BSRB-tíðindi : fréttabréf - 15.05.1995, Blaðsíða 10

Tímakaup iðnverkamanna árið 1991
annarsstaðar. Meðalvinnutími í Finnlandi og Dan-
mörku er 31 stund á viku og 39 stundir á viku í Þýska-
landi. Hér á landi er meðalvinnutíminn 42,6 stundir á
viku.
Þegar þjóðarsáttarsamningarnir voru gerðir árið
1990 vom rökin fyrir lágum launahækkunum þau að
það þyrfti að gefa atvinnulífinu svigrúm til þess að
mæta ytri áföllum, þegar það væri komið upp úr öldu-
dalnum kæmi röðin að launafólki. Síðan þá hefur ým-
islegt fleira verið gert til þess að bæta stöðu fyrirtækj-
anna, aðstöðugjöld verið felld niður, tekjuskattur fyrir-
tækja lækkaður úr 45% í 33% og ýmsar aðrar breyt-
ingar verið gerðar á skattakerfinu sem hafa létt byrði
fyrirtækjanna. Talað er um að fimm til sjö milljarðar
hafi verið fluttir frá fyrirtækjunum yfir á almenning á
því kjörtímabili sem nú er nýlokið. Þetta hefur borið
þann árangur að fyrirtækin skiluðu 11 milljarða hagn-
aði árin 1993 og 1994.
Lítil verðmætasköpun á íslandi á sér margar orsak-
ir. Helsta orsökin er þó sú að við emm fyrst og fremst
hráefniisframleiðendur. Virðisaukinn af framleiðslunni
er þar af leiðandi lítill. Fjárfestingar í atvinnulífinu
undanfarna áratugi hafa líka verið afar óarðbærar,
mörg mistök sem kostað hafa mikla fjármuni verið
gerð, offjárfest hefur verið í mörgum greinum og svo
mætti lengi telja. Þetta er höfuðskýringin á slæmri
stöðu fyrirtækjanna, ekki launa- og skattaumhverfi
þeirra.
Nú þegar fyrirtækin em farin að skila vemlegum
hagnaði mætti ætla að þau fjárfestu í nýrri tækni og
nýjum atvinnutækifærum og horfðu þá einkum til þess
að fjárfestingin skilaði sem mestum hagnaði. Hættan
er hins vegar sú, að þar sem vinnuaflið er svo ódýrt
sem raun ber vitni hér á landi, að fyrirtækin sjái sér
ekki hag í því að fjárfesta í dýrri tækni þannig að fram-
leiðnin haldi áfram að vera lítil.
Ýmislegt jákvætt má þó sjá í þeirri þróun sem átt
hefur sér stað í að auka virðisauka framleiðslunnar hér
á landi. Fullvinnsla ýmissa matvæla hefur aukist og
ýmsar nýjungar komið fram.
Láglaunabæturnar
1 0,8% félagsmanna í
BSRB, eða 1.818 félags-
menn, fengu láglaunabætur í
febrúar 1995. Þetta er held-
ur lægra hlutfall en í febrúar
1994 en þá fengu 1.964
BSRB-félagar láglaunabætur,
eða tæp 12% félagsmanna.
júlí 1994 hafSi hlutfall
oeirra sem nutu láglauna-
oóta lækkaS niSur i rúm
10%, eSa 1.797 félagar.
Þeir sem fá láglaunabætur
eru einstaklingar meS heild-
arlaun undir 80 þúsund krón-
um aS meSalta i á þriggja
mánaSa tímabili. Þannig
miSast útborgunin í febrúar
viS tímabiliS september til
nóvember 1994.
Mjög misjafnt er eftir fé-
lögum hversu stórt hlutfall
þeirra fær láglaunabætur.
Langhæsta hlutfalljS er hjá
Póstmannafélagi Islands. I
febrúar í ár fengu 389 póst-
menn láglaunabætur, eSa
37% félaga í Pl, en á sama
tíma í fyrra voru þeir 430,
en þaS er um 43% félaas-
manna. Næst hæst var híut-
falliS hjá Starfsmannafélagi
ríkisstofnana, en 24% félaga
í SFR fengu láglaunabætur í
febrúar í ár(/ eoa 1089 ein-
staklingar. I febrúar í fyrra
voru þaS um 27% félaga í
SFR sem fengu láglaunabæt-
ur, eSa 1 1 83 einstaklingar.
ÞuríSur Einarsdóttir, for-
maSur Póstmannafélags Is-
lands, sagSi þá staSreynd
Þuríður Einarsdóttir, formaður
Póstmannafélags íslands.
aS svona stórt hlutfall félaaa i
PFÍ fengi láglaunabætur dap-
urlegt. Póstur og simi skilaoi
verulegum hagnaSi en launin
væru alls ekki í samræmi viS
þaS. Hún sagSi aS fyrirtæki
sem tæki þátt í samkeppni,
eins og Póstur oa sími, hlyti
aS verða aS horfa í þaS aS
til oess aS halda góSu starfs-
fólki yrSi aS borga því góS
laun.
ÞuríSur sagSi ástandiS
cannig núna aS fjöldi fólks
oyrfti aS sækja um aSstoS
Tjá félagsmálastofnun þrátt
yrir aS þaS væri fullfrískt og í
'ullri vinnu. Launin nægðu
einfaldlega ekki fyrir fram-
færslu fjölskyldunnar. ÞaS
versta væri þó aS þetta virtist
sífellt vera aS færast í auk-
ana.
„MeS þessu er í raun ver-
ið að niðurgreiða launakostn-
að fyrirtækjanna. Eina leiðin
til þess að breyta þessu er
að hækka grunnkaupið i
samfélaginu. Við höfum ekki
lengur efni á þessari lág-
launastefnu sem rekin hefur
verið hér á landi," sagði
ÞuríSur.
10
ís