Morgunblaðið - 05.11.2020, Qupperneq 12

Morgunblaðið/Árni Sæberg
Rithöfundur Sigurbjörg hefur lesið upp á nokkrum rafrænum alþjóðlegum bókmenntahátíðum nú í covid-tíð.
Skáldkona orti úr sér brisið
Sögurnar fara um víðan völl og
eiga sér stað hér og þar í veröldinni,
þar bregður til dæmis fyrir mönnum
sem sækja um tilfærslu í tíma, því
þeir vilja vera flóttamenn í öðrum
tíma. Í annarri sögu segir af hálf-
bræðrum, veðurfræðingi og skauta-
dómara, sem geta ekki með nokkru
móti skilið fræði hvor annars. Einnig
koma við sögu sagnfræðingar sem
finnst ekkert sorglegt, skáldkona
sem orti úr sér brisið og svo mætti
lengi telja.
Ein sagan stingur í stúf, hún er
aðeins tvær línur, hvers vegna?
„Maðurinn í þessari sögu hefur
verið með mér lengi og hann fékk að
fljóta með. Mér finnst þetta vera
saga, því þó orðin séu fá þá vísar það
í meira.“
Á bókarkápu segir að sagnasafn
Sigurbjargar sé um tilraun mann-
eskjunnar til að svífa, og nagandi
vitneskjuna um þyngdaraflið sem
sigrar alltaf.
Eigum við mannfuglarnir aldrei
möguleika á að ná flugi?
„Jú, það er einmitt það sem við
gerum alla daga og náum jafnvel
þyngdarleysi um stund, eins og til
dæmis geimfarar sem hoppa og
skoppa á tunglinu. En við þurfum að
lenda til að spyrna okkur aftur upp.
Kannski er best að gleyma því að
þyngdaraflið sigri að lokum, við ætt-
um frekar að leyfa okkur að vera á
okkar flugi, hver og einn með sínum
hætti.“
Talsvert breytt líf í covid-tíð
Sigurbjörg segir að líf sitt sem
rithöfundar sé talsvert ólíkt því sem
var fyrir veiru.
„Ég hitti sjaldnar fólk í mínum
bransa og fer ekki á alþjóðlegar
bókmenntahátíðir í öðrum löndum,
eins og ég var vön. Samt hafa flestar
hátíðir farið fram á þessu ári, þrátt
fyrir covid. Ég hef tekið þátt í og les-
ið upp á stafrænum miðlum á nokkr-
um alþjóðlegum bókmennta-
hátíðum, til dæmis í Kólumbíu og
Englandi. Þetta venst vel og mér
finnst gaman þegar hlustendur úr
ólíkum menningarheimum tjá sig í
rauntíma um upplesturinn og inni-
hald ljóðanna á þessum rafrænu
ljóðahátíðum. Eins er kostur að fólk
getur jafnvel notið hátíðanna eftir á,
á netinu.“
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
Tilurð okkar og margvíslegörlög er það sem ég er aðskoða í þessari bók, bæði ílitlum hversdagshlutum og
í stóra samhenginu. Allt frá því að
vera með eitt leikfang eða vera úti í
geimnum. Ég er líka að hugsa um
mæður, því það er staðreynd að allir
eiga mæður, þó svo að það eigi ekki
allir börn. Einhvers staðar komum
við frá og einhvers staðar byrjum
við,“ segir Sigurbjörg Þrastardóttir
um nýju bókina sína, Mæður geim-
fara, sem geymir fjölda stuttra
sagna.
„Ég bjó til þetta form, alla veg-
ana fyrir mig, þó það sé ekkert nýtt í
heimssögunni, þegar ég skrifaði bók-
ina Óttaslegni trompetleikarinn.
Nýja bókin er því að forminu til
mjög skyld þeirri bók, en þá var ég
líka að vinna með ólíkar raddir sögu-
manna. Ég varpa ljósi á sögumann-
inn með sögunni, í stað þess að lýsa
honum. Hann lýsir sér sjálfur með
því hvernig hann segir frá. Eftir þá
bók gat ég greinilega ekki hætt að
skrifa svona sögur og hélt því óvart
áfram. Þær hlóðust upp, en ég gerði í
millitíðinni ljóðabók sem heitir
Hryggdýr, sem er strangheiðarleg
ljóðabók. Þessar stuttu sögur laum-
uðust fram á milli svo ég ákvað að
gera aðra slíka bók.“
Sjálfsmorðstilraun ítalskrar
húsmóður og Marilyn Monroe
Fyrsta sagan í bókinni ber sama
titil og bókin, Mæður geimfara, en
þar segir af konunni Marion með eft-
irnafnið Moon, eða tungl, en sonur
hennar varð annar af fyrstu tungl-
göngumönnum veraldarsögunnar.
Eitt dæmi af mörgum í bókinni um
hversu ólíkindalega lífið getur látið.
„Þetta fólk var til, þessi mæðg-
in, og þeirra saga er sannleikur.
