Morgunblaðið - 21.01.2021, Blaðsíða 66
66 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 2021
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Hulda Stefánsdóttir myndlistar-
maður hefur verið ráðin í starf sviðs-
forseta akademískrar þróunar við
Listaháskóla Íslands en það er ný
staða við skólann. Hulda er með
MFA-gráðu í myndlist frá School of
Visual Arts í New York auk þess að
hafa á sínum tíma lokið myndlistar-
námi frá Myndlista- og handíðaskóla
Íslands. Hún er virk í myndlistinni,
verk hennar hafa verið sýnd víða og
hún vinnur með BERG Contempo-
rary-galleríinu við Klapparstíg.
Hulda hefur einnig viðamikla
reynslu af kennslu og akademískum
störfum á háskólastigi en hún starf-
aði sem prófessor við myndlistar-
deild LHÍ í átta ár, var fagstjóri
meistaranáms í myndlist við skólann
frá stofnun þess á árunum 2012 til
2016, gegndi starfi deildarforseta
myndlistardeildar í tvígang og starfi
forstöðumanns gæða, kennslu og
rannsókna 2018 til 2019. Frá 2019
hefur hún gegnt starfi verkefna-
stjóra rannsókna á háskólaskrif-
stofu. Þá hefur Hulda setið í fjölda
nefnda innan skólans og utan og var
í stjórn KUNO, samtaka mynd-
listarakademía á Norðurlöndum og í
Eystrasaltsríkjum í fjögur ár, þar af
sem formaður í tvö ár.
Í tilkynningu frá LHÍ segir að
hlutverk Huldu sem sviðsforseta
akademískrar þróunar sé að vera
leiðandi í þróun á kennslu, rann-
sóknum og akademískum vinnu-
brögðum við Listaháskólann. Hún
mun leiða uppbyggingu og þróun
meistaranámsbrauta og vinna að
þverfaglegum markmiðum og inn-
leiðingu á stefnu Listaháskólans í
samráði við aðra stjórnendur. Þá
verður hún leiðandi í undirbúningi
að stofnun doktorsnáms við skólann.
Spennandi ný tækifæri
„Þetta er nýtt svið sem er verið að
setja á laggirnar hjá Listaháskól-
anum og miðar að því að þróa og
samhæfa nám, kennslu og rannsókn-
arstarf með markvissari hætti en áð-
ur hefur verið gert,“ segir Hulda um
nýju stöðuna. „Þetta svið liggur lá-
rétt á strúktúr skólans og í því felast
spennandi ný tækifæri. Frá því í
haust hafa svo deildir skólans starf-
að undir tveimur sviðum, annars
vegar sviði arkitektúrs, hönnunar og
myndlistar, sem stýrt er af Evu
Maríu Árnadóttur, og hins vegar
sviði sviðslista og tónlistar, sem
stýrt er af Þóru Einarsdóttur. Mikil
áhersla verður lögð á þróun meist-
arastigsins, að byggja það áfram
upp og skoða með markvissum hætti
möguleika á meiri samlegð milli
fagsviða. Ég tel að með því að efla
samtalið á milli fagsviðanna megi
um leið auðga og dýpka hvert þeirra
um sig.“
Styrkja vægi listanna
Hulda gjörþekkir þessi mál, haf-
andi verið fagstjóri meistaranáms-
ins í myndlist og verkefnastjóri
rannsókna í skólanum. Tengist þessi
nýja staða og breytt skipurit stækk-
un skólans og styrkingu meist-
aranámsbrauta á undanförnum ár-
um?
„Listaháskólinn hefur verið að
styrkjast og auka námsframboð en
þá ekki síður leitast við að efla það
sem fyrir er. Í núgildandi stefnu
skólans, sem rektor kynnti 2019, er
svo talað um að hefja undirbúning
fyrir doktorsnám í listum. Það er í
samræmi við þróun sem hefur átt
sér stað á alþjóðavísu. Þetta er tals-
vert ferli sem krefst markviss undir-
búnings en við erum alltaf að hugsa
um framgang listanna í samfélaginu.
Að styrkja prófíl og vægi listanna.“
300 milljóna króna styrkur
Hulda bendir á að í LHÍ sé nú í
fyrsta skipti hýst stórt rannsóknar-
verkefni styrkt af horizon 2020 áætl-
un Evrópusambandsins sem til-
kynnt var um í desember en að baki
því er 300 milljóna króna styrkur
sem doktor Þórhallur Magnússon
hlaut til fimm ára fyrir verkefni sem
hverfist um notkun gervigreindar í
skapandi tónlistartækni og er unnið
í þverfaglegu samstarfi.
„Því tengjast akademískir starfs-
menn og meistaranemar, en auk
þess erlendir og innlendir rannsak-
endur annarra háskóla auk þriggja
doktorsnema. Við sjáum fyrir okkur
að þetta stóra rannsóknarverkefni
geti verið ágætis „pilot“ fyrir okkur,
til að gera okkur betur grein fyrir
möguleikunum og hvað í slíku fel-
ist,“ segir Hulda.
Vantar kvikmyndagerðina
Umræða um Listaháskólann vill
iðulega lenda í því fari að tala um
húsnæðisvandann, hvað deildir skól-
ans eru dreifðar og að það þurfi að
sameina hann undir eitt heppilegt
þak. Verður hægt að koma væntan-
legu doktorsnámi fyrir?
„Doktorsnámið er ekki plássfrekt,
það er mjög einstaklingsmiðað og
ekki margar stöður sem koma þar
að. Námið yrði beintengt fagsviðum
skólans. Vitaskuld er húsnæðismálið
rosalega þreytandi og rétt að minna
á að við stofnun skólans var eitt
meginmarkmiðið að koma námi í öll-
um greinunum undir eitt þak. Við
erum að jafnaði undir svona fjórum.
