Vinnan - 01.12.1947, Blaðsíða 31

ekki að því, hvort Rússar hefðu ekki gefiS Tékkum
hógværlega í skyn, aS þeir vildu ekki, aS þeir færu
til Parísar. Eg fór heldur á fund demókratapressunnar
og átti langt viStal viS ritstjóra aSalblaSs kratanna.
Ritstjórinn virtist gætinn maSur, ákveSinn og nokkuS
hrúnaþungur. Hann varS allfastmæltur, er umræSurnar
beindust aS general Marshal. „Ef viS hefSum gerzt aS-
ilar aS Marshal-planinu þýddi þaS, aS viS hefSum orSiS
aS taka ÞjóSverja aftur inn í land okkar. Bandaríkja-
menn meS hjálp ÞjóSverja reka áróSur fyrir því aS
senda nokkra þýzka heiSursmenn til okkar aftur og
mynda þannig grundvöll fyrir áróSur sinn. Þeir benda
á, aS sveitir séu í auSn hjá okkur og viS höfum ekki
mannskap til aS reka atvinnuvegi okkar. Atvinnuvegir
okkar ganga vel, og meS hagkvæmari dreifingu vinnu-
aflsins getum viS fært út kvíarnar. Þegar ég innti aS
því, hvort Tékkar væru ekki bundnir í báSa skó af
Rússum, þykktist maSurinn viS og sýndi mér klefa
fullan af mannhæSarháum áróSursmiSum meS alls
„onar áletrunum gegn kommúnistum. Þetta átti aS lím-
ast á veggi borganna í landinu og virtist mér þó all-
mikiS fyrir af slíku veggskrauti. Hann fræddi mig á því,
aS prentsmiSja sín framleiddi slíkar bókmenntir í upp-
lögum, sem næmu hundruSum þúsunda. „ViS getum
nákvæmlega gert og talaS þaS, sem viS viljum. En viS
tökum mikiS tillit til skynseminnar,“ sagSi hann og
glotti. ÞjóSverja-spursmáliS er úr sögunni og Tékkar
ætla ekki aS gerast eltiskinn stórveldanna, hvort sem
þeim fellur þaS betur eSa verr. SíSar átti ég tal viS
fjölda manna um þetta sama efni. Svör þeirra voru
mjög á eina leiS. „ViS hvorki vildum þaS né gátum.“
Nokkrir sögSu þó, aS þeir hefSu viljaS taka þátt í þess-
ari ráSstefnu, en þaS hefSi kostaS þá óvináttu annarra
þjóSa í Austur-Evrópu. ÞaS kemur heim viS yfirlýs-
ingu stjórnarinnar um þátttöku í ParísarráSstefn-
unni. Þessi tvískinnungur lýsir Tékkum eSa talsverSum
hluta þeirra vel. Hagsmuna sinna vegna þurfa þeir aS
halda sem beztri sambúS viS Vesturveldin og beina til
þeirra um 40% af utanríkisverzlun sinni. Af þeim sök-
um segjast þeir vera reiSubúnir til aS gera alla mögu-
lega og ómögulega hluti fyrir þennan hluta heimsins,
þótt þeim detti ekki í hug aS fara lengra í þeim viSskipt-
um en þeir telja sér hagfellt. Ef þeim lízt ekki á viS-
skiptin, þurfa þeir aS athuga hvort Jón SigurSsson er
gjaldgengur í London eSa myntin hans Auriols austur
í Moskvu. Þegar í ljós kemur, aS svo er ekki, þá er þaS
ekki Tékkum aS kenna, þótt þeir taki ekki þátt í öllum
ráSstefnum veraldarinnar, heldur geta heimsblöSin
dæmt afstöSu þeirra eftir innræti sínu. Hægri blöSin
eru full af meSaumkun og skilningi á afstöSu þeirra,
sem búa í nágrenni Stalíns, en vinstri blöSin fagna því
aS Tékkar sátu heima. I austanverSri álfunni er mann-
orS Tékkanna vafasamt á sumum sviSum. Menn búast
/-----------------------------------------------------A
JÓN JÓHANNESSON:
I
KVÖLDSÓL
Sýngur silfurtœr
svöl og góð
lindin laufi vœr
Ijóð.
Berst með blœvi glöð
bylgja hljóms,
gullin blika blöð
blóms.
Svœfir sœblá kyrrð
sorg, við barm
hylur hrafnblá firrð
harm.
Djúpt í rauðri ró
ráðast hér
þögn og myrkur þó
þér.
\____________________________________________________^
helzt viS víxlsporum hjá þeim innan Slafabandalagsins.
NiSurstaSan verSur því mjög sæmileg fyrir þá. Þeir
brostu bæSi til hægri og vinstri, urSu aS umræSuefni,
en gerSu ekki annaS en þaS, sem þeir vildu. Sjálfum
verSur þeim nær orSvant til aS skýra vináttu sína til
allra þjóSa.
I þessu sambandi er vert aS minnast á viSskipti
Tékka og íslendinga. Þeir gerSu meS sér samning um
vöruskipti, og skyldi mismunurinn, sem verSa kynni,
er samningstíminn væri á enda, greiSast í dollurum.
Islenzka ríkisstj órnin sá um, aS viS áttum talsvert inni
eystra, í fyllingu tímans. Tékkar voru auSvitaS boSnir
og búnir til aS standa viS samningana og greiSa í
dollurum. Þeir vísuSu íslendingum á innstæSu, sem
Tékkar áttu í SvíþjóS, en Svíar neituSu aS borga. ÞaS
er ekki Tékkum aS kenna, þótt hinir dýru dalir' streymi
ekki hingaS úr landi þeirra!
VINNAN
253