Morgunblaðið - 18.11.2021, Blaðsíða 62

62 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. NÓVEMBER 2021
G
rasasnar heiðra hér John
Prine, meistara amer-
ískrar þjóðlagatónlistar,
og þeim tekst bara prýði-
lega til. Það verður seint sagt að hér
séu Grasasnar að bjóða upp á eitt-
hvað framúrstefnulegt eða spenn-
andi. Þrátt fyrir það er platan bara
góð og umfram allt er hún það sem
hún á að vera –
óður til Johns
Prines, með heið-
arlegu íslensku
sveitaívafi.
Mörg lögin á
plötunni eru
nokkuð vel útsett
og þýðing texta Prines ágætlega frá-
gengin. Á öðrum stöðum eru text-
arnir þó hálfbeyglaðir inn í form
þeirra laga sem þeir eru sungnir við
svo úr verður ófullnægjandi bjögun
á sígildum slögurum Prines. Steinari
Berg tekst þó að halda sama yf-
irbragði yfir textunum og Prine ger-
ir sjálfur með sinni upprunalegu
smíð. Þannig skýtur enginn texti
skökku við með tilliti til áferðarlegra
sjónarmiða og textasmíð Steinars er
öll samhangandi. Það læðist jafnvel
að mér sá grunur að íslensk tunga sé
ekki hentug til þýðingar á sumum
lögunum og því verður hrynjandin í
nokkrum textum hálfkjánaleg og því
ekki við Steinar sjálfan að sakast.
Stundum voru textarnir nefnilega
leiðinlega fyrirsjáanlegir og skildu
ekki mikið eftir sig, en á öðrum stöð-
um voru þeir hnyttnir og hittu beint
í mark.
Tónlistin og hljóðfæraleikurinn
heldur sér þó í gegnum alla plötuna
og söngur Steinars, sem er í senn
tregafullur og þroskaður, er sann-
færandi og rímar vel við viðfangsefni
flestra laganna.
Það skín í gegn að Grasasnar hafa
John Prine í miklum hávegum og
það verður ekki annað sagt en að
þessi óður þeirra til hans heppnist
vel.
Platan hefur enda verið lengi í
smíðum, eins og segir á facebooksíðu
sveitarinnar, eða alveg síðan árið
2015. Upphaflega var gert ráð fyrir
að platan kæmi út 2016 á sjötugs-
afmæli Prines. Plötusmíðin dróst þó
til ársins í ár og kom platan út á 75
ára afmælisdegi Prines, sem þá var
tiltölulega nýlátinn úr Covid-19. Og
verkefnið er metnaðarfullt. Bæði var
gefin út plata á íslensku og ensku og
má nálgast þá síðari á streymis-
veitum en hin fyrrnefnda var gefin
út á vínil.
Til viðbótar við það voru gerð
myndbönd við nokkur laganna, sem
eru ágæt en fyrst og fremst heiðar-
leg. Það er kannski það helsta sem
Steinar Berg og félagar skilja eftir
sig: Þetta er plata til heiðurs manni,
gerð fyrir aðdáendur þess sama
manns. Platan er því hjartnæm og
falleg heiðursplata sem á ekkert að
vera annað en bara konfekt fyrir þá
sem fíla Prine og rólega þjóðlaga-
tónlist almennt.
Ljósmynd/ Ruzena Bendova
Grasasnar Félagarnir Sigurþór Kristjánsson, Halldór Hólm Kristjánsson, Steinar
Berg Ísleifsson og Sigurður Bachmann syngja John Prine til heiðurs.
Falleg og hjart-
næm heiðursplata
Sveitapopp
Prine bbbmn
Breiðskífa Grasasna
Grasasnar eru Sigurþór Kristjánsson,
trommur, söngur; Halldór Hólm Krist-
jánsson, bassi, söngur; Steinar Berg Ís-
leifsson, söngur, kassagítar; og Sig-
urður Bachmann, raf- og kassagítar.
Lög og textar eftir John Prine í íslenskri
þýðingu Steinars Berg og Bjartmars
Hannessonar.
Fossatún ehf. gefur út, 2021.
