Heilbrigðisskýrslur - 02.12.1980, Blaðsíða 72
LÍtilA .V&fi viröist á því aö skráning tilefnis sjúklings eykur
vídd skráííingarinnar og getur varpaö ljósi á ýmislegt sem hefö-
budnin sjúkdómaskráning skýrir ekki. I öðrum tilvikum er tilefnis-
skráningin aftur á móti gagnslítil nema hún haldist i hendur viö
skráningu á greiningu og úrlausn. Má þar t.d. nefna allan þann
fjölda samskipta þar sem tilefnið er eftirlit eöa endurnýjun lyf-
seðils.
Flokkunarkerfi fyrir sjúkdómsgreiningu eiga sér lengsta hefð. Hin
Alþjóðlega sjúkdóma- og dánarmeinaskrá, sem nú er gefin út af
Alþjóða heiibrigðismálastofnuninni, á rætur sinar að rekja til
dánarmeinaskrár Bertillon, sem samþykkt var af International
Statistical Institute 1893 (38) .
9. endurskoóun hinnar alþjóölegu sjúkdóma- og dánarmeinaskrár
var samþykkt 1975 og tók gildi viöa um heim 1. janúar 1979. Hún
mun ekki taka gildi á Noróurlöndum þvi heilbrigðisstjórnir á
Norðurlöndum hafa af ýmsum ástæðum kosið að nota 8. endurskoðunina
áfram uns séð verður hvernig 10. endurskoðunin verður.
Alþjóðlega sjúkdómaskráin er þannig aó uppruna dánarmeinaskrá
en hefur verið notuð sem sjúkdómaskrá og verið aðlöguð til slikrar
notkunar einkum á sjúkrahúsum. Á henni eru verulegir gallar vió
notkun utan skjúkrahúsa og hafa verið gerðar tilraunir til þess
að bæta úr þeim meó úrdrætti á algengustu greiningum sem fyrir
koma i heilbrigöisþjónustu utan sjúkrahúsa.
Ýmsar athyglisveróar tilraunir hafa veriö gerðar með ný flokkunar-
kerfi óháó Alþjóða sjúkdómaskránni. Þekktast er flokkunarkerfió,
Systematized Nomenclature of Medicine, SNOMED, (9) sem hefur verið
þróaö af ameriska meinafræöingafélaginu á grunni flokkunarkerfis
fyrir meinafræði, Systematized Nomenclature of Pathology, SNOP.
SNOP hefur verið notað jafnframt Alþjóða sjúkdómaskránni við
flokkun liffærameinafræðilegra greininga viða um heim um árabil,
meðal annars hér á landi. SNOMED hafur miklu skipulegri uppbyggingu
en Alþjóða sjúkdómaskráin og gefur möguleika á miklu nákvæmari
kódun. Þrátt fyrir það eru flestir, sem rita um val flokkunar-
kerfis fyrir sjúkdómaskráningu almennt og heimilislækningar og
heilsugæslu sérstaklega, sammála um að óskynsamlegt sé að rjúfa
tengslin við Alþjóða sjúkdómaskrána og taka upp flokkunarkerfi
sem ekki er hægt að þýða yfir i hana. Þetta þýðir það að óski
menn að taka upp nýtt kerfi sem ekki er hægt að þýöa yfir i
Alþjóða sjúkdómaskrána verða þeir aö kóda samhlióa eftir henni til
þess aö halda möguleikum til samanburðar við fortiðina og um-
heiminn.
I Danmörku hefur verið sett fram athyglisvert flokkunarkerfi fyrir
sjúkdómsgreiningar til notkunar i heimilislækningum af Krogh
Jensen (23). Kostir þessa kerfis eru þeir að gerö er tilraun til
þess að skilgreina hvern sjúkdómaflokk og setja skilyrði fyrir
greiningu. Gallarnir eru hins vegar þeir að ekki er vist að allir
séu sáttir við aó fara eftir skilyróumam og flokkunarkerfió vikur
talsvert frá Alþjóða sjúkdómaskránni.
Af úrdráttum úr Alþjóða sjúkdómaskránni sem notaðir hafa verið
i sjúkdómaskráningu i heimilislækningum er helst um 3 kerfi að ræða.
Einfaldasta kerfið er að nota einungis aðalkaflana úr ICD sem eru
70