Morgunblaðið - 28.07.2020, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 2020
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Það er enginnáhugi meðþjóðinni
eftir „nýrri
stjórnarskrá“. Þó
er því haldið fram
með reglubundn-
um hætti. Af
hverju fór málið
af stað með ógnvænlegum
pólitískum þunga 2009?
Hreina vinstristjórnin skol-
aðist inn á þing með drjúgt
fylgi eftir vel skipulagt upp-
nám þjóðarinnar, grjótkast
og hávaða sem gerði Alþingi
illfært að sinna sínum verk-
um. Hæpið er að nokkur rík-
isstjórn í sögu landsins hafi
tapað fylgi jafn hratt og „eina
hreina vinstristjórnin“. Eftir
24 mánuði var nauðsynlegur
stuðningur við hana fokinn
burt, jafnt innan sem utan
þings. Samt hékk hún eins og
óþvegin tuska á snúru uns
seinustu klemmurnar gáfu
sig.
Fámennt lögreglulið lands-
ins hafði unnið ótrúlegt afrek,
og alls ekki sjálfgefið í því
andrúmslofti, með því að ná
að verjast ofurefli liðs, þar
sem margir huldu andlit sitt
eins og ræningjar gera og
aðrir þeir sem illt hafa í
hyggju.
Alþjóðlega bankaáfallinu,
sem vissulega átti íslenska
hlið, var á hinn bóginn snúið
upp í séríslenskra gerð úr
tengslum við allt annað. Með
atbeina Ríkisútvarpsins og
fjölmiðla Baugs voru spunnar
upp sakir sem beindu sjónum
frá þeim sem höfðu misnotað
lánstraust þjóðarinnar út á
við í eigin þágu og blindað
stjórnmálamenn til að afneita
aðvörunarorðum um hvað
stefndi óhjákvæmilega í.
Markmiðið með ofbeldis-
aðgerðunum í bland við fölsun
nýliðinnar sögu var að steypa
um grunnstoðum á Íslandi
þegar þjóðin næði ekki vopn-
um sínum vegna tímabundins
fárs. Það átti að læða landinu
inn í ESB með „vísun“ til þess
að hefði landið verið þar inni
þá hefði ekkert „hrun“ orðið.
Öfugt við Ísland er ESB
enn að berjast við afleiðingar
síns hruns með falsað fjár-
streymi peningaprentunar og
vaxtastefnu sem lullar í meira
en áratug í kringum núllið,
eftir aðgerðir sem fullyrt var
að einungis myndu standa í
fáeina mánuði eða í versta
falli í ár. Því var beinlínis log-
ið upp að „aðhaldsreglur“
ESB um banka- og fjár-
málamarkaði hefðu ekki gilt á
Íslandi. Þær reglur höfðu
raunar í ýmsum greinum
veikt eftirlits-
kerfið þótt Ísland
hefði leitast við að
hafa virkara ör-
yggi hjá sér en
það regluverk
gengur út á!
Lítið vantaði
upp á að „fræði-
menn“, sem aldrei bera
nokkra ábyrgð, tækju ekki
fullan þátt í upplausnarspun-
anum, en þó með virðingar-
verðum undantekningum. En
þeir sem ekki höfðu sjálfs-
traust eða styrk til að stand-
ast freistinguna né langvar-
andi þrá eftir kastljósi, sem
gæfi þeim styrk til að hætta
sér út fyrir háskólalóðina,
slógu til og urðu minni menn.
Sumir þeirra tóku undir að
óhjákvæmilegt væri vegna
„hrunsins“ að breyta stjórn-
arskránni en færðu þó ekki
rök fyrir tengingunni. Engin
önnur þjóð sem lenti í áþekku
efnahagsmótlæti gekk með
grillu af því tagi. Stjórnar-
skrá á að breyta seint og
hægt og allra síst í uppblásnu
ástandi knúnu fram í krafti
skipulagðrar múgæsingar.
Hvenær sem „breytingarnar“
koma upp úr pukrinu sem
þær eru unnar í, sýna við-
brögðin að ekki er fjöður fyrir
því að þarna sé ferðinni
„krafa þjóðarinnar“ sem hafi
ekki verið svarað.
Í ritstjórnarpistli Við-
skiptablaðsins segir um
þetta: „Meira af stjórnar-
skrármálum, en í gær lauk
samráði um fyrirhugaðar
breytingar á þeim kafla
stjórnarskrárinnar sem
fjallar um forseta Íslands.
150 umsagnir höfðu borist
síðast þegar hrafnarnir gáðu
og skemmst er frá því að
segja að fæstar þeirra voru
gagnlegar. Á samráðsgáttina
mætti hávær minnihluti sem
kallar eftir „nýju stjórnar-
skránni“ sama hvað tautar og
raular. Birtust þar yfirlýs-
ingar um að réttast væri að
lögfesta hina nýju sem „al-
þjóð kaus löglega“, það væri
ekki verk þingmanna að setja
stjórnarskrá og fyrirhugaðar
breytingar sagðar „ólýðræð-
islegar“ og jaðra við landráð.