En það má ekki stýra framþróun-
inni. Innan skólans vantar enn eina
helstu listgrein okkar tíma, kvik-
myndagerð. Við þurfum til að
mynda að fá svör sem allra fyrst við
því hvenær það getur hafist.“
Meistaranámið við LHÍ stendur
fólki víða að til boða og í bland við ís-
lenska eru nemendur frá ýmsum
öðrum löndum. Hulda segir að í
flestum tilfellum séu þetta alþjóð-
legar listnámsbrautir.
„Listkennsludeildin er undan-
tekning, með námi sem miðar að því
að kenna listkennslufræði fyrir ís-
lenskt skólakerfi og opna augu sem
flestra fyrir því mikilvæga framlagi
sem aðferðir listanna geta fært til
kennslu og miðlunar margvíslegra
viðfangsefna. Þar hefur einnig átt
sér stað framþróun síðustu ár og sú
deild hefur komið að spennandi al-
þjóðlegum samstarfsverkefnum. En
það er alþjóðleg námsmenning inn-
an Listaháskólans. Allt háskólanám
er í eðli sínu alþjóðlegt.“
Alltaf mikil gerjun
Þú ert orðin sviðsforseti akadem-
ískrar þróunar – er sífelld þróun í
akademíunni? Verið að móta nám
betur og betur?
„Já, það er alltaf mikil gerjun.
Tímarnir breytast og þarfir nem-
enda eru að breytast mikið. Námið
miðar allt að því að uppfylla þarfir
þeirra og reyna, ef mögulegt er, að
sjá aðeins inn í framtíðina eins og
hvað varðar hæfnikröfur. Hvernig
nám býr ungt fólk best undir að tak-
ast á við nýjar áskoranir og breyt-
ingar í samfélagi, jafnt nærumhverfi
sem á heimsvísu? Við viljum ekki
staðna heldur alltaf halda áfram.
Listaakademíur hafi verið í fram-
varðasveit hvað þetta varðar, bæði á
þessari öld og þeirri síðustu. Það er
aftur verið að opna á milli faga og
spyrja hvort þverfaglegri nálgun og
samtal efli ekki skilning og auðgi
upplifanir. Með framsæknum hætti
er reynt að mæta síkviku umhverfi.
Ég held við séum endanlega að gefa
frá okkur hin gömlu, sundurgrein-
andi módernísku viðhorf, og líklega
leita aftur fyrir það tímabil um leið
og við horfum fram á við – svona var
til dæmis unnið í Bauhaus-skólanum
þýska.
Í mínum huga er mikilvægt að öll
stig háskólanáms tali mjög skýrt inn
í fagvettvanginn og inn í samfélagið
allt. Að námið einangrist ekki í ein-
hverjum akademískum hólfum.
Listaháskólinn er mjög sýnilegur í
íslensku samfélagi, miðlun afrakst-
urs listrænna verkefna fer fram á
opinberum vettvangi, og það er
mikilvægt að virkja þann styrk við
áframhaldandi þróun og uppbygg-
ingu náms, kennslu og rannsókna.
Það er raunar okkar samfélagslega
skylda.“
Sinni myndlistinni áfram
Hulda ítrekar að samtalið sé afar
mikilvægt við þróun skólastarfs og á
því séu ýmsar hliðar.
„Jafn krefjandi og það hefur til að
mynda verið vegna veirufaraldurs-
ins að færa mikið af kennslunni á
netið, þá erum við að sjá líka tæki-
færi sem í því felast. Til að mynda
hvað varðar beinna samstarf skóla
milli landa, í sameiginlegum verk-
efnum og jafnvel námskeiðum á net-
inu. Og fólk þarf ekki að vera á jafn
miklu flandri um heiminn og þótti
nauðsynlegt áður og hefur haft
skelfileg áhrif á umhverfið okkar.
Það eru ýmis tækifæri í stöðunni.“
– Fylgja miklar breytingar á
verklagi innan LHÍ þessari nýju
stöðu þinni?
„Á síðustu árum hefur það verið
stefna skólans að virkja þessa þver-
faglegu möguleika þar sem þess er
kostur. Mér hefur gengið vel hingað
til að vinna með frábæru fagfólki
innan skólans og nú skoðum við
saman hvernig megi leiða þetta
áfram skref fyrir skref,“ segir
Hulda.
– En svo er það lykilspurning –
nærðu eitthvað að sinna myndlist-
inni samhliða þessum nýju og spenn-
andi verkefnum í Listaháskólanum?
„Ég verð með einkasýningu á
árinu í BERG Contemporary,“ svar-
ar Hulda. „Og er ákveðin í að sinna
myndlistinni áfram, eins og ég hef
gert. Ég hef staðið áður frammi fyr-
ir þessum áskorunum, þegar ég varð
prófessor í myndlistardeild, og veit
að það getur verið erfitt að finna
tíma til að fara í vinnustofuna. En ég
stefni ótrauð á að halda áfram að
sinna myndlistinni – enda er ég
listamaður að taka að mér þetta
spennandi starf.“
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Sviðsforseti „Tímarnir breytast og þarfir nemenda eru að breytast mikið. Námið miðar allt að því að uppfylla
þarfir þeirra og reyna, ef mögulegt er, að sjá aðeins inn í framtíðina eins og hvað varðar hæfnikröfur,“ segir Hulda.
„Reynt að mæta síkviku umhverfi“
Hulda Stefánsdóttir er sviðsforseti akademískrar þróunar við Listaháskóla Íslands Verður leið-
andi í undirbúningi að stofnun doktorsnáms „Listamaður að taka að mér þetta spennandi starf“