Málfríður - 15.11.1993, Blaðsíða 24

hvernig málum væri háttað. Þó
kom fram að þeir nemendur sem
komið höfðu til Spánar álitu að
bókin gæfi alls ekki rétta mynd,
konur á Spáni ættu meira sam-
eiginlegt með kynsystrum sínum
á Islandi en konunum í bókinni.
Við lögðum líka fyrir þau
spurninguna um hvað þeim
fynndist einkenna karla og
konur í bókinni. Þar voru svör
stelpnanna öll á einn veg: „Kon-
urnar eru bældar, karlar ráða
öllu“. „Karlarnir gera allt“. „Kon-
ur vinna hefðbundin kvenna-
störf, eru alltaf fínar og kaupa
kvenlegar vörur“. Strákurinn í
hópnum sagðist ekki hafa tekið
eftir neinu sérstöku í sambandi
við karla og konur í bókinni.
Þegar honum voru sýnd dæmi
úr henni voru viðbrögð hans
þau að þetta væri ekkert til að
gera veður út af, þetta væri bara
svona alls staðar í þjóðfélaginu.
Viðtöl við kennara
Til að reka smiðshöggið á
verkið tókum við viðtöl við tvo
spænskukennara - karl og konu.
Við lögðum fyrir þau spurningar
um kynjaslagsíðu námsefnisins
„Espanol 2000“, hvort þau ynnu
sérstaklega með kynímyndir, og
hvort þau álitu að bókin gæfi
rétta mynd af spænsku samfé-
lagi. íljós kom að þau virtust
mjög meðvituð um kynjaslagsíðu
í námsefninu. Konan taldi bókina
jafnvel ókennsluhæfa vegna
þessa og taldi sig leggja mikið að
mörkum til að vinna upp á móti
henni með verkefnum.
Karlkennarinn taldi hins veg-
ar að það væri alls ekki í hans
verkahring að leiðrétta slagsíðu
af þessu tagi. Kennslubók væri
til að kenna tungumál en ekki fé-
lagsfræði. Kennararnir töldu
bókina tæplega gefa rétta mynd
af spænsku samfélagi.
Niðurlagsorð
Eins og sjá má í greiningu
okkar er þessi bók alls ekki í sam-
ræmi við gildandi lög um jafnrét-
ti kynjanna. Konur bera mjög
skertan hlut frá borði, karlar eru
gerendur á meðan konurnar eru
sýndar algerlega óvirkar. Þær fáu
konur sem myndefni er af gegna
hefðbundnum kvennastörfum
eða eru í fylgd karlmanna, þær
eru alls ekki sýndar á eigin for-
sendum.
Þetta kennsluefni er ekki
lengur notað í spænskukennslu í
framhaldsskólum hér á landi.
Ástæðan fyrir því að hætt var að
nota það var þó ekki sú að það
samræmdist ekki kröfum í jafn-
réttismálum, heldur sú að það
var talið ófullnægjandi á öðrum
sviðum.
Eins og fram kom hér að fram-
an eru í gildi lög frá árinu 1976
sem banna að hannað sé eða
notað kennsluefni sem á ein-
hvern hátt mismunar kynjunum.
Eftirlit með því hvort þetta laga-
ákvæði er virt eða ekki virðist
lítið sem ekkert.
Það er því ástæða til þess að
hvetja kennara til þess að hafa
augun opin og huga að sínu
námsefni með þetta í huga.
Heimildir:
Betty Schmitz, (1984). Guidelines
for Reviewing Foreign Language Text-
books for Sex bias. Women's Studies
Quarterly, XII:3.
Guðný Guðbjörnsdóttir, (1991).
Women's studies and curriculum trans-
formation. Nordisk Pedagogik, 4.
Guðný Guðbjörnsdóttir, (1993).
Menntun og kynferði í kvennafræðilegu
ljósi: markmið námsskrár og greining
námsefnis. Uppeldi og menntun 1(1):97-
116.
Schuster, M.R. og Van Dyne, S.R.,
(1988). Women's Place in the Academy.
Transforming the Liberal Arts Curricul-
um. Rowman & Allanheld Ed.
Námsskrá handa framhaldsskólum -
Menntamálaráðuneytið 1990.
Jöfn staöa kynja í skólum - Mennta-
málaráðuneytið 1990.
Upp úr hjólförunum - Menntamála-
ráðuneytið 1989.
Hólmfríður Garðarsdóttir
og Anna Katrin Árnadóttir
Með þökk fyrir viðskiptin
Landsbankinn
Suðurlandsbraut 1 8
24