Hinn háværi minnihluti huns-
ar, aldrei þessu vant, allar at-
hugasemdir sér fróðari
manna og þá óvissu sem ný
stjórnarskipunarlög hefðu á
íslenskan rétt. Mögulega
gætu Píratar litið til þessa
markhóps við sölu Stjórnar-
skrárspils en sennilega yrði
framboðið meira en eftir-
spurnin, alveg eins og með
„nýju stjórnarskrána“.“
Það glittir í óheilindi
á bak við falsrök um
þörf á breyttri
stjórnarskrá, sem
brotin var nýlega af
sama liði}
Æpandi áhugaleysi
Í
síðasta pistli skrifaði ég um ósvífni
pólitísks rétttrúnaðar, hvernig öfgar
hafa þróast hvorar í sína áttina frá
upprunalegu markmiði. Annars vegar
í þá átt þar sem það má ekki gagn-
rýna neitt og hins vegar í þá átt þar sem mál-
frelsið er notað sem skálkaskjól fyrir fasisma.
Ég nefndi nýlegt dæmi um brandara sem
byggðu á rasisma og þá gagnrýni sem kom í
kjölfarið. Ein staðhæfing sem kom fram í um-
ræðunni var að „rasismi er aldrei í lagi, sama í
hvaða formi hann birtist!“. Þetta er rangt og
er dæmi um öfgar í pólitískum rétttrúnaði.
Það er hægt að segja rasíska brandara, það
geta það hins vegar ekki allir. Fæstir meira að
segja. Allir geta auðvitað reynt og bera bara
ábyrgð á eigin mistökum.
Síðan ég skrifaði síðasta pistil birtist nýtt dæmi, um
hinar öfgarnar. Í nýlegri grein í Morgunblaðinu skrifaði
formaður Miðflokksins um nýju menningarbyltinguna.
Þar skrifar hann að markmið nýju byltingarinnar sé að
flokka beri fólk eftir litbrigðum húðarinnar. Hann hefur
rétt fyrir sér að það er í gangi þetta öfgavandamál sem
ég fór yfir í mínum síðasta pistli en hann virðist ekki átta
sig á því að þær skoðanir sem hann viðrar í greininni
sinni eru hluti af vandamálinu.
Markmið þessarar menningarbyltingar ekki að flokka
beri fólk eftir húðlit heldur þvert á móti er verið að
benda á að það er enn verið að flokka eftir húðlit. Þrátt
fyrir allt. Það er beinlínis sagt ósatt, að minnsta kosti án
þess að geta heimilda, um markmið hreyfing-
arinnar. Þetta geta allir kynnt sér sjálfir með
því að finna opinberar yfirlýsingar viðkom-
andi hreyfinga. Hvergi er hægt að finna staf-
krók um að flokka skuli eftir húðlit nema í
grein Sigmundar.
Markmið pólitísks rétttrúnaðar var að við
ættum að sýna minnihlutahópum og þeim
sem geta ekki varið sig ákveðna tillitssemi.
Vandamálið er að það hentar ekki þeim sem
vilja byggja pólitík sína á að jaðarsetja minni-
hlutahópa og þau berjast á móti því að þurfa
að sýna slíka tillitssemi. Þau bera upp kyndil
málfrelsis sér til varnar á sama tíma og þau
vilja skerða frelsi minnihlutahópa. Þau nota
kyndil málfrelsis sem barefli í pólitískum til-
gangi og þau lemja og lemja þangað til það er
lamið til baka. Þá stökkva þau til og væla yfir því að þau
séu beitt ofbeldi af hópunum sem þau jaðarsettu.
Baráttan er nefnilega gegn valdi og jaðarsetningu.
Barátta fyrir jafnrétti. Við getum verið ósátt við bar-
áttuaðferðirnar en enginn ætti að geta verið á móti
markmiðinu því réttindi minnihlutahópa eru réttindi
okkar allra. Jaðarsetning sumra verður að lokum jað-
arsetning allra nema þeirra sem ráða. Eða eins og Nie-
möller orðaði það; svo komu þau á eftir mér og þá var
enginn eftir til þess að andmæla.
bjornlevi@althingi.is
Björn Leví
Gunnarsson
Pistill
Fyrst náðu þau hinum, síðan mér
Höfundur er þingmaður Pírata
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
FRÉTTASKÝRING
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Einungis 96 dagar eruþangað til Bandaríkja-menn ganga til kjörstaðaog velja sér forseta. Joe
Biden, frambjóðandi demókrata,
stendur talsvert betur en Donald
Trump Bandaríkjaforseti ef marka
má nýjustu skoðanakannanir sem
birtar voru á sunnudag. Trump hef-
ur þó bent á að skoðanakannanir
segi ekki alla söguna. Þannig hafi
skoðanakannanir í forvali
Repúblikanaflokksins árið 2016 ekki
bent til þess að hann yrði frambjóð-
andi flokksins en sú varð raunin,
eins og frægt er orðið.
