Fréttablaðið - 16.06.2022, Qupperneq 4

Hefur hækkunin ekki
verið meiri að minnsta
kosti síðan fyrir hrun.
Samantekt Húsnæðis- og mann-
virkjastofnunar
Það fer enginn á vef
Vegagerðarinnar til að
tékka á hvernig staðan
er.
Fannar Gíslason,
forstöðumaður
hafnadeildar hjá
Vegagerðinni
ÞVERHOLT 6 • 270 MOSFELLSBÆR • S. 590 2300
OPIÐ VIRKA DAGA 10-17 • LOKAÐ Á LAUGARDÖGUM Í SUMAR JEEP.IS
EIGUM BÍLA
TIL AFHENDINGAR
STRAX!
PLUG-IN HYBRID
Jeep® Wrangler Rubicon 4xe goðsögnin rafmagnaða
hefur svo sannarlega slegið í gegn og sannað gildi
sitt við íslenskar aðstæður. Bjóðum upp á 35”-37”
og 40” breytingapakka.
ser@frettabladid.is
FASTEIGNIR Meðalsölutími á íbúð-
um sem seldar voru á höfuðborgar-
svæðinu í apríl var 34,7 dagar og
hefur ekki mælst jafn stuttur frá
upphafi mælinga.
Þetta kemur fram í nýjum tölum
Húsnæðis- og mannvirkjastofn-
unar, en sérfræðingar hennar eru
með puttann á púlsi fasteigna-
markaðarins.
Þeir segja jafnframt að heimilin
í landinu búi að góðu veðrými. Á
einum áratug, frá 2010 til 2020, hafi
skuldahlutfallið að jafnaði helm-
ingast, farið úr 45,7 prósentum af
verðmæti íbúða niður í 28,2 pró-
sent.
Heldur hafi dregið úr viðskiptum
á fasteignamarkaði vegna eftir-
spurnarþrýstings, en þrátt fyrir það
hafi met verið slegið í apríl, annan
mánuðinn í röð, þegar 54 prósent
íbúða á landinu hafi selst yfir ásettu
verði.
Nokkur munur sjáist þar á höfuð-
borgarsvæðinu og landsbyggðinni,
en 65 prósent íbúða í fjölbýli á fyrr-
nefnda svæðinu hafi selst yfir ásettu
verði og 53 prósent í sérbýli. Úti á
landi hafi 45 prósent íbúða í fjöl-
býli selst á yfirverði, en 32 prósent
í sérbýli.
Í samantekt stofnunarinnar
kemur líka fram að fasteignamat
íbúða á höfuðborgarsvæðinu hækk-
aði að meðaltali um 23,6 prósent á
milli ára og „hefur hækkunin ekki
verið meiri að minnsta kosti síðan
fyrir hrun,“ eins og þar segir orð-
rétt. n
Sölutími íbúða ekki styttri frá upphafi mælinga
Ölduspákerfi sem átti að
nota sem tól til að vara við
hættulegum aðstæðum í
Reynisfjöru hefur ekki verið
kynnt eða tekið í gagnið.
Tuttugu milljónum var varið
í kerfið árið 2017 en enn er
ekki orðið til viðvörunarkerfi
sem notast við það.
thorgrimur@frettabladid.is
REYNISFJARA Enginn notar ölduspá-
kerfi sem hannað var sem grunnur
fyrir ætlað viðvörunarkerfi við
Reynisfjöru. Vonir stóðu til þess
að spákerfið myndi vara ferða-
menn við hættulegum aðstæðum í
fjörunni en það hefur hvorki verið
tengt við frekara viðvörunarkerfi né
kynnt eða auglýst og safnar því ryki
á vefsíðu Vegagerðarinnar. Fjögur
banaslys hafa orðið í fjörunni frá
árinu 2016, hið síðasta á föstudag-
inn var.
„Það fer enginn á vef Vegagerðar-
innar til að tékka á hvernig staðan
er,“ sagði Fannar Gíslason, forstöðu-
maður hafnadeildar hjá Vegagerð-
inni. „Það veit enginn um þetta.“
Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfa-
dóttir, þáverandi ferðamálaráð-
herra, fól Ferðamálastofu að ganga
til samninga við Vegagerðina um
þróun ölduspákerfisins árið 2017.
Um 20 milljónir króna voru settar
til hliðar af fjárveitingum Fram-
kvæmdasjóðs ferðamannastaða
vegna þróunar kerfisins. Með kerf-
inu er hugbúnaður notaður til þess
að reikna öldur af hafi nokkra daga
fram í tímann.
„Við erum með þetta kerfi upp-
sett hjá okkur á vef Vegagerðarinn-
ar,“ sagði Fannar við Fréttablaðið.
„Það var hlutverk okkar að setja
þetta tól á laggirnar en það er hlut-
verk Almannavarna að nýta það.