Nokkrar aðrar sögur í bókinni segja
frá raunverulegu fólki eða atburð-
um, en þó ég segi í upphafi sögu frá
einhverju sem raunverulega gerðist
eða manneskju sem var til, þá fer ég
með það í mínum pælingum þangað
sem mér finnst það eiga heima. Ég
spinn með það í mína átt. Stundum
vinn ég með tvær sannar sögur og
leik mér með að tengja þær saman,
til dæmis í sögunni af Marilyn
Monroe og ítölsku húsmóðurinni
sem henti sér út um glugga. Kjólar
þeirra beggja flugu upp um fótleggi
þeirra með ólíkum hætti þó og af
ólíku tilefni, en ég set þær í óvænt og
annað samhengi. Í lífinu sjálfu eru
lygilegustu sögurnar sannar,“ segir
Sigurbjörg og bætir við að sögurnar
í bókinni hennar séu kátar og
skemmtilegar en þar séu líka háska-
legir hlutir og jafnvel undirliggjandi
óhugnaður.
„Allt fer það eftir viðtakanda,
hvað lesandinn vill sjá eða hvað hann
sér í sögunum, það er ekki endilega
það sama hjá öllum. Mér finnst svo
gaman að lesendur staldra við ólík
atriði.“
Nýfætt barn jafn þungt lifur
Nokkur stef má finna í bókinni,
til dæmis kemur líffærið lifur oftar
fyrir en einu sinni. Í einni sögunni
kemur fram að lifur þjóðskáldsins
Jónasar Hallgrímssonar hafi verið
2.875 grömm, rétt eins og barnið
Jónas í sömu sögu vó við fæðingu. Er
það satt að lifur Jónasar hafi verið
vigtuð við dauða hans?
„Já, þessi staðreynd um þyngd
hans lifrar er til í sjúkraskýrslu. Ég
greip þetta á lofti í fyrirlestri sem ég
fór á um örlög Jónasar fyrir nokkr-
um árum, mig minnir að Óttar Guð-
mundsson læknir hafi farið svona
nákvæmlega yfir þetta. Ég lagði
þyngd lifrarinnar á minnið og mér
finnst magnað að hún sé á við þyngd
nýfædds barns, en Jónas eignaðist
ekkert afkvæmi,“ segir Sigurbjörg
um hvernig sögurnar kviknuðu af
ólíkustu ástæðum, og að lifur Jón-
asar sé dæmi um eitthvað sem er
satt en hún setji í nýtt samhengi.
Lagði þyngd lifrar
Jónasar á minnið
Hún setur hlutina í óvænt samhengi og skoðar örlög mannfólks víða að úr veröld-
inni í nýrri bók. „Í lífinu sjálfu eru lygilegustu sögurnar sannar,“ segir Sigurbjörg
Þrastardóttir rithöfundur sem spinnur með ýmislegt úr raunheimum í sína átt.
Daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. NÓVEMBER 2020
Austurstræti 16 Sími 551 0011 apotek.isAPOTEK KITCHEN+BAR
TRYLLTIR
TAKE AWAY
TILBOÐSPAKKAR
TILBOÐSPAKKI – FYRIR TVO
Önd & Vaffla –Hægeldað andalæri, karamelluseruð epli,
belgísk vaffla, maltsósa
Íslenskt landslag – Lambatartar, sýrður rauðlaukur, reyktur
rjómaostur, graslauks-mayo, ediksnjór
Tígrisrækjusalat – Tígrisrækjur, epli, romain salat, parmesan-
kex, dillfroða, piparrótarkrem
Lax – Kolagrillaður lax, beykisveppir, reykt soð
Kolagrilluð nautalund – Sellerírótar-purée, reyktir sveppir,
karamelluseraður laukur, bernaisesósa
7.900 kr.
3.950 kr. á mann
Bættu við ljúffengum eftirrétti á 890 kr.
AFMÆLISPAKKI
Panta þarf afmælispakka fyrir kl. 16 samdægurs
og hann er eingöngu í boði fyrir tvo eða fleiri
Bleikja á vöfflu –Grafin bleikja með reyktum rjómaosti
Önd á vöfflu – Andaconfit rillet, karamelluseruð epli, maltsósa
Tígrisrækjusalat – Tígrisrækjur, epli, romain salat, parmesan-
kex, dillfroða, piparrótarkrem
Íslenskt landslag – Lambatartar, sýrður rauðlaukur, reyktur
rjómaostur, dillolía, ediksnjór
Kolagrilluð nautalund – Sellerírótar-purée, reyktir sveppir,
karamelluseraður laukur, bernaisesósa
Súkkulaði afmæliskaka í eftirrétt ( 6-8 manna)
Kakan er með súkkulaðimús og hindberjum
og hjúpuð súkkulaðiganache
5.500 kr. á mann
Tekið er við pöntunum í síma 551 0011
og með góðum fyrirvara á apotek@apotekrestaurant.is