Lögmannablaðið - 2020, Blaðsíða 23

LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 01/20 23
Líkt og rakið hefur verið í fjölmiðlum þá hefur umboðsmaður
Alþingis óskað upplýsinga frá dómsmálaráðherra um
hvort ráðuneytið hefði í hyggju eða hefði þegar gripið
til aðgerða til að bregðast við þeim vanda sem upp er
kominn hjá embætti sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu
í tengslum við meðferð fjölskyldumála hjá embættinu.
Tilefni erindis umboðsmanns er kvörtun vegna máls sem
embætti sýslumanns hefur haft til meðferðar í rúm tvö og
hálft ár eða frá því í júní 2017, en sýslumaður, sem sjálfur
telur bið á afgreiðslu mála hjá embættinu óviðunandi,
hefur borið fyrir sig viðvarandi manneklu.
Í bréfi umboðsmanns til dómsmálaráðherra er vísað til
þess að þessi málaflokkur varði mannréttindi og verulega
persónulega hagsmuni bæði barna og foreldra og því geti
miklar tafir á afgreiðslu mála, t.d. varðandi umgengni
falið í sér brot á rétti til fjölskyldulífs sbr. ákvæði 71. gr.
stjórnarskrárinnar og 8. gr. mannréttindasáttmála Evrópu.
Í erindi umboðsmanns til dómsmálaráðherra kemur
jafnframt fram að hafi ráðuneytið ekki gripið til einhverra
ráðstafana til að bregðast við þeim vanda sem uppi er, sé
þess óskað að ráðuneytið lýsi afstöðu sinni til þess hvort
það samrýmist yfirstjórnar- og eftirlitshlutverki ráðherra
gagnvart sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu með tilliti
til almennra málshraðareglna stjórnsýsluréttarins og þeirra
réttinda og hagsmuna sem í húfi eru. Í niðurlagi bréfs
umboðsmanns segir jafnframt að beiðni hans til ráðherra
sé sett fram til þess að hann geti lagt mat á hvort tilefni sé
til að taka framangreinda þætti stjórnsýslu ráðuneytisins
til almennrar athugunar a grundvelli heimildar samkvæmt
5. gr. laga nr. 85/1997.
Lögmannafélag Íslands fagnar þessari frumkvæðisathugun
umboðsmanns Alþingis, enda hefur félagið og félagsmenn
þess gert athugasemdir við það ástand sem ríkt hefur í þessum
málum hjá embætti sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu.
Þannig sendi Lögmannafélagið sýslumanni bréf í apríl 2019,
þar sem alvarlegar athugasemdir voru gerðar vegna þess
ófremdarástands sem ríkt hafi í afgreiðslu fjölskyldumála
hjá embættinu. Í bréfi félagsins, sem þáverandi dómsmála-
ráðherra fékk afrit af, segir m.a. að fyrir liggi að um afar
viðkvæman málaflokk sé að ræða þar sem miklu skipti að
mál séu afgreidd með skjótum hætti, sbr. ákvarðanir um
umgengni, forsjá, lögheimili, meðlag o.fl. Jafnframt segir
í bréfinu að margra mánaða bið á afgreiðslu svo brýnna
mála sé að mati Lögmannafélagsins óásættanleg stjórnsýsla
og þess krafist að embættið grípi til viðeigandi ráðstafana
til úrbóta.
Í ljósi erindis umboðsmanns Alþingis til dómsmálaráðherra
gerir Lögmannafélag Íslands sér vonir um að gripið verði til
nauðsynlegra ráðstafana til að koma afgreiðslu fjölskyldumála
hjá embætti sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu í
viðunandi horf.
Ingimar Ingason
STAÐA FJÖLSKYLDUMÁLA HJÁ
EMBÆTTI SÝSLUMANNSINS
Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU
- AFSKIPTI UMBOÐSMANNS ALÞINGIS
LÖGMANNAFÉLAG ÍSLANDS GERIR SÉR VONIR
UM AÐ GRIPIÐ VERÐI TIL NAUÐSYNLEGRA
RÁÐSTAFANA TIL AÐ KOMA AFGREIÐSLU
FJÖLSKYLDUMÁLA HJÁ EMBÆTTI
SÝSLUMANNSINS Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU Í
VIÐUNANDI HORF.