Morgunblaðið - 18.06.2021, Blaðsíða 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. JÚNÍ 2021
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
TRYGGÐU ÞÉR
MIÐA INNÁ
THE WASHINGTON POST
ROGEREBERT.COM
TOTAL FILM
USA TODAY
THE SEATTLE TIMES
THE GUARDIAN
GEGGJAÐ FRAMHALD AF EINUM ÓVÆNTASTA
SPENNUÞRILLER SÍÐUSTU ÁRA
HROLLVEKJANDI
SPENNUMYND
THE WRAP FILM
SÝNDMEÐ ÍSLENSKUTALI97%
SAN FRANCISCO
CHRONICLE
INDIE WIRE
Grín- Spennumynd eins og þær gerast bestar!
ROGEREBERT.COM
D
isney-myndir eru sér-
flokkur í kvikmyndasög-
unni, dísætar og krútt-
legar sem þær eru og
fyrst og fremst gerðar til þess að
auka vellíðan áhorfenda og vera
þægileg afþreying. Teiknimyndir
risaveldisins eru margar hverjar
byggðar á sígildum sögum á borð
við Mjallhvíti, Fríðu og dýrið, Gosa
og þannig mætti áfram telja. Ein
hinna klassísku teiknimynda Disney
er 101 dalmatíuhundur, byggð á
samnefndri bók Dodie Smith frá
árinu 1956. Ef einhver skyldi ekki
þekkja þá sögu (sem ég trúi nú
varla) þá segir hún af skelfilegri
konu, Cruellu De Vil, sem rænir dal-
matíuhvolpum og ætlar sér að flá þá
og búa til pels úr skinnunum. Dal-
matíuhundapar kemur sem betur
fer til bjargar hvolpunum sem kón-
ar Cruellu hafa safnað saman í villu
hennar, 101 stykki.
Árið 1996 var frumsýnd leikin
kvikmynd, byggð á teiknimyndinni,
þar sem Glenn Close brá sér í hlut-
verk Cruellu og lék þá vondu með
tilþrifum. Framhaldsmynd leit
dagsins ljós fjórum árum síðar og
nú er enn ein kvikmyndin komin um
kellu og heitir einfaldlega Cruella. Í
henni er farið aftar í tíma, allt að
fæðingu Cruellu sem á að heita
réttu nafni Estella Miller. Hún
reynist ódæl en með sérstaka náðar-
gáfu hvað viðkemur fatahönnun.
Dalmatíuhundar verða móður henn-
ar að bana og elst Estella upp mun-
aðarlaus með tveimur götustrákum
sem síðar verða handbendi hennar.
Estellu dreymir um frægð og
frama í tískubransanum og gefst
dag einn tækifæri á að vinna fyrir
„barónessuna“, drottningu tísku-
heims Lundúna. Barónessan áttar
sig á því að Estella er undrabarn og
nýtir hæfileika hennar sér til fram-
dráttar. Þegar Estella kemst að því
að barónessan átti hundana sem
drápu móður hennar rennur á hana
hefndaræði og hún verður skæðasti
andstæðingur barónessunnar og
tekur sér nafnið Cruella. Þar með er
sagan ekki öll sögð en ekki skal
lengra haldið.
Ósannfærandi illmenni
Emma Stone leikur Cruellu hina
ungu og Emma Thompson barón-
essuna. Thompson er ensk en Stone
ekki og það má heyra greinilega á
talanda þeirra. Stone gerir sitt
besta, rembist við enska hreiminn
og tekst svo sem ágætlega, nógu vel
til að það trufli ekki aðra en Eng-
lendinga. En sú Cruella sem hér
birtist er langt frá því eins ógnvekj-
andi og sú sem birtist í teiknimynd-
inni og síðar í túlkun Close. Ég
meina Cruella, eða Grimmhildur
eins og hún hét í íslenskri þýðingu,
var hreinræktað illmenni sem vildi
drepa litla sæta hvolpa! Er hægt að
vera öllu meira ómenni? Sú sem hér
birtist á vissulega að vera vond en
er það bara alls ekki. Stone reynir
að vera ógnvekjandi en tekst það
ekki. Fyrst er hún bara frekar
vingjarnleg en á svo allt í einu að
umturnast og verða að illmenni.
Þessi umbreyting er ósannfærandi,
illa útfærð og skrifast væntanlega á
handritið og leikstjórnina. Thomp-
son er öllu nær því að vera sannfær-
andi illmenni og gerir hlutverki bar-
ónessunar spaugileg skil. En hvor
Emman um sig er í besta falli hlægi-
legt illmenni.
Greinilegt er af útliti myndar-
innar að í engu hefur verið sparað
og búningar eru tilkomumiklir sem
og förðun, hárgreiðslur og leik-
myndir. Litadýrðin er mikil og tón-
listin linnulaus. Það vantar ekkert
þegar kemur að umbúðunum, þær
gleðja augað en því miður er inni-
haldið á endanum lítið.
