Syrpa - 01.04.1947, Side 20

Höfum gát
Frá því á fyrstu stríðsárunum hafa ensk og ame-
rísk blöð flntt fjöldann allan af greinum, sem liera
með sér stórkostlegan ótta um æskulýðinn. I báð-
um löndunum bafa afbrot og lausung ungmenna
aukizt svo, að talið er, að horfurnar í því efni séu
eitt aðalvandamál þessarra tíma. Eftir fregnum að
dæma frá Norðurlöndum, Þýzkalandi og Frakk-
landi er svipaða sögu þaðan að segja, og svo mun
vera um flest eða öll önnur lönd. Styrjöldin teygði
klærnar um hnöttinn allan, og ummerki bennar
munu alls staðar vera söm við sig.
I okkar litla þjóðfélagi bar einnig mikinn
vanda að höndum. Hernámið olli þvílíkri lausung
meðal stúlkubarna og ungra stúlkna, að slíks eru
að líkindum hvergi dæmi, ef miðað er við allar
aðstæður. Þjófnaður af völdum drengja og pilta
innan tvítugsaldurs hefur færzt mjög í vöxt.
Víða lieyrist kvartað um vinnusvik unglinga,
hringl þeirra úr einni vist í aðra, ósannsögli,
eyðslusemi og skemmtanafýkn. Áfengisbölið hef-
ur breiðzt óðfluga út og höggvið ískyggilegt skarð
í þá fylkingu, sem á að erfa ísland, íslenzka tungu
og íslenzkt þjóðerni.
Með öðrum þjóðum liafa ýmiss konar tilraunir
verið gerðar til að bjarga æskulvðnum, en hér á
landi hefur ekki verið sinnt um það.
Hér fer á eftir útdráttur úr grein, sem birtist
um þetta efni í júlíhefti ameríska tímaritsins
Reaclers Digest. Má af lienni nokkuð ráða, hvert
stefnir hjá þeirri þjóð, sem við íslendingar tökum
okkur svo mjög til fyrirmyndar um þessar mund-
ir. Er greinin birt hér vegna hinnar brýnu nauð-
synjar á því að vara við hættu, sem auðsjáanlega
er á næstu grösum.
Höfundurinn heitir Charles J. Dutton. Hann
er lögfræðingur og guðfræðingur að menntun og
hefur stundað glæparannsóknir í Bandaríkjunum
í þrjú ár:
„Afbrotalýður komandi ára
Hvernig eigum við að fara með börnin, er fremja
meira en helming allra glccpa i Bandarikjunum?
ETm daginn var morðingi leiddur hér fyrir dóm.
Hann var aðeins þrettán ára að aldri. Bærinn
98
komst allur í uppnám við þessa fregn. Prestar
ræddu um hana af stólnum, blöðin tóku hana til
meðferðar í ritstjórnargreinum, kvenfélög skutu
á eldheitum umræðufundum.
Á meðan þessu fór fram, klifaði útvarpið sífellt
á fréttum um glæpaöldu í Boston. Rán, nauðg-
anir, ofbeldisárásir, þjófnaður! Þetta glumdi í
eyrum manns kvöld eftir kvöld. Loks kom þessi
frétt:
„Lögreglunni í Boston hefur heppnazt að
handsama þrjá glæpamenn. Þeir eru ell-
efu, tólf og þrettán ára að aldri.“
Undanfarin þrjéi ár hef ég haft á liendi rann-
sóknarstörf fyrir stjórnina, og þess vegna komizt í
kynni við lögreglustjóra og aðra þjóna réttvísinn
ar í hverri einustu borg hins víðlenda Nýja Eng-
lands og hálfu nágrannaríki að auki. Ég hef veitt
því eftirtekt, að er lögreglan ræddi um ung-
mennaafbrot á árunum fyrir 1940, þá átti hún
við unglinga á aldrinum frá sextán til átján ára,
en nú notar hún þetta orð um sjö til fimmtán ára
gömul börn. Og það er ekki einasta aldursstigið,
sem hefur lækkað. Afbrotin eru einnig orðin ill-
kynjaðri. Sú tryllingslega eyðileggingarfýsn og
sjúklega grimmd, sem nú á sér stað, voru óþekkt
fyrirbæri fyrir tíu árum.
Á síðastliðnum þremur árum hefur lögreglan
boðið mér að skoða þrjár kirkjur. Ein þeirra
var heldrafólkskirkja með dýrindis pípuorgeli.
Ekki þurfti annað en að líta á orgelið til að sjá,
að það var gersamlega ónýtt. Hinar miklu gullnu
súlur höfðu verið höggnar sundur með öxi og
hljómborðið var molað. Kórbekkjunum hafði ver-
ið velt um. Skírnarfonturinn lá brotinn á hvolfi.
Ég sneri mér spyrjandi og forviða að lögreglu-
stjóranum. „Það voru krakkar," sagði liann.
„Fimm krakkar. Þeir höfðust hér við í tvær næt-
ur. Hið elzta fimmtán ára og hið yngsta á níunda
ári. Hafið þér séð annað eins?“ Já, einu sinni hafði
ég séð það. Ég sagði honum frá myndum, sem
lögreglumaður hafði sýnt mér úr salarkynnum
veitingahúss nokkurs. Veggirnir voru sundur-
höggnir, húsgögnin brytjuð niður og göt rifin
á þakið. Þrjú börn höfðu verið þarna að verki
í þrjá dagparta eftir hádegið. Hið elzta var fjór-
tán ára.
Lögreglunni ógnar hið villimannlega skemmd-
aræði í börnum, sem taka þetta fyrir. Það er engu
líkara en þau séu haldin af illum anda. Ef þau
stela bifreið, þá tæta þau sætin sundur, reka nagla
gegn um hjólbarðana og mölva allt, sem hönd á
s YRPA