Rökkur - 01.06.1946, Page 25
RÖKKUR
71
byrjaðar eru í Nýju Dehli. Höf-
Uðspurningin er vitanlega nú
sem áður, hvort Indverjar geti
náð innbyