Morgunblaðið - 21.01.2021, Blaðsíða 34

Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
Stundarfjórðungi fyrir hádegi í gær
að staðartíma í bandarísku höf-
uðborginni Washington DC sór Joe
Biden eið sem 46. forseti Bandaríkj-
anna við virðulega en fámenna at-
höfn í sárakulda á lóð og tröppum
þinghússins. Kamala Harris sór eið
varaforseta nokkrum mínútum áður
og var það söguleg stund sakir þess
að hún er ekki aðeins fyrsta konan á
varaforsetastóli í allri sögu Banda-
ríkjanna, heldur einnig fyrsta
blökkukonan og fyrsta konan af as-
ískum rótum í því embætti.
Biden er 46. forseti í sögu Banda-
ríkjanna og sá elsti í sögunni, 78 ára.
Hann er jafnframt aðeins annar for-
setinn sem er kaþólskrar trúar. Bi-
den hét þjóð sinni „nýjum degi“ eftir
fjögurra ára ólgu og ringulreið í
stjórnartíð Donalds Trump, sem
kaus þá óvenjulegu leið að snið-
ganga embættistökuna.
Í ræðu eftir embættistökuna ein-
setti Biden sér að sameina klofna
þjóð sína. Tækju stjórnmálamenn
sem aðrir höndum saman við hann
væri það gerlegt verk að leiða til
farsællar niðurstöðu. „Þetta er dag-
ur Ameríku, dagur lýðræðisins.
Sögulegur dagur og vonar,“ sagði
Biden. Kallaði hann um leið eftir
einingu þjóðarinnar sem hefur
skipst í tvær meginfylkingar. Sagði
Biden að til að yfirstíga áskoranir
sem blöstu við þyrfti „miklu meira
en fögur orð“, til þess þyrfti það sem
hvað erfiðast væri að henda reiður á
í lýðræðinu; einingu.
Hættulegur vetur fram undan
Miklar áskoranir bíða Bidens og
er kórónuveirufaraldurinn þar erf-
iðastur. Hafa 400.000 manns dáið úr
veikinni í Bandaríkjunum á einu ári
eða álíka fjöldi og bandarískir her-
menn sem týndu lífi í seinna heims-
stríðinu. Faraldurinn hefur kostað
milljónir starfa og þúsundum fyr-
irtækja hefur verið lokað. „Við þurf-
um öll á hvert öðru að halda og öll-
um styrk okkar til að komast
gegnum hættulega vetrarmánuðina
sem við blasa, mannskæða mánuði,
vikur og daga. Við verðum að víkja
stjórnmálunum til hliðar og ganga til
móts við faraldurinn sem ein þjóð,“
sagði Biden.
Til að styrkja glímuna gegn kór-
ónuveirunni ætlar Biden að gera
grímuburð að skyldu í opinberum
stofnunum.
Sautján tilskipanir á fyrsta degi
Forsetinn sagðist ætla að ganga
rösklega til verks þegar hann hefði
fengið lyklavöld í Hvíta húsinu. Á
fyrsta degi ætlaði hann að gefa út 17
tilskipanir til að ræsa gangverk rík-
isstjórnar sinnar. Meðal þeirra var
að hann stöðvaði allar framkvæmdir
við múr Trumps á landamærunum
við Mexíkó. Enn fremur að Banda-
ríkin myndu þegar í gær ganga aft-
ur á hönd loftslagssamningnum sem
kenndur er við París. Og hið sama
er að segja um aðildina að Alþjóða-
heilbrigðismálastofnuninni WHO
sem Trump kippti til baka á sínum
tíma.
Þá boðar Biden frumvarp um
uppstokkun innflytjendalöggjaf-
arinnar til að búa til farveg fyrir
milljónir óskráða innflytjenda til að
öðlast borgaraleg réttindi. Hann
mun og uppræta bann Trumps við
ferðalögum fólks frá löndum músl-
ima til Bandaríkjanna.
Vill sameina þjóðina
Fyrir hálfum mánuði réðust
stuðningsmenn Trumps inn í þing-
húsið til að freista þess að fá úrslit-
um forsetakosninganna hnekkt. Í
þeim sömu tröppum og skrílmennin
réðust upp og inn í bygginguna sóru
þau Biden og Kamala Harris emb-
ættiseiða sína í gær. Biden hét því
að brúa miklar samfélagsgjár og
sameina þjóðina. Hann kvaðst ætla
að kveða öfgasamtök í kútinn. Hann
skírskotaði til áhlaupsins á þing-
húsið og sagði: „Lýðræðið er verð-
mætt, lýðræðið er brothætt. Og á
þessari stundu hefur lýðræðið náð
yfirhendinni.“ Varð ekki vart neinna
óláta eða mótmæla við innsetn-
inguna í Washington í gær, að sögn
CNN-stöðvarinnar.
Donald Trump yfirgaf Hvíta hús-
ið í gær og hélt að morgni dags til
heimilis síns í Palm Beach á Flórída.
Úr Hvíta húsinu hafði hann ekki far-
ið í heila viku né hafði hann sést op-
inberlega á þeim tíma. Á mánudags-
kvöldi tók hann upp myndskeið í
Bláa herberginu svonefnda og tíndi í
því til ýmis embættisverk sín sem
hann taldi myndu auðkenna stjórn
sína til frambúðar. Birti hann mynd-
skeiðið daginn eftir. Að því búnu lét
hann birta lista með nöfnum 74 ein-
staklinga sem hann veitti sakarupp-
gjöf og 70 manns sem hann veitti
refsilækkun í krafti embættisins.
AFP
Tekin við völdum Þau Doug Emhoff, eiginmaður varaforsetans, Kamala Harris varaforseti, Jill Biden forsetafrú og
Joe Biden forseti stilla sér upp við upphaf innsetningarathafnarinnar skömmu áður en Biden sór embættiseið sinn.
„Þetta er dagur lýðræðisins“
 Joe Biden tekinn við sem 46. forseti Bandaríkjanna  Kamala Harris fyrsta konan sem gegnir
embætti varaforseta  Miklar áskoranir bíða Bidens á forsetastóli  Lýðræðið er verðmætt
AFP
Þjóðsöngur Lady Gaga söng þjóðsöng Bandaríkjanna í gylltan hljóðnema.
34
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 2021
Skeifunni 8 | Sími 588 0640 | casa.is
Opið virka daga 10-18, laugardaga 11-15
Casa býður upp á vaxtalausar raðgreiðslur
(Visa/Euro) í allt að 6 mánuði.
LÝSTU UPP
skammdegið
Ariette
Vegg- og loftljós
Hönnun Tobia Scarpa (1973)
80 x 80 cm
Verð 39.900,-
100 x 100 cm
Verð 41.900,-
Donald Trump fráfarandi Bandaríkja-
forseti veitti 144 einstaklingum upp-
gjöf saka eða refsilækkun á síðasta
vinnudegi sínum í Hvíta húsinu. Meðal
þeirra voru fyrrverandi ráðgjafi hans,
Steve Bannon, og rapparinn Lil
Wayne. Búist var við að með ákvörðun
sinni myndi Trump kalla yfir sig ásak-
anir um vinargreiða við lok valdaskeiðs
sem hann hóf með því að segjast ætla
að uppræta spillingu í Washington.
Á náðunarlistanum er hvorki að
finna nafn forsetans fráfarandi né ætt-
menna, en því hafði verið fleygt að
Trump áformaði að veita sjálfum sér
sakaruppgjöf til að afstýra málshöfð-
unum á hendur sér þegar hann væri
orðinn venjulegur borgari á ný. Hvarf
hann svo reiður og bitur úr Hvíta hús-
inu 2017. Við það uppnefndi forsetinn
hann og kallaði hann „sjúskaða
Stebba“.
Bannon var í fyrra ákærður fyrir
samsæri um svik og falsanir í tengslum
við fjármögnun múrsins á landamær-
unum við Mexíkó. Fyrrverandi fjáröfl-
unarstjóri Trumps, Elliott Broidy, var
einnig náðaður en hann var játaði sekt
sína í fyrra við því að hafa stofnað til
samsæris um brot á lögum um erlenda
þrýstihópa.
Við rapparanum Lil Wayne blasti 10
ára fangelsisvist eftir að hann játaði að
hafa haft skotvopn í fórum sínum sem
hann fékk hjá dæmdum glæpamanni í
nýliðnum desember. Hann er skráður
á listanum undir sínu rétta nafni,
Dwayne Michael Carter Jr.
Annar rappari að nafni Kodak
Black, dæmdur fyrir skjalafals, hlaut
náð fyrir augum Trumps og einnig
borgarstjóri Detroit, Kwame Kilpat-
rick, sem dæmdur var 2013 í 28 ára
fangelsi fyrir kúgun og spillingu.
Nær óþekktir menn voru á listan-
um, svo sem Steve nokkur Bowker.
Hann var dæmdur fyrir tæpum 30 ár-
um fyrir smygl á 22 gleraugnaslöngum
í eigu Rudys „Cobra King“ Komareks
til ormagarðs í Miami á Flórída. Þáði
hann 22 ameríska kródódíla í staðinn.
agas@mbl.is
Stórtækur á
síðasta deginum
 Breytti refsingu 144 einstaklinga
AFP
Kveðja Donald Trump gengur um
borð í forsetaþyrluna síðasta sinni
er hann hvarf úr Hvíta húsinu í gær.
Valdaskipti í Washington