Bændablaðið - 28.04.2022, Qupperneq 41

Bændablaðið | Fimmtudagur 28. apríl 2022 41
Mörg heimili í dreifbýli eru
þannig í sveit sett að langt er í
næstu slökkvistöð og útkallstími
slökkviliðs því langur ef eldur
kemur upp og aðstoðar er þörf. Það
gerir að verkum að heimilisfólk
er í senn sitt eigið slökkvilið og
eldvarnaeftirlit. Eldvarnir og
fyrstu viðbrögð heimilisfólks geta
ráðið miklu um hvernig fer fyrir
fólki og eignum.
Margir gera sér grein fyrir þessu
og tryggja að eldvarnir heimilisins
séu ævinlega eins og best verður
á kosið. Aðrir þurfa sannarlega að
gera betur.
Það er ekki að ósekju að Bænda­
samtök Íslands og Eldvarna banda­
lagið hafa gert með sér samkomulag
um aðgerðir til að auka eldvarnir í
landbúnaði og á heimilum í dreifbýli.
Könnun sem Gallup gerði fyrir
Eldvarnabandalagið sýnir að úrbóta
er víða þörf. Að vísu má segja
bændum það til hróss að eldvarnir
á heimilum þeirra virðast betri en
almennt gerist miðað við kannanir
Gallup undanfarna áratugi. Hins
vegar er ljóst að margir eru óþarflega
berskjaldaðir fyrir eldsvoðum.
Mikilvægt er auðvitað að gera
allt sem í okkar valdi stendur til að
koma í veg fyrir að eldur komi upp
og reyni á eldvarnir heimilisins og
setji fólk í hættu. Það má gera með
ýmsum hætti; fara gætilega með
opinn eld, sýna aðgát við matseld,
hlaða snjalltæki í öruggu umhverfi,
tryggja að raflagnir séu í lagi.
Reykskynjarar bjarga mannslífum
Vilji svo óheppilega til að eldur
komi upp á heimili reynir á eldvarn­
irnar. Áríðandi er að tryggja að
heimilisfólk fái viðvörun um að eldur
og reykur sé á heimilinu. Því þarf að
tryggja að nægjanlegur fjöldi virkra
reykskynjara sé fyrir hendi.
• Best er að hafa reykskynjara
í öllum rýmum, ekki síst þar
sem raf­ og snjalltæki eru notuð
og hlaðin. Reykskynjara á að
minnsta kosti að setja upp framan
við eða í hverri svefnálmu
og á hverri hæð á heimilinu.
• Gott er að hafa hitaskynjara
í votrým um og bílskúr.
• Prófa þarf reykskynjara að
minnsta kosti árlega. Algengast
er að rafhlöður í nýjum reyk­
skynjurum endist í fimm til
tíu ár en skipta þarf árlega um
rafhlöðu í skynjurum með 9
volta rafhlöðu. Endurnýja skal
reykskynjara á tíu ára fresti.
Samtengdir reykskynjarar eru
áskjósan leg lausn, ekki síst á stærri
heimilum og þar sem húsnæði er á
fleiri en einni hæð.
Ef einn samtengdur reykskynjari
fer í gang fara þeir allir í gang.
Þar sem þráðlaust net er fyrir hendi
er hægt að tengja skynjarana í
síma heimilisfólks í gegnum þar
til gert app.
Slökkvibúnaður og flóttaleiðir
Mörgum hefur tekist að bjarga
verð mætum og koma í veg fyrir
stórslys með notkun einfalds
slökkvibúnaðar sem þarf að vera
fyrir hendi á öllum heimilum.
• Slökkvitæki eiga að vera við
helstu útgöngudyr. Þau eiga
að vera sýnileg og aðgengileg
þegar gengið er um íbúðina
svo að allir viti hvar þau eru ef
nauðsynlegt reynist að nota þau.
• Eldvarnateppi á að vera á
sýnilegum stað í eldhúsi.
Enginn ætti þó að setja sig eða aðra í
hættu við slökkvistarf. Mikilvægast
er að tryggja að allir komist heilir út
og hringja í neyðarnúmerið, 112. Allir
á heimilinu eiga að hafa aðgang að
tveimur eða fleiri greiðum flóttaleiðum.
Fjölskyldan þarf að ákveða stað
utandyra þar sem allir hittast þurfi
fjölskyldan að yfirgefa heimilið.
Tækifærið er núna!
Bændasamtökin og Eldvarna banda­
lagið hafa samið við Eldvarna­
miðstöðina um að selja félags­
mönnum í Bændasamtökunum eld­
varna búnað á sérstökum afsláttar­
kjörum. Allar upplýsingar um tilboð
Eldvarnamiðstöðvarinnar er að finna
á Bændatorginu.