Þessar tuttugu milljónir voru settar
í að setja upp ölduspána og einnig
áhættumat og greiningu á því sem
ætti að gera. Hlutirnir f læktust
þegar átti að ákveða hvernig það
yrði tilkynnt að það væri hætta. Í
dag er kerfið bara á netinu og það
kemur grænn, gulur eða rauður
litur eftir því hvernig sjólag er, bæði
varðandi sjávarhæð og ölduhæð og
öldulengd.“
Fannar segir að hugsunin hafi
verið að kerfið yrði tengt við flögg
eða ljós við Reynisfjöru, en slíkt við-
vörunarkerfi hafi aldrei verið sett
upp. „Það var búið að kaupa ein-
hverja staura en þeir voru ekki upp-
settir því það þurfti að hafa skiltin
samræmd og samræmda útlitið var
ekki til á Íslandi. Þetta verkefni var
lítið til að byrja með en varð að ein-
hverju skrímsli.“
Fannar sagðist efast um að við-
vörunarkerfið myndi nægja til að
koma í veg fyrir slys við Reynis-
fjöru þótt það yrði sett upp. Meðal
annars benti hann á að viðvörunar-
stigið hafi aðeins verið gult á föstu-
daginn, þegar síðasta slysið varð.
„Við þekkjum þetta með göngu-
stígana við Gullfoss. Stundum er
þeim lokað en samt labbar fólk
fram hjá. Og þegar fjallavegum er
lokað vegna ófærðar eru alltaf ein-
hverjir hálfvitar sem keyra fram hjá
skiltunum. Ég held að það þyrfti að
hafa einhvern vörð þarna eins og á
erlendum ströndum.“
„Það er nefnd í þessu og það
gengur allt hægt hjá henni,“ sagði
Fannar. „Landeigendurnir eru ekki
alveg blásaklausir. Eðlilega hafa þeir
skoðanir á þessu. Þetta stendur ekki
á þeim núna, en á sínum tíma voru
auðvitað miklar vangaveltur um
það hvernig útsetningin ætti að
vera, sem olli töfum.“ n
Ölduspákerfi Reynisfjöru safnar ryki
Fannar Gíslason,
forstöðumaður
hafnadeildar hjá
Vegagerðinni,
telur að fátt
muni koma að
notum annað
en að hafa vörð
staðsettan á
Reynisfjöru.
FRÉTTABLAÐIÐ/
SIGTRYGGUR ARI
olafur@frettabladid.is
NEYTENDUR Verðmunur á mjólkur-
vörum milli Íslands og nágranna-
landanna hleypur á tugum prósenta
og getur farið yfir 100 prósent, jafn-
vel í 275 prósent í sumum tilfellum.
Þetta kemur fram í samanburði
sem Veritabus gerði á verði inn-
kaupakörfu hér á landi, í Svíþjóð,
Bretlandi og Frakklandi.
Viðmiðunarverð hérlendis er
fengið í Krónunni, sem var með
ódýrustu körfuna af þeim íslensku
verslunum sem verð var kannað hjá.
Könnunin var einungis gerð í versl-
unum sem eru með vefverslanir
og þess vegna er Bónus ekki með í
könnuninni.
Grísk jógúrt er tvöfalt dýrari hér
á landi en í öllum þremur saman-
burðarlöndunum. Salatostur í
kryddolíu er á bilinu 96-275 pró-
sentum dýrari hér á landi. Camem-
bert er ríflega tvöfalt dýrari hér en
í Svíþjóð, Bretlandi og Frakklandi.
Svo virðist sem mikill verðmunur
milli Íslands og nágrannalandanna
stafi fyrst og fremst af því að land-
búnaðarafurðir eru tugum og jafn-
vel hundruð prósentum dýrari hér
á landi en annars staðar. n
Tvöfalt verðlag
samanborið við
nágrannalönd
sbt@frettabladid.is
HÚSNÆÐISMÁL „Þetta er seint í rass-
inn gripið,“ segir Þórólfur Matthías-
son prófessor í hagfræði, um ákvörð-
un Fjármálastöðugleikanefndar, að
lækka hámark veðsetningarhlutfalls
fasteignalána við fyrstu kaup.
Þórólfur segir að ákvörðunin
hefði mátt koma fyrr til þess að vega
upp á móti eftirspurninni. „Gráðan
af erfiðleikunum er mest hjá fyrstu
kaupendunum og síðan hjá þeim
sem eru með mjög skuldsettar eignir
en vilja stækka við sig,“ segir hann.
Hann segir fólk sem er með skuld-
lausa eign ekki muna finna fyrir
ákvörðuninni. n
Lánabreyting
komi of seint
Þórólfur
Matthías son,
prófessor í hag-
fræði.
4 Fréttir 16. júní 2022 FIMMTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