Skessuhorn - 08.09.2021, Blaðsíða 26
MIðVIkudAGuR 8. SEptEMbER 202126
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Í mínum draumaheimi eru all-
ir jafnir. Jafnir til að fá húsnæði
á þeim kjörum að heimilisfólkið
ráði við að borga húsaleigu og geti
jafnframt sent börn sín í skólann
með nesti eða hafi ráð á að greiða
í skólamötuneytið svo að barnið
þurfi ekki að horfa á aðra borða
nestið sitt með garnirnar gaulandi.
Matur í grunnskólum ætti að vera
frír.
Allir ættu að geta fengið hús-
næði við hæfi. Húsnæði er grunn-
þörf alls fólks og enginn ætti að
vera húsnæðislaus á Íslandi árið
2021. Það er mannvonska í landi
þar sem veður eru válynd.
Hægt er að búa til samvinnu-
félög iðnaðarmanna sem hafa það
að markmiði að búa til ódýrt og
öruggt húsnæði. Þessi samvinnu-
félög mega ekki vera hagnaðar-
drifin.
Fólk sem kemur úr meðferð, úr
langvarandi sjúkrahúsinnlögn eða
fangelsi ætti að vera hjálpað til að
fá húsnæði og vinnu við hæfi, svo
það geti einbeitt sér að bata og að-
lagast samfélaginu að nýju.
Það ætti að afglæpavæða fíkni-
efni í neysluskömmtun svo að fólk
missi ekki fótanna, vegna þess að
það verði rekið úr vinnu eða fái
ekki vinnu í kjölfar fíkniefnadóms.
Það á ekki að eyðileggja líf og æru
einstaklinga þó þeir fái fíkniefna-
dóm. batnandi fólki er best að
lifa.
Allir ættu að vera jafnir til að
taka þátt í þeim íþróttum eða
tómstundum sem þeir helst vilja.
Hverfisíþróttahús ættu að vera
opin öllum börnum og unglingum
sem þau vilja sækja og ættu ekki að
vera rekin í hagnaðarskyni.
Gjaldfrjáls aðgangur ætti að vera
að allri velferðarþjónustu,
• heilbrigðisþjónustu,
• samgönguþjónustu,
• menntaþjónustu,
• réttarþjónustu,
og svo framvegis.
Atvinnu ættu allir að geta fengið
við sitt hæfi. Í Stykkishólmi (bæn-
um mínum) er vinnustaður, Ás-
byrgi, fyrir seinfæra, ofvirka, ein-
hverfa og þá sem þurfa aðstoð til
að vinna sína vinnu. Þau endur-
vinna allt mögulegt, búa til kerti,
bera út dreifirit og póst, auk þess
sem að einu sinni í viku fær ein
kona að koma á vinnustaðinn minn
(dvalarheimili aldraðra) og hjálpa
til við þvottinn. Ég er og hef allt-
af verið stolt af því hvernig hugs-
að er um þennan samfélagshóp hjá
Stykkishólmsbæ.
Enginn á að vera án framfærslu.
Atvinnuleysi heftir fólk og býr til
fátækt. Það væri bót í máli að búa
til og starfrækja bæði garðyrkjubú
á stórum mælikvarða og verk-
smiðju/saumastofu til að framleiða
fatnað og textíl hvers konar. Við
eigum nægilegt rafmagn í land-
inu, það sýnir sig í því að raforka
er seld á spottprís til stóriðju hér í
landi. Við Íslendingar getum orðið
sjálfbær ef við bara viljum.
Foreldrar sem standa allt í einu
uppi með að barnið þeirra fæðist
eða verður langveikt af einhverj-
um sökum á að vera stutt með nið-
urgreiðslu búnaðar og kostnað-
ar vegna veikinda barnsins. Og fá
viðunandi umönnunarbætur til að
mæta vinnutapi.
Langveikir og fatlaðir eiga að fá
að lifa mannsæmandi lífi!
Heldri borgarar, öryrkjar, at-
vinnulausir eiga að geta átt
áhyggjulaust ævikvöld!
bætum heilbrigðiskerfið!
bætum vegakerfið!
bætum menntakerfið!
bætum samtryggingarkerfið!
Útrýmum fátækt!
kjósum XJ!
Ágústa Anna Ómarsdóttir.
Höf. er lyfjatæknir, býr í Stykkis-
hólmi og er á framboðslista Sósíal-
istaflokksins í Norðvesturkjördæmi.
Við Íslendingar stærum okkur af
því að reka hér norrænt velferð-
arsamfélag. til að slíkur búskap-
ur gangi upp þurfum við að reka
heildstæða stefnu, öllum lands-
mönnum til hagsbóta. Ríkið þarf
að skapa aðstæður til framleiðslu
og skammta aðgang að auðlindum
til að landsframleiðslan sé næg fyrir
alla landsmenn til að lifa sómasam-
legu lífi. Í dag er staðan þannig að
allar aðstæður eru hinar bestu. Það
er nóg til.