ODDUR ÞÓRÐARSON
TÓNLIST
Rómað einkasafn samtímamynd-
listar var selt á uppboði hjá Sothe-
by’s í vikunni fyrir 89 milljarða
króna og var þar greitt metfé fyrir
verk eftir nokkra þekkta listamenn
20. aldar og samtímalistamenn. Um
var að ræða fyrra uppboðið á safni
sem fyrrverandi hjón, Harry og
Linda Macklowe komu sér upp á
nær hálfri öld en er nú selt að kröfu
dómara sem var falið að leysa úr
hatrammri skilnaðardeilu þeirra.
35 verk voru boðin upp að þessu
sinni og voru öll seld fyrir þetta háa
verð sem menningarblaðamenn
vestra segja til marks um sterka
stöðu og kaupvilja ríkustu safn-
aranna. Stór hluti verkanna var
seldur söfnurum í Asíu.
Listfræðingar segja gæði Mack-
lowe-safnins einstakt og öll hefðu
verkin sómt sé vel í virtustu lista-
söfnum. Meðal þeirra sem vöktu
mesta athygli má nefna skúlptúr
eftir Alberto Giacometti frá 1964,
„Nefið“, sem var slegið hæstbjóð-
anda á 78,4 milljónir dala, 10,3
milljarða króna. Stórt málverk eftir
Mark Rothko, „No. 7“ frá 1951, var
selt á um 82 milljónir dala (um 10,8
milljarða kr.), sem er næsthæsta
verk sem greitt hefur verið fyrir
verk eftir Rothko, og 61 milljón
dala, um 8 milljarðar kr., var
greidd fyrir málverkið „Number
17, 1951“ eftir Jackson Poolock og
hefur aldrei verið greitt hærra verð
fyrir verk eftir hann. Þá voru
greiddar 17,7 milljónir dala, um 2,3
milljarðar kr. fyrir málverkið „Un-
titled #44“ eftir Agnesi Martin, sem
er einnig hæsta verð sem greitt hef-
ur verið fyrir verk eftir hana.
Grimmt var tekist á um mál-
verkið „Strong Light“ eftir Philip
Guston – lokaverð þess var 24,4
milljónir dala, 3,2 milljarðar kr. –
og silkiþrykksverkið „Nine Mari-
lyns“ eftir Andy Warhol – sem var
selt fyrir 47,3 milljónir dala, 6,3
milljarða kr.
AFP
Hamarshögg Stjórnandi uppboðs Sotheby’s tekur hér við boði í málverkið
„Strong Light“ eftir Philip Guston sem var selt fyrir 3,2 milljarða kr.
Gæðaverk fyrir 89 milljarða
Monroe „Nine Marilyns“, silkiþrykksverk eftir Andy
Warhol, var slegið hæstbjóðanda fyrir 6,3 milljarða kr.
Verðmætt „Nefið“, bronsverk eftir svissneska mynd-
höggvarann Giacometti, var selt fyrir 10,3 milljarða kr.
Einkasýning Unnar Andreu Ein-
arsdóttur, Ontolica, verður opnuð í
galleríinu Midpunkt í Hamraborg í
Kópavogi á morgun kl. 17 og mun
Unnur flytja gjörning við opnunina
kl. 17.20 og 18.20. Ontolica er víd-
eó- og hljóðinnsetning ásamt gjörn-
ingi og var verkið upphaflega sýnt í
Gallery Blunk í Noregi í fyrra.
„Titill sýningarinnar Ontolica
vísar í hugtakið ontoligy sem nefn-
ist á íslensku verufræði sem er
grein innan frumspekinnar sem
leitast við að rannsaka veruleikann.
Það má líta á verk Unnar Andreu
sem tilraunir til að holdgera hið
stafræna og með því varpar hún
ljósi á efnislega tengingu sem er
ómissandi í mannlegum sam-
skiptum. Lífsreynsla okkar verður
sífellt óefniskenndari þar sem upp-
lifanir okkar fara í auknum mæli
fram í gegnum stafræna miðla og
þar með verður félagslegur- og
pólitískur veruleiki sífellt afstæð-
ari. Unnur skoðar í verkum sínum
hvernig starfæni samtíminn er
bæði kaótískur og ófyrirsjáanlegur
og getur valdið því að einstaklingar
aftengist raunsamfélagi og upplifi
félagslega einangrun, en vert er að
benda á að verkið var unnið fyrir
fyrstu bylgju Covid,“ segir í til-
kynningu.
Sýningarstjóri er Hrafnhildur
Gissurardóttir.
Sýnir Unnur Andrea Einarsdóttir.
Titill sem vísar í verufræði