Morgunblaðið - 25.03.2021, Blaðsíða 42

42 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. MARS 2021
Búnaðarþing
Bændasamtaka Ís-
lands samþykkti á
þriðjudag tillögu um
nýtt félagskerfi bænda
og munu Bænda-
samtök Íslands (BÍ) og
búgreinafélögin sam-
einast undir merkjum
samtakanna. Málið var
samþykkt með öllum
greiddum atkvæðum.
Markmið sameining-
arinnar er aukin skilvirkni fé-
lagskerfis bænda og efling hags-
munagæslu í landbúnaði. Nýjar
samþykktir BÍ, þingsköp Bún-
aðarþings og Búgreinaþings verða
nú lögð fyrir aðalfundi búgreina-
félaga og svo til samþykktar á auka-
búnaðarþingi Bændasamtakanna
sem haldið verður þann 10. júní nk.
Umfangsmikið og flókið kerfi
Bændasamtök Íslands eins og við
þekkjum þau í dag voru stofnuð á
vormánuðum 1995, en höfðu þó átt
sér forvera; þ.e. Búnaðarfélag Ís-
lands og Stéttarsamband bænda.
Bændasamtök Íslands eru því
rótgróin samtök, en afar mikilvæg
samtök sem þó hafa ef til vill verið
föst í viðjum vanans um langa hríð.
Hlutirnir hafa verið gerðir eins án
þess að því sé velt upp hvernig eða
hvers vegna, sem hefur síðan hugs-
anlega leitt til þess að félagsmenn
hafa talið hagsmunum sínum betur
borgið með öðru fyrirkomulagi og
því stofnað sérstök búgreinafélög.
Ljóst er að reksturinn á öllu fé-
lagskerfi bænda er mjög þungur. Bú-
greinafélögin eru tólf talsins og eru
þar á meðal t.a.m. Félag kjúklinga-
bænda, Félag hrossabænda, Lands-
samtök kúabænda, Landssamtök
skógareigenda, Geitfjárræktarfélag
Íslands og þar fram eftir götunum.
Þau innheimta sín félagsgjöld hvert
fyrir sig og upphæðir þeirra eru
mjög ólíkar. Þannig geta bændur
verið að greiða bæði í búgreinafélag
sitt og síðan félagsgjöld til Bænda-
samtakanna. Þá er umgjörð bú-
greinafélaganna mjög mismunandi,
sum hafa launaða starfsmenn á skrif-
stofum – önnur sjálfboðaliða.
Fyrir utan búgreinafélögin starfa
svo ellefu búnaðarsambönd, sem
standa á gömlum grunni, með sam-
tals 4.500 félagsmenn. Til sam-
anburðar, þá voru 2.880 félagar í
Bændasamtökunum í árslok 2020.
Búnaðarsamböndin eru sjálfstæðir
lögaðilar með eigin samþykktir og
stjórn. Búnaðarsamböndin eru í eðli
sínu félagsleg samtök sem sinna
landbúnaðartengdri þjónustu og
hafa lögbundin verkefni á landsvísu
en auk þess hafa sum þeirra önnur
verkefni sem einnig tengjast land-
búnaði, t.a.m. kúasæðingar.
Nú þegar er náið samstarf á milli
allra þessara aðila og mikil skörun er
á verkefnum. Með sameiningu nýtist
mannauður og þekking starfsmanna
betur, ekki þarf að leggja fjármuni í
rekstur margra sambærilegra ein-
inga og öll yfirstjórn verður þar með
markvissari.
Eftir sameiningu verða Bænda-
samtök Íslands byggð upp af deild-
um búgreina. Búnaðarsamböndin
verða áfram aðild-
arfélög BÍ með skil-
greind hlutverk, auk
þriggja annarra félaga
sem ganga þvert á bú-
greinar sem eru Beint
frá býli, VOR (samtök
bænda í lífrænum land-
búnaði) og Samtök
ungra bænda. Við sam-
einingu falla niður bein
félagsgjöld til núver-
andi búgreinafélaga og
eitt félagsgjald verður
greitt til BÍ, bændur hafa þannig all-
ir beina aðild að einu sameiginlegu
deildaskiptu og öflugu hagsmuna-
félagi.
Mikilvægir áhersluþættir
og verkefni til næstu ára
Breytingar krefjast hugrekkis,
þekkingar, staðfestu, lipurðar og
skipulags. Þær krefjast einnig virð-
ingar og skilnings á því sem gert hef-
ur verið áður og það sem gert hefur
verið vel. Og þrátt fyrir að breyt-
ingar geti reynt á þolrifin leynast oft
í þeim ótalmörg tækifæri sem mik-
ilvægt er að koma auga á. Við þurf-
um bara að setja upp réttu gler-
augun. Við stefnum ótrauð á
einföldun á umfangsmiklu fé-
lagskerfi bænda í því augnamiði að
styrkja starfsemi samtakanna, auka
skilvirkni, ná fram betri sérhæfingu
starfsfólks og fá aukinn slagkraft út
úr starfinu – öllum félagsmönnum til
góða.