Á fjögurra ára fresti kjósum við
og þegar atkvæðin hafa verið tal-
in er mynduð ríkisstjórn sem hef-
ur það verkefni með höndum að
sjá til þess að þessum gæðum, þ.e.
arðinum af landsframleiðslunni, sé
skipt með sanngjörnum hætti. Öll
tæki og tól eru til staðar. Hlutverk
ríkisstjórnarinnar á að vera að sækja
fjármagn þar sem ofgnótt er og
færa til þeirra sem líða skort.
Hvernig hefur þetta
gengið undanfarna
áratugi?
Þróun skattbyrði undanfarin 25
ár hefur verið með þeim hætti að
skattaálögur hafa verið fluttar frá
þeim sem mest hafa til þeirra sem
berjast í bökkum. til dæmis hef-
ur skattbyrði á almennt verkafólk
hækkað úr 21,3% í 25,2%, eða um
18,3%. Skattbyrði á eldri borgara
hefur hækkað úr 9,5% í 21,3%, eða
um 124%. Á meðan þetta er skatt-
byrði á hátekjuhópa lækkuð úr 35%
í 26 eða um 34,6% og veiðigjöld
hafa lækkað um 65%.
Hvert stefnum við?
Ef við höldum áfram að kjósa
sama fólk til að stjórna landinu
okkar og gæta okkar hagsmuna
hlýtur að vera rökrétt að áætla að
áfram verði rekin sama stefna. Við
skulum reikna hvað gerist þá næstu
25 árin.
Með sama áframhaldi verður
staðan þannig að frá árinu 1995 til
ársins 2045 mun skattbyrði á al-
mennt verkafólk hafa hækkað úr
21,3% í 29,1%, eða um 36,6%.
Skattbyrði á eldri borgara mun
hafa hækkað úr 9,5% í 33,1%, eða
um 248,4%. Á meðan þetta hefur
gerst mun skattbyrði á hátekjuhópa
hafa lækkað úr 35% í 17% eða um
51,43% og veiðigjöld verða vænt-
anlega úr sögunni.
Sé þetta sú framtíð sem fólkið í
landinu vill getur það valið sér hana
með því að kjósa alveg eins og síð-
ast.
Vilji fólkið í landinu að Ísland sé
fyrir fólkið í landinu er bráðnauð-
synlegt að á því verði breyting.
Svo einfalt er það.
Stefna sósíalista er að Ísland verði
fyrir alla landsmenn. Með réttri
stjórnun getum við útrýmt fátækt
og rekið þjóðfélag sem við getum
öll verið stolt af. Það er nefnilega
feykinóg til. Nú er kominn tími til
að skipta kökunni með sanngjarnari
hætti.
Setjum X við J og kjósum betra
samfélag!
Bergvin Eyþórsson
Höfundur er félagi í Sósíalista-
flokki Íslands og er á framboðslista
flokksins í NV kjördæmi.
Er Ísland land tækifæranna fyr-
ir... unga fólkið sem þarf að borga
fimmfalda húsnæðisvexti miðað við
jafnaldra sína í Evrópu, þau fötluðu
ungmenni sem fá ekki pláss í fram-
haldsskóla, þá 700 nemendur sem
fá ekki skólavist í tækniskólanum
í haust, þá frumkvöðla sem komast
ekki að í sjávarútvegi og landbúnaði
sem eru lokaðar fyrir nýliðun?
Þá bændur og brugghús sem
mega ekki selja til neytenda beint
frá býli, þá 18.000 Íslendinga sem
hafa flutt af landi brott sl. 40 ár um-
fram þá sem fluttu heim, öll sprota-
fyrirtækin sem hafa flúið landið
vegna krónuhagkerfisins, þeirra
erlendu fjárfesta sem koma ekki til
landsins vegna gengisáhættu?
Fyrir sjálfstætt starfandi heil-
brigðisstarfsfólk sem fær ekki að
starfa fyrir hið opinbera þar sem
þörfin er brýn, fyrir þúsundir sem
eru á biðlistum eftir aðgerðum, fyr-
ir aldraða og öryrkja sem mega ekki
vinna vegna
letjandi skerð-
inga?
Svona mætti
lengi telja.
En Ísland er alveg örugglega land
tækifæranna fyrir t.d. banka sem
búa við hæsta vaxtamun á Vestur-
löndum, tryggingafélög sem bjóða
dýrustu tryggingar í Evrópu og
þá sem hagnast á veikburða gjald-
miðli.
Það er ekki nóg að nota falleg
slagorð í auglýsingum og brosa,
tækifærin verða raunverulega að
vera til staðar.
Viðreisn hefur kjark og vilja til að
ráðast í alvöru breytingar, fyrir alla,
ekki bara suma. Gefum framtíðinni
tækifæri og setjum X við C í kom-
andi Alþingiskosningum.
