Börn og menning - 01.04.2012, Blaðsíða 33

Með heiminn í vasanum
33
Með heiminn, lesandann og ofurkrafta í
vasanum
ÞegarFjöruverðlaunin, bókmenntaverðtaun
kvenna, voru afhent í sjötta sinn í febrúar
siðastliðnum hlautskáldsagan Með heiminn
í vasanum eftir Margréti Örnólfsdóttur
verðlaunin íflokki barna- og unglingabóka.
I umsögn dómnefndar kom meðal annars
fram að sagan væri spennandi ádeila á
græðgi, barnaþrælkun og virðingarleysi
fyrir mannréttindum sem léti lesendum
eftir að draga sínar eigin ályktanir. Þetta er
óneitanlega krassandi lýsing og það var því
með vissri eftirvæntingu sem ég tók mér
bókina i hönd og byrjaði að lesa.
Á mótum ólíkra heima
Hálfur hnötturinn skilur að sögumennina
tvo í Með heiminn i vasanum. Jinghua
er kínversk stúlka sem haldið er nauðugri
í þrælavinnu í verksmiðju sem framleiðir
lúxusleikföng. Dag einn kemst Jinghua yfir
lítið bréfsnifsi sem hún párar neyðarkall á
og stingur inn í eitt leikfangið. Leikfangið
endar hjá Ara, auðmannssyni sem hefur
verið á þvælingi um heiminn með foreldrum
sínum frá blautu barnsbeini, talar fjölda
tungumála, kann að haga sér innan um
fyrirmenni en fellur ekkert sérstaklega vel
inn í hóp jafnaldra sinna á fslandi. Ekki bætir
úr skák að hann er með öllu hárlaus vegna
sjálfsofnæmissjúkdóms og langt á undan
öllum í námi. Ara gefst þó varla ráðrúm til
að vera einmana því Katla frænka hans og
hennar stóra og háværa fjölskylda sjá til þess
að það er ævinlega líf og fjör í kringum hann
- meira að segja næstum of mikið því Ari
vill gjarnan hafa næði til að spila World of
WuXing, flókið sýndarveruleikaspil á netinu.
Katla er á hinn bóginn ekki ólík nöfnu sinni á
Suðurlandi. Af og til losna kraftar hennar og
eldmóður úr læðingi og þá mega nærstaddir
vara sig. Þegar sagan hefst er Katla nýbúin
að láta til sín taka í búsáhaldabyltingunni en
hefur ákveðið að snúa sér að mikilvægari
málum, nefnilega að bjarga heiminum. Hún
er með á prjónunum stofnun alþjóðlegra
barnasamtaka, því „heimurinn er lítill en
börn eru stór" - hvað sem það nú þýðir.
Þegar Ari og Katla uppgötva skilaboðin frá
Jinghua (sem eru auðvitað á kínversku og
þeim því algjörlega óskiljanleg fyrir utan
hjálparkallið SOS) er það hún sem sér til þess
að hjólin fari að snúast og æsileg atburðarás
fer af stað.
Inn í frásögnina fléttast svo ýmsir
aukaþræðir. ( vesturheiminum er það
yfirvofandi skilnaður foreldra Ara, saga