Við þurfum núna að auka sýnileika
og ásýnd landbúnaðarins með
fræðslu. Bændasamtök Íslands eiga
að vera leiðandi afl í upplýstri um-
ræðu um landbúnað. Sýna þarf fram
á sérstöðu íslenskrar framleiðslu
með gæðavitund og umhverfismál í
huga og efla þarf rannsóknir, ný-
sköpun og menntun á sviði landbún-
aðar. En við þurfum fyrst og síðast
að efla tengingu við grasrótina og
þétta raðir og tengsl bænda.
Það er sérstaklega ánægjulegt að
búnaðarþingsfulltrúar á Bún-
aðarþingi, sem fer með æðsta vald í
stefnumótun og málefnum bænda,
hafi séð hag sinn í að tilheyra öfl-
ugum heildarsamtökum bænda. En
það er fyrst og fremst meg-
ináherslan með þessum aðgerðum að
Bændasamtök Íslands eru að bregð-
ast við þeim breytingum sem starfs-
umhverfi samtakanna kallar eftir.
Með þessu verði aukinn slagkraftur
bæði einstakra félaga og heildar-
samtakanna þannig að Bænda-
samtök Íslands geti sem öflugt félag
bænda, staðið vörð um hag þeirra og
verið í virkum tengslum við neyt-
endur og stjórnvöld.
Eftir Vigdísi Häsler
» Búnaðarþing
Bændasamtaka
Íslands samþykkti á
þriðjudag tillögu um
nýtt félagskerfi bænda.
Málið var samþykkt
með öllum greiddum
atkvæðum.
Vigdís Häsler
Höfundur er framkvæmdastjóri
Bændasamtaka Íslands.
Áfram veginn
bændur
Þétting byggðar og Borgarlínan skapar greiðari sam-
göngur og betra líf. Þessu auglýsingaskrumi hafa margir
fallið fyrir, t.d. Hildur Björnsdóttir í grein í Mbl. 18.3. sl.
Hún kannar ekki staðreyndir, engin athugun hefur farið
fram á því, hvort miðjusett sérrými fyrir strætó þurfi í
Reykjavík. Þetta er bara fullyrt í skýrslu. En með því að
sleppa þessum dregli úr 400.000 fermetrum af rauðu as-
falti (BRT-Lite) sparast um 40 milljarðar.
Borgarlínuumræðan á að snúast um samgönguþjónustu
við almenning. Í þessu sambandi þarf að skoða sérstaklega
þjóðfélagshópa sem þurfa greiðar samgöngur, t.d. ungar
mæður með börn. Mikið hvílir á þessum hópi, heimili, börn
og útivinna. Þær þurfa að fara 4-6 ferðir á dag, um 30-40
km samtals og hafa því ekki tíma fyrir strætó sem ekur
ekki nema 25 km/klst. Að tefja fyrir bílum þeirra með
400.000 fermetrum af asfalti og bönnuðum vinstri beygjum
á helstu götum er illa gert. Enginn borgarstjórnarfulltrúi á
að taka það í mál að leggja þennan dregil.
Jónas Elíasson.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12.
Borgarlínurómantík
á villigötum
Ártúnshöfði.
Grafík/borgarlinan.is
Hvar er næsta
verkstæði?
FINNA.is
Vinir
fá sérkjör
Skráning á icewear.is
FUNI dúnúlpa
Kr. 33.990.-
GRÍMSEY kar
Kr. 2.99
Þín útivist - þín ánægja
SALEWA Ultra Train 18 BP
Kr. 12.990.-
YNISFJARA
göngustafir
Kr. 9.990.-
REDRANGSNES merino peysa
Kr. 10.990.-
LYNG u
Kr. 1.59
llarsokkar
0.-
ELÍ flíspeysa
Kr. 11.990.-
hans
0.-
KLETTUR húfa
Kr. 2.490.-
HVÍTAN
Merínó lambhúshetta
Kr. 4.990.-
ES
SALKA
göngubuxur
Kr. 9.990.-
SALEWA
WS MTN TRAINER SHOES
Kr. 28.990.-
ASOLO Angle GV
Kr. 25.990.-
Slitgigtar-
spelkur
fyrir hné
Fagfólk STOÐAR veitir
nánari upplýsingar
og ráðgjöf.
Tímapantanir í síma 565 2885.
Trönuhrauni 8, Hafnarfirði, stod.is