Bjarney Bjarnadóttir
Höf. skipar 2. sætið á lista Við-
reisnar í Norðvesturkjördæmi
Það er staðreynd að stöðnun hefur ríkt
í húsnæðismálum víða um land, fyrir
utan vaxtarsvæði á suðvesturhorninu,
það sem af er þessari öld. Húsnæðis-
skortur er víða og lágt fasteignaverð
hefur fælt fólk frá því að byggja sér
húsnæði og þá fer óheillaboltinn að
rúlla. Húsnæðisskortur hamlar ann-
arri uppbyggingu eins og í atvinnu-
lífi og það veldur svo sveitarfélögum
erfiðleikum að byggja upp innviði sem
þarf til að standa undir nauðsynlegri
þjónustu og boltinn rúllar. Niður-
staðan er að það vantar alls staðar hús-
næði til að eðlileg framþróun eigi sér
stað. Á síðasta kjörtímabili hefur þetta
smátt og smátt verið að snúast til betri
vegar með lausnum sem eflir húsnæð-
ismarkaðinn á landsbyggðinni. Ás-
mundur Einar félags- og barnamála-
ráðherra hefur staðið þar í stafni í
ráðuneyti húsnæðismála. Það er því
mikilvægt að áfram verði unnið að
þessum málefnum með festu á kom-
andi kjörtímabilum.
Sveigjanleiki í
húsnæðismálum
Ekki gilda sömu viðmið um fasteigna-
markað á stór-höfuðborgarsvæð-
inu og á köldum svæðum. Sveigjan-
leiki í kerfinu verður að vera til staðar
til að koma til móts við sérstakar að-
stæður þar. Lykillinn að góðri niður-
stöðu í húsnæðismálum er samvinna
milli Húsnæðis- og mannvirkjastofn-
unar, sveitarfélaga, byggingafyrirtækja
og fjármálastofnana. Gagnrýni á úr-
ræðið hefur ekki síst snúið að því að
fjármálastofnanir hafa verið tregar
til að lána fyrir íbúðakaupum á köld-
um svæðum. Úrræði sem félags- og
barnamálaráðherra hefur ráðist í á
landsbyggðinni svarar þeirri gagnrýni
málefnalega. Sérstakur lánaflokkur
hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun,
bæði til íbúðarkaupa og framkvæmda,
hefur nú þegar nýst í nokkrum sveit-
arfélögum.
Stofnframlög HMS hafa nýst sveit-
arfélögum til framkvæmda. Við getum
litið til bolungarvíkur í því sambandi,
þar er sveitarfélagið að standsetja 15
íbúðir í húsnæði sem sveitarfélagið
átti og var skrifstofuhúsnæði. Þetta er
stærsta fasteignaframkvæmd sem he-
fur verið ráðist
í, í bolungarvík í
30 ár en þar he-
fur algjör stöðnun ríkt í uppbyggingu
húsnæðis á þeim tíma.
Hlutdeildarlánin virka
Lög um hlutdeildarlán voru samþykkt
á Alþingi á síðasta ári og var undirrit-
uð framsögumaður á málinu í gegnum
Velferðarnefnd. um er að ræða nýjan
lánaflokk til kaupa á húsnæði. Hlut-
deildarlánin eru tegund lána sem veitt
eru með þeim skilmálum að lánað er
til tiltekins hlutfalls af verði íbúðarhús-
næðis við fasteignakaup. Þarna opn-
ast gluggi fyrir ungt fólk að kaupa sér
sitt eigið húsnæði. Með því að beina
hlutdeildarlánum að hagkvæmum ný-
byggingum, skapast aukinn hvati til
þess að byggja í hinum dreifðu byggð-
um. Þetta úrræði hefur nýst gríðarlega
vel og mikil eftirspurn hefur verið eftir
þessu úrræði um allt land. Framsókn
vill útfæra hlutdeildarlán fyrir fleiri
hópa en fyrstu kaupendur. Þá er sér-
staklega horft til eldra fólks og félags-
legra veikra hópa í samfélaginu.
Framsókn til framtíðar
Það má finna yfirlit yfir aðgerð-
ir stjórnvalda til húsnæðismála inn
á vefnum tryggð byggð sem er sam-
starfsvettvangur um húsnæðisupp-
byggingu á landsbyggðinni. Fram-
sókn vill vinna áfram með samvinnu
og samtal að leiðarljósi milli Húsnæð-
is- og mannvirkjastofnunar, sveitarfé-
laga, byggingafyrirtækja og fjármála-
stofnana. Framsókn talar fyrir því að
skipulags- og húsnæðismál séu í sama
ráðuneyti til að auka skilvirkni þeg-
ar kemur að skipulagsmálum sveitar-
félaga. Með því má stytta tímann sem
þau taka, gera sveitarfélögum kleift að
bregðast fyrr við lóðaskorti og tryggja
nægilegt framboð af lóðum til hús-
bygginga á hverjum tíma.
uppbygging á landsbyggðinni hefst
með skóflustungu að heimili fyrir fólk
sem vill lifa og starfa á landsbyggðin-
ni.
Halla Signý Kristjánsdóttir
Höf. er þingmaður Framsóknar og er
í framboði fyrir flokkinn í NV kjördæmi.
Gæði landsins; #1:
Hvað er fyrir hvern og
hver er fyrir hvað?
Þjóðarbúskapur. - Ísland er fyrir alla Íslendinga
Útrýmum
fátækt!
Húsnæðismál í
stafni hjá Framsókn
Land tækifæranna
– fyrir hverja?