Leikhúsmál - 01.03.1963, Side 66
vera betra að byrja . . . . að skilja og ef til vill
vera skilinn........ byrja skilning, heldur en
með.................
(Þegar hér kemur sögu virðist Jerrí komast á
vald nœstum ofboðslegrar þreytu)
.... heldur en með hundi. Hvorki meira né
minna: hundi.
(Þessu fylgir þögn sem teygja má ofurlítið á
langinn; síðan lýkur Jerrí þreytulega sögu sinni)
Hundi. Það virtist alveg fullkomlega rökrétt
hugmynd. Þú manst að maðurinn er bezti vinur
hundsins. Og svo: hundurinn og ég horfðum
hvor á annan.. Eg lengur en hundurinn. Og það
sem ég sá þá hefur ekki haggazt síðan. Hvenœr
sem hundurinn og ég sjáum hvor annan stönz-
um við strax. Við virðum hvor annan fyrir
okkur með tregablandinni tortryggni, og svo
gerum við okkur upp kœruleysi. Við göngum
örugglega hvor framhjá öðrum,- með okkur
hefur tekizt skilningur. Það er ósköp dapurlegt,
en þú verður að játa að það er skilningur. Við
gerðum margar tilraunir til að ná hvor til ann-
ars, en okkur mistókst. Hundurinn hefur horf-
ið aftur að úrganginum, og ég að því að fara
frjáls ferða minna, einn míns liðs. Eg hef
reyndar ekki horfið aftur að því. Eg œtlaði að
segja að ég hefði öðlast þetta, að fara frjáls
ferða minna einn míns liðs, ef nota má orðið
að öðlast þegar maður hefur enn glatað svo
miklu. Ég hef lœrt að hvorki góðsemi né
grimmdin hafi nein áhrif þegar þessar kenndir
eru hvor um sig að verki, einangraðar og
óháðar hvor annarri, heldur lokast þœr inni
í sjálfum sér og ná ekki lengra,- og ég hef kom-
ist að þeirri niðurstöðu að þessi tvö öfl sam-
tvinnuð, og samvirk, séu hið sterka áhrifsafl í
tilfinningalífinu. Og það sem vinnst, það tap-
ast. Og árangurinn er þessi: hundurinn og ég
höfum sœtt okkur við málamiðlun,- reyndar vœri
réttara að tala um að við höfum gert með
okkur kaup. Við elskum ekki né scerum vegna
þess að við reynum ekki að ná hvor til annars.
Og, voru það einskonar ástaratlot þegar ég var
að reyna að gefa hundinum að éta? Og, mœtti
kannski líta á tilraunir hundsins til að bíta mig
sem annað en ástaratlot? Og þar sem er svo
auðvelt að misskilja, hvers vegna í ósköpunum
höfum við þá fundið upp orðið ást?
(Þögn. Jerrí gengur að bekk Péturs og sezt hjá
honum. Þetta er í fyrsta sinn sem Jerrí hefur
setzt niður þann tíma sem leikurinn hefur stað-
iði '
Sagan af Jerrí og hundinum: endir.
(Pétur þegir)
Heyrðu Pétur. (Jerrí er skyndilega hinn hress-
asti í bragði) Heyrðu Pétur. Heldurðu að ég geti
selt Urvali þessa sögu og grœtt nokkra hund-
raðkalla á Ógleymanlegasta Persóna Sem Ég
Hef Kynnst? Ha?
(Jerrí er ör en Pétur er áhyggjufullur)
Svonanú Pétur,- segðu mér hvað þér finnst.
Pétur: (líkt og lamaður) Ég . . . ég skil ekki
hvað . . . ég held ekki að ég . . . (nú nœstum
k[ökrandi) hvers vegna varstu að segja mér
þetta alltsaman?
Jerrí: Því ekki það?
Pétur: ÉG SKIL ÞETTA EKKI.
Jerrí: (ofsareiður en hvíslar) Það er lýgi.
Pétur: Nei. Nei, alls ekki.
