Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2014, Blaðsíða 45

Nátttröll, eru þau bara goðsögn?
Só/veig Björnsdóttir húsfreyja í Lanfási
í Hjaltastaðaþinghá er þekktur
hagyrðingur. Kveðskapurinn er þó
ekki hennar eina áhugamál því hún fœst
líka við Ijósmyndum og hefur farið víða wn
Útmannasveit og tekið myndir af kyndugum
steindröngum sem þjóðtrúin segir vera
nátttröll sem döguðu uppi í árdaga. Hún
hefur efnt til sýninga á þessum myndum og
hafa þœr verið sýndar á nokkrum stöðum á
Austurlandi. Veturinn 2013 stóð hún fyrir
svokallaðri Tröllavöku í félagsheimilinu
Hjaltalundi. Þar voru tröll í aðalhlutverki,
myndir Sólveigar prýddu veggi og flutt var
fjölbreytt dagskrá um tröll, þ.á.m.frumsamið
efni, /jóð ogsaga eftir Sólveigu og tröllasaga
eftirfrænku hennar Sigþrúði Sigurðardóttur,
kennara á Brennistöðum. Hafa Þær stöllur
verið svo vinsamlegar að Ijá Múlaþingi þetta
efni til birtingar.
Þjóðtrúin greinir frá að nátttrö/lin hafi
verið á ferðinni á nóttunni og orðið að
Ijúka erindum sínum fyrir dagmál því við
sólarupprás urðu þau að steini. Þetta litla
Ijóð varð tilþegar Sólveig var á ferðinni með
myndvélina:
Úr för að leita fanga
þau fóru of seint af stað
römm þeim reyndist ganga
að rogast með allt það
sem hnuplað var og hirt.
Er morgunskíman mjúka
fór mild um dali og ás
þau feng sinn létu fjúka
og flemtruð tóku á rás
þau voru nærri viti fyrrt.
Sentust yfir sund og barð
þá sólin kom í íjallaskarð.
Tröllvœttur sem hafðist við í Dalahelli í
Hjaitastaðaþinghá og dagaði síðan uppi
við Þórsnes verður Sólveigu yrkisefni. Um
tröllið í Dalahelli hefur Sigfús Sigfússon
þjóðsagnaritari eftirfarandi að segja:
Skammt norður frá bændaeigninni Dölum í
Hjaltastaðaþinghá ganga hamrar frá suðvestri
til norðausturs. Við rætur hamra þessara
skerast inn frá norðri hellar tveir. Er hinn
austari aðeins skúti skammt inn. Hinn vestari
er hvolf mikið og veit enginn hve langt hann
nær, hann er kallaður Dalahellir.
43