á kvöldin.
Morgunblaðið/sisi
Nýlendugata eystri Margt merkilegt kom í ljós þegar byrjað vara að grafa svæðið upp. Það verður endurgert.
„Leynistígur“ fær andlitslyftingu
 Fornleifar komu í ljós við endurgerð eystri hluta Nýlendugötu  Eru taldar 200 ára gamlar
Fornleifar Ýmislegt kom í ljós þeg-
ar byrjað var að grafa á svæðinu.
Hæstaréttardómarinn Benedikt Bogason
var í gær kjörinn forseti Hæstaréttar, en
hann tekur við þeirri stöðu af Þorgeiri
Örlygssyni sem hefur sótt um lausn frá
embætti. Kjörtímabil Benedikts er frá 1.
september til 31. desember 2021. Ingveld-
ur Einarsdóttir var kjörin varaforseti á
fundinum í gær.
Aðrir dómarar við Hæstarétt eru Greta
Baldursdóttir, Karl Axelsson, Ólafur
Börkur Þorvaldsson, Sigurður Tómas
Magnússon og Þorgeir Örlygsson.
Benedikt forseti og Ingveldur varaforseti
Benedikt
Bogason
Ingveldur
Einarsdóttir Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Matvælastofnun (MAST), tollurinn
og lögreglan vinna, ásamt fleiri lönd-
um, árlega með Evrópulögreglunni,
Europol, í verkefnum sem tengjast
svindli með matvæli.
Síðasta samvinnuverkefni sneri að
haldlagningu á 149 tonnum af mat-
arolíu frá Ítalíu en því lauk í vor og
voru niðurstöðurnar birtar í síðustu
viku.
Nú er í gangi samstarfsverkefni
sem snýr að svindli með hunang en
slíkt svindl felst helst í því að vatni
og sykri sé bætt í hunang, að sögn
Herdísar M. Guðjónsdóttur, sér-
fræðings hjá MAST.
Herdís segir að í framhaldinu
verði farið í verkefni með Europol
sem snýr að svindli með fisk, það
snýr þá helst að því að fiskur sé
þyngdur með ísingu eða svindlað sé
með tegundir. Slíkt hefur komið upp
hérlendis.
Þó nokkuð um svindl í Noregi
Tilefni aðgerðarinnar sem lauk í
vor var að við skoðun á ítölsku fyrir-
tæki sem framleiðir ólífuolíu fundu
eftirlitsmenn afgang afurðar sem
ekki var skráð í opinber skjöl fyrir-
tækisins. Hérlendis var engin mat-
arolía haldlögð en Herdís segir að
MAST hafi fylgst með tilkynningum
um svindl. Enginn grunur kom upp
um svindl með ólífuolíu hérlendis.
Upp komst um þó nokkuð svindl með
matarolíu í Noregi í umræddri að-
gerð.
„Hérlendis eru aðallega seld
þekkt vörumerki ólífuolíu svo við
myndum alltaf fá að vita af því ef
grunur væri um svindl á meðal
þeirra framleiðenda. Norðmenn
tóku fullt af sýnum og það var mikið
svindl í gangi þar, þeir tóku 14 sýni
og sex innihéldu ekki það sem þau
lofuðu.“
Í tilfelli olíunnar fer svindlið
venjulega þannig fram að ódýrri olíu
er blandað út í dýrari. Stundum er
jafnvel ódýr matarolía lituð og sögð
ólífuolía.
Herdís segir að svindl með fisk sé
ofarlega á blaði hjá Matvælastofnun.
„Vegna þess að við erum fiskiþjóð.
Það verður sérstakt verkefni í fram-
tíðinni hvað varðar fisk og það verð-
ur alltaf verkefni að fylgjast með
svindli með fisk. Ísing er sett á fisk-
inn og hann þyngdur með vatni, þá
er einnig svindlað með fisktegundir
[ódýrari tegund seld sem dýrari].“
Herdís segir um mikilvæg verk-
efni að ræða en svindl með matvæli
sé framið „til að græða, svíkja, brjóta
reglur og plata neytendur“.
Algengustu matvæli sem svindlað
er með eru ólífuolía, vín, hunang,
mjólk, fiskur, ávaxtasafi, unnar kjöt-
vörur, krydd, egg, hrísgrjón og
grænmeti.
Svindlað með fisk,
ólífuolíu og hunang
 MAST, lögreglan og tollurinn vinna með Europol
Morgunblaðið/Kristinn
Ólífuolía Hérlendis eru aðallega
seld þekkt vörumerki ólífuolíu.