Við hvetjum félagsmenn til þess
að yfirfara nú eldvarnir heimilisins
og nýta sér tilboðið til að efla þær
eftir þörfum.
Tækifærið er núna!
Vigdís Hӓsler,
framkvæmdastjóri
Bændasamtakanna
Garðar H. Guðjónsson,
framkvæmdastjóri
Eldvarnabandalagsins
LESENDARÝNI
Reikult er rótlaust þangið
Allt frá því að land byggðist hefur
það verið okkur lífsnauðsynlegt að
nýta auðlindir okkar til bjargar,
bæði á hafi og á landi. Allt í
kringum landið er matarkista
sem við höfum nýtt okkur bæði
til matar og afkomu. Hafið er svo
sannarlega gjöful auðlind.
Það hefur þó ekki verið fyrr en á
síðustu árum sem við höfum farið
að þróa nýtingu á fleiri tegundum
en þessum hefðbundnu og gróska
hefur aukist í rannsóknum og þróun
á fullnýtingu sjávarafla.
Aukinn þekking og áhugi
Fullnýting á hefðbundnum sjávarafla
hefur aukist og er það vel, enda
mikilvægt að nýta allan þann afla
sem veiða má og auka virði hans
sem mest. Samhliða því verðum
við jafnframt að horfa til þess að
nýta aðrar tegundir og lífmassa
sem finnast við strendur landsins.
Rannsóknir hafa aukist á sjávargróðri
og sjávardýrum eins og þangi og
þara, krabba­ og skeldýrum. Aukinn
þekking er að byggjast upp enda
sífellt fleiri sem hafa menntað sig
og vilja sinna bæði rannsóknum og
nýtingu. Víða um land hafa sprottið
upp nýsköpunarsetur sem sinna
þróun og með styrk frá háskólum
og stjórnvöldum má tryggja betri
nýtingu auðlindarinnar.
Sjálfbær þróun náttúruauðlinda
Sjálfbær þróun náttúruauðlinda er
eitt af markmiðum stjórnarsáttmála
núverndi ríkisstjórnar og fellur
þörungaræktun og nýting sjávar­
þörunga vel þar að. Ísland er aðili
að Parísarsamkomulaginu sem
skyldar þær 195 þjóðir sem skrifuðu
undir það til að vinna saman að
því að halda hnattrænni hlýnun af
mannavöldum undir 2 °C. Samfara
fjölgun mannkyns, aukinni neyslu
og ósjálfbærum aðferðum í ræktun
og veiði hefur álag á vistkerfi
jarðarinnar aukist gífurlega á
undanförnum áratugum. Við þurfum
að finna nýjar og betri leiðir til þess
að lifa í sátt með náttúrunni.
Regluverk þarf að styðja við
aukna verðmætasköpun
Á yfirstandandi þingi hef ég lagt
fram þingsályktunartillögu sem
gengur út á að styðja við aukna
verðmætasköpun við nýtingu
þörunga. Það er hægt að gera með
því að fara yfir lög og reglur til þess
að styðja við sjálfbæra nýtingu á
þörungum sem vaxta villtir eða eru
ræktaðir í sjó eða á landi. Til þess
að ná árangri á þessu sviði er einnig
mikilvægt að styðja við rannsóknir
og nýsköpun um land allt sem varðar
öflun þörunga, nýtingu þeirra sem
og framleiðslu og markaðssetningu
á vörum úr þeim. Samhliða því
þarf svo að styrkja eftirlitsaðila
og auka sérfræðiþekkingu um
þörungaræktun innan viðeigandi
stofnana.
Mikilvægt er að skapa leiðir
fyrir fólk til þess að nýta þörunga
til framleiðslu á t.d. lífeldsneyti,
matvælum, lífefnavörum eða
fóðurbæti fyrir dýr sem og líförvandi
efnum til ræktunar Fjölmörg
tækifæri eru til nýtingar á þessu
sviði en svo hægt sé að grípa þau
er nauðsynlegt að hefja vinnu við
lagfæringar á regluverkinu. Aukinn
áhugi og þekking er hér á landi á
þessu sviði og löggjafinn þarf að
vera tilbúinn til þess að aðstoða við
þessa þróun.
Halla Signý Kristjánsdóttir,
þingmaður Framsóknar
Halla Signý Kristjánsdóttir.
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.LCI.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
DRIFSKÖFT
OG DRIFSKAFTAEFNI
Vigdís Hӓsler.
Heimili í dreifbýli þurfa öflugar eldvarnir
Garðar H. Guðjónsson.