Allt frá fyrstu mínútum dynja á
bíógestum popp- og rokksmellir og
þótt lögin séu góð eru þau algjör-
lega ofnotuð. Þegar Cruella arkar
eftir götu ómar „These boots are
made for walking“ og þegar hún
ryðst inn á óðalssetur baróness-
unnar ómar „Sympathy for the de-
vil“ og þannig mætti áfram telja.
Lögin eiga alltaf að undirstrika það
sem er að gerast, líkt og áhorfand-
anum sé varla treyst fyrir því að
átta sig á því sjálfur. Sögusviðið er
Lundúnir einhvern tíma á áttunda
áratugnum, pönkið er að ryðja sér
til rúms eins og staðfest er með
nýrri útgáfu af „I wanna be your
dog“ sem The Stooges fluttu svo eft-
irminnilega. Tekst með því að minna
á hina upphaflegu hundasögu og
staðsetja myndina í tíma. Fyrir þá
sem kannski hafa gleymt því. Frum-
samda tónlistin er öllu áhrifameiri,
sem betur fer.
Helsti galli myndarinnar hlýtur á
endanum að vera handritið. Höf-
undar reyna að koma of mörgu að
og þegar maður heldur að myndin
sé búin reynist rúmur hálftími eftir.
Meirihluti myndarinnar snýst um
baráttu Cruellu og barónessunar,
Cruella reynir að eyðileggja fyrir
henni og bestu atriði myndarinnar
ganga einmitt út á hin ýmsu
skemmdarverk og óvæntar uppá-
komur. En þessi barátta Emmanna
tveggja hefur greinilega ekki þótt
nægja fyrir heila kvikmynd og því
bætt við handritið leiðinlegri hliðar-
sögu um raunverulegan uppruna
Cruellu. Eins er algjör óþarfi að
dvelja við æsku Cruellu eins og gert
er framan af mynd, hefði auðveld-
lega verið hægt að afgreiða hana á
örfáum mínútum. Því miður hefur
margt hæfileikafólk lagt hendur á
plóg og skilað útlitsfögru en inni-
haldsrýru verki. Fallegri en bragð-
lítilli rjómatertu.
Emmur sem engan hræða
Sjónarspil Búningar, hár og förðun standa upp úr í Cruella. Hér má sjá Emmu Stone í hlutverki hinnar illu.
Sambíóin og Smárabíó
Cruella bbmnn
Leikstjórn: Craig Gillespie. Handrit:
Dana Fox og Tony McNamara. Aðalleik-
arar: Emma Stone, Emma Thompson,
Mark Strong, Paul Walter Hauser, Emily
Beecham og Joel Fry. Bandaríkin og
Bretland, 2021. 134 mínútur.
HELGI SNÆR
SIGURÐSSON
KVIKMYNDIR
Á menningarhátíð í Café Dunhaga
á Tálknafirði í kvöld, föstudags-
kvöld, kl. 20.30 segir Hlín Agnars-
dóttir frá nýrri bók sem gerist með-
al annars á Tálknafirði.
Samtalsfélagi hennar er Steinunn
Ólafsdóttir mannfræðingur.
Föstudaginn 25. júní kl. 20.30 tal-
ar Þorvaldur Kristinsson um bók
sína Veistu ef vin þú átt sem hann
skrifaði 1994 um Aðalheiði Hólm
Spans frá Eysteinseyri í Tálkna-
firði en bókin verður endurútgefin í
ár. Samtalsfélagi hans er Sigríður
Jónsdóttir leikhúsgagnrýnandi.
Aðgangur á viðburði hátíðarinnar
er ókeypis. Allar nánari upplýs-
ingar um hátíðina má nálgast á
facebooksíðunni Menningarhátíð í
Cafe Dunhaga.
Hlín
Agnarsdóttir
Þorvaldur
Kristinsson
Bækur ræddar
í Café Dunhaga
Fyrirhuguð kvik-
mynd um mann-
skæðu hryðju-
verkaárásirnar á
tvær moskur í
Christchurch á
Nýja-Sjálandi
hlýtur óblíðar
viðtökur hjá jafnt
almenningi og
borgarstjóra bæj-
arins. Á vef sænska útvarpsins kem-
ur fram að þegar hafi safnast yfir 70
þúsund undirskriftir fólks sem mót-
mælir gerð myndarinnar They are
us þar sem Rose Byrne fer með hlut-
verk Jacindu Ardern, forsætisráð-
herra Nýsjálendinga. Kvikmyndin er
fyrst og fremst gagnrýnd fyrir hvít-
þvott þar sem áherslan er á fólk sem
er hvítt á hörund, en árásar-
maðurinn var yfirlýstur rasisti og
þjóðernissinni og beindi árásum sín-
um að múslimum vegna trúar þeirra.
Kvikmynd harð-
lega mótmælt
Jacinda Ardern