Jerrí: (rólega) Ég reyndi að skýra þetta fyrir
þér meðan ég sagði frá. Ég fór hœgt yfir sögu;
þetta er allt í sambandi við ....
Pétur: ÉG VIL EKKI HEYRA MEIRA. Ég skil þig
ekki, né húsmóður þína, né hundinn hennar . . .
Jerrí: Hundinn hennar! Ég hélt að það vœri
minn .... nei. Nei, þú hefur á réttu að standa.
Það er hundurinn hennar. (horfir með athygli
á Pétur, hristir höfuðið) Ég veit ekki hvað ég
var að hugsa; auðvitað skilurðu ekki. (með
hljómlausri röddu, þreytulega) Ég bý ekki í
húsinu þínu; ég er ekki kvœntur tveim páfa-
gaukum, eða hvað það nú er hjá þér. Ég er
varanlegur hverfulleiki, og heimkynni mín eru
hin ömurlegu leiguhús í vesturhluta New York-
borgar sem er mesta borg í heimi. Amen.
Pétur: Fyrir . . . fyrirgefðu, ég œtlaði ekki að . .
Jerrí: Sleppum því. Ég býst við að þú botnir
ekki almennilega í mér, ha?
Pétur: (brandari) Við hittum allskonar fólk í
sambandi við bókaútgáfuna. (hlœr' dálítið)
Jerrí: Þú ert gamansamur. (hann kreistir upp
úr sér hlátur) Vissurðu það? Þú ert mjög ....
alveg sprenghlœgilegur maður.
Pétur: (hœversklega, en honum er dillað)
Hvaða-hvaða, nei finnst þér það. (hann er enn
að hlœgja með sjálfum sér)
Jerrí: Pétur, er ég að angra þig, eða rugla ég
þig kannski í ríminu?
Pétur: (í léttum tón) Ja, ég verð að játa að ég
átti nú ekki von á þessu.
Jerrí: Þú átt við að ég sé ekki maðurinn sem
þú áttir von á?
Pétur: Ég átti ekki von á neinum.
Jerrí: Nei, ég býst ekki við því. En hér er ég
og ég er ekki á förum.
Pétur: (lítur á klukkuna) Nei það getur verið
að þú œtlir ekki að fara en ég verð að fara
að koma mér heim hvað úr hverju.
Jerrí: Hvað liggur þér á? Vertu dálítið lengur.
Pétur: Ég verð að fara að koma mér heim; þú
sérð að...........
Jerrí: (kitlar Pétur með því að pota í rifin)
Láttu ekki svona.
Pétur: (hann kitlar mjög mikið; rödd hans fer
upp í falsettó eftir því sem Jerrí kitlar hann
meira) Nei ég . . . . ÆÆÆÓÓÓÓÓ! Gerðu þetta
ekki. Hœttu, hœttu. Óóóóóó, nei, nei, nei.
Jerrí: Látt7 ekki svona.
Pétur: (meðan Jerrí kitlar) Ó, íhíhíhíhíhíhí. Ég
verð að fara. Ég . . . . íhíhíhíhíhí . . . sjáðu til,
hœttu, hœttu, íhíhíhíhíh, sjáðu páfagaukarnir
verða bráðum tilbúnir með matinn híhí. Og
kettirnir eru að leggja á borðið. Hœttu, hœttu,
og, og, . . . (Pétur hefur alveg misst vald á sér)
. . . við eigum að fá . . . híhí . . öh . .hohoho.
(Jerrí hœttir að kitla Pétur, en kitlurnar og hans
eigin fáránlega hugdetta hafa komið Pétri til
að hlœgja einsog hann vœri að ganga af göfl-
unum. Meðan hláturinn heldur áfram, og slotar
síðan horfir Jerrí á hann með annarlegu stein-
gervu brosi)
Jerrí: Pétur?
Pétur: Óó, ha, ha, ha, ha, ha. Hvað? Hvað?
Jerrí: Hlustaðu nú á mig.
Pétur: Æ, ho, ho, ho,. Hvað . . hvað var það
Jerrí? Jahérna.
62