Niðurstöður skoðanakönnunar
Real Clear Politics, sem gerð var á
meðal skráðra kjósenda í þremur
stærstu sveifluríkjum Bandaríkj-
anna, ríkjum sem hafa hvorki afger-
andi meirihluta demókrata né repú-
blikana, sýna að Trump stendur þar
höllum fæti. Sveifluríkin hafa oft
mikið að segja um niðurstöður kosn-
inganna en Trump sigraði í þeim öll-
um í kosningunum árið 2016.
Í Flórída mælist forsetinn með
46 prósenta fylgi gegn 51 prósenti
Bidens, í Arizona mælist Trump með
45% fylgi en Biden 49%. Í Michigan
hlaut forsetinn sitjandi 40% en mót-
frambjóðandinn 52%. Trump mælist
með 40,9% fylgi á landsvísu en Biden
50%.
Biden skorti eldmóð
Trump varði framboð sitt á
Twitter í kjölfar þess að niðurstöður
skoðanakönnunarinnar voru birtar.
Hann sagðist þar treysta á „þögla
meirihlutann“ sem hann býst við að
muni færa honum áframhaldandi
setu í Hvíta húsinu.
„Biden-herferðin hefur ENG-
AN [eldmóð]! Hinn þögli meirihluti
mun láta í sér heyra þann ÞRIÐJA
NÓVEMBER!!! Falskar kúg-
unarskoðanakannanir og falsfréttir
munu ekki bjarga hinu róttæka
vinstri,“ skrifaði Trump í twitter-
færslu.
Biden, sem segist berjast fyrir
„sál Bandaríkjanna“, hvatti kjós-
endur til að tryggja að Trump sitji
einungis eitt kjörtímabil í embætti.
„Á 100 dögum höfum við mögu-
leika á því að leiða þjóð okkar á nýja
braut, braut þar sem við lifum loks
eftir okkar æðstu hugsjónum og allir
hafa sanngjarnt tækifæri til að ná
árangri,“ skrifaði Biden í twitter-
færslu um helgina.
Trump hefur glímt við hindr-
anir á fjölmörgum vígstöðvum og
staðið frammi fyrir vaxandi gagn-
rýni vegna þess hvernig hann hefur
brugðist við kórónuveirunni og þeim
efnahagslegu afleiðingum sem henni
fylgja. Þá hefur forsetanum banda-
ríska ekki tekist að koma höggi á
mótframbjóðanda sinn.
Það má jafnvel segja að helst
hafi komið í ljós að kosningabarátta
forsetans gangi ekki vel þegar Brad
Pascale, sem stýrði henni, var lækk-
aður í tign fyrir um viku.
Trump hefur einnig misst
stuðningsmenn vegna þess hvernig
hann tókst á við söguleg mótmæli
gegn kynþáttafordómum og vald-
beitingu lögreglu í Bandaríkjunum.
Hann hefur reitt fólk til reiði með
loforðum um að senda alríkislög-
reglumenn inn í margar helstu stór-
borgir Bandaríkjanna til þess að
hafa stjórn á mótmælunum.
Forsetinn telur að framtíð
Bandaríkjanna yrði ekki í góðum
höndum hjá Biden en Trump segir
að Biden ætli sér að „afnema banda-
ríska lifnaðarhætti“ og að hann
myndi breyta bandarískum borgum
í óbyggðir fullar af glæpum.
Sveifluríki Banda-
ríkja hallast að Biden
40
44
48
52
júlí25.1. júlí1. júní1. maí
50
40,9
Stuðningur í %
Meðaltal kannana RealClearPolitics
Forsetakosningar 2020
Heimild: RealClearPolitics
JOE
BIDEN
DONALD
TRUMP
Í Bandaríkjunum er kórónu-
veirufaraldurinn enn í hæstu
hæðum og deyja fleiri en 1.000
Bandaríkjamenn vegna Covid-19,
sjúkdómsins sem veiran veldur,
daglega.
Trump hefur neyðst til þess að
aflýsa fjöldafundum sínum sem
og repúblikanaþinginu sem átti
að halda í Flórída í ágústmánuði.
Rúmlega 4,2 milljónir manna
hafa smitast af kórónuveirunni í
Bandaríkjunum og tæplega
146.000 týnt lífi. Faraldurinn
hefur einnig herjað á bandarískt
efnahagslíf. Stjórnmálaskýr-
endur telja að efnahagsleg áhrif
veirunnar muni hafa umtalsverð
áhrif á fylgi Trumps.
Biden hefur einnig þurft að
grípa til ráðstafana vegna kór-
ónuveirufaraldursins en hann
stýrir fordæmalausri kosninga-
herferð frá heimili sínu í Dela-
ware, án nokkurra fjöldafunda
og fárra blaðamannafunda.
Veiran haft
áhrif á fylgi
4,2 MILLJÓNIR SMITA