Fréttablaðið - 19.06.2021, Qupperneq 4

Ari Fenger
formaður
Viðskiptaráðs
Staðan er sú að
Ísland hefur ekki
staðið Norður-
löndunum jafn
langt að baki
frá árinu 2013.
Sé rýnt nánar í niðurstöðurnar er
Ísland undir meðaltali Norður-
landanna í 15 af 20 undirþáttum. Í
fjórum þáttum stendur Ísland 1–4
sætum betur og aðeins í skatta-
stefnu virðist Ísland bera af.
Áslaug Arna
Sigurbjörns-
dóttir
dómsmálaráðherra
Mansal er eitt
alvarlegasta
brot á mann-
réttindum sem
fyrirfinnst.
Gerandinn beitir blekkingum
og þvingun til að viðhalda því
ástandi að hagnýta aðra mann-
eskju, oftast í fjárhagslegum
tilgangi. Mansal er oftar en ekki
liður í skipulagðri glæpastarfsemi,
svo sem vændi, innflutningi og
ræktun fíkniefna og annarri starf-
semi á vinnumarkaðnum.
Ólafur
Arnarson
hagfræðingur
Kvótinn sem
íslenska ríkið
afhendir fyrir
4,7 milljarða
er í raun 80
milljarða virði.
80 milljarðar er það verð sem
markaðurinn er tilbúinn að greiða
fyrir veiðiheimildirnar. Þetta er
því ríkisstuðningur upp á um 75
milljarða á ári. Til samanburðar
má nefna að alls renna um 77
milljarðar til rekstrar Landspítal-
ans á þessu ári. n
Þetta ætti að vera
auðveldara núna og
meira kjöt á beinunum
til að vinna þessi mál.
Ég trúi því.
Margrét Steinarsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Mannréttinda-
skrifstofu Íslands.
n Tölur vikunnar
170
íbúar Urriðaholts í Garðabæ krefj-
ast bættra samgangna í hverfinu.
333
þreyttu inntökupróf í læknisfræði
í Háskóla Íslands í vikunni.
500
frumvörp voru samþykkt á Alþingi
á kjörtímabilinu sem senn lýkur.
59
sinnum var lyfinu Rohypnol
ávísað í apríl.
1.500
milljónir var sektin sem Eimskip
greiddi í ríkissjóð í kjölfar sáttar
við Samkeppniseftirlitið.
n Þetta sögðu þau
BJÓÐUM UPP Á 37” - 40” BREYTINGAPAKKA
BREYTINGAVERKSTÆÐI ÍSBAND,
SMIÐSHÖFÐA 5, SÉRHÆFIR SIG Í
BREYTINGUM Á RAM PALLBIFREIÐUM.
ÍSBAND UMBOÐSAÐILI RAM Á ÍSLANDI
RAM 3500
BÍLL Á MYND RAM 3500 LARAMIE SPORT MEGACAB MEÐ 35” BREYTINGU
VERÐ FRÁ 7.421.210 KR. ÁN VSK.
9.202.300 KR. M/VSK.
UMBOÐSAÐILI JEEP® OG RAM Á ÍSLANDI • ÍSLENSK-BANDARÍSKA • ÞVERHOLT 6 • 270 MOSFELLSBÆR
S. 590 2300 • WWW.ISBAND.IS • ISBAND@ISBAND.IS • OPIÐ VIRKA DAGA 10-18 • LAUGARDAGA 12-16
Þolendur tilkynna sjaldnast
sjálfir um brot heldur eru það
oftar utanaðkomandi aðilar
sem vekja athygli á stöðunni.
Fæst mansalsmála enda í rétt-
arkerfinu og erfiðlega gengur
að láta brotlega sæta ábyrgð.
urduryrr@frettabladid.is
SAMFÉLAG Orð gegn orði og erfið-
leikar við að safna sönnunargögn-
um, er meðal ástæðnanna fyrir að
fæst mansalsmál enda nokkurn
tímann fyrir dómara. Margrét
Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri
Mannréttindaskrifstofu Íslands og
hluti af samræmingarteymi Bjarkar-
hlíðar, vonar að nýlegar breytingar á
ákvæði almennra hegningarlaga um
mansal muni auðvelda rannsókn og
saksókn mansalsmála.
Í júlí síðastliðnum var teymi sett
á fót í Bjarkarhlíð sem átti að sam-
ræma velferðarþjónustu fyrir þol-
endur mansals. Frá því að teymið
var stofnað hefur því borist vel á
annan tug mála, f lest þeirra um
vinnumansal.
„Fæst málanna enda í réttarkerf-
inu, þetta er oft á gráu svæði og oft
enda mál hjá stéttarfélögum eða í
einhverjum öðrum farvegi,“ segir
Margrét. „Lögreglan hefur haft
einhver mál til skoðunar en mér
vitanlega hefur ekkert þeirra farið
lengra.“
Margrét segir að oft komi upp
grunur um mansal sem ekki takist
að sýna fram á. Þá er aðalmálið
að tryggja þolendum aðstoð eftir
aðstæðum.
Margrét segir að erfiðlega hafi
gengið að láta þá sem eru brot-
legir sæta ábyrgð. Hún segist vona
að breytingar á ákvæði almennra
hegningarlaga um mansal muni
auðvelda það.
Breytingarnar sem samþykktar
voru á 227. grein almennra hegn-
ingarlaga um mansal eiga að endur-
spegla þekktar birtingarmyndir
mansals á Íslandi, segir í frumvarpi
dómsmálaráðherra. Þá er vonin að
þær muni auðvelda yfirvöldum að
berjast gegn vinnumansali, ásamt
öðru.
„Núna er til dæmis í ákvæðinu að
mansal þarf ekki endilega að vera
í fjárhagslegum tilgangi, þannig
þarf ekki lengur að sýna fram á að
einhver hafi fjárhagslegan ávinn-
ing af,“ segir Margrét. „Þetta ætti að
vera auðveldara núna og meira kjöt
á beinunum til að vinna þessi mál.
Ég trúi því.“
Sjaldnast tilkynna þolendur sjálfir
um mansal, heldur er yfirleitt ein-
hver annar sem vekur athygli á stöðu
einstaklings. „Flest fólkið hefur aldr-
ei heyrt minnst á mansal og telur sig
jafnvel ekki geta leitað úrræða eða
hafa rétt á því, af því það samþykkti
sjálft að taka þátt í þessu, til dæmis
að vinna fyrir launum sem eru undir
lágmarkslaunum.“
Algengt er að þolendur séu ein-
angraðir frá samfélaginu og þá getur
þeim reynst erfitt leita hjálpar. Þetta
getur sérstaklega átt við um fólk sem
kemur annars staðar að og hefur
ekki tengslanet, þekkir ekki lagaum-
hverfið og talar ekki tungumálið.
„Þetta er mikið spor í rétta átt en
ég held í rauninni að það verði alltaf
einhverjir einstaklingar sem næst
aldrei til,“ segir Margrét. „Ég vona
samt að meðvitund fólks hafi aukist
á síðustu árum og með því að halda
umræðunni um mansal gangandi og
auka fræðslu þá verði almenningur
meðvitaðri og líklegri til að átta sig á
því sem er á ferðinni og geti þá látið
vita. Það er mjög mikilvægt.“ n
Auðveldara að uppræta vinnumansal
Hátt í annan tug mansalsmála hefur komið inn á borð Bjarkarhlíðar síðasta árið. FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓR
4 Fréttir 19. júní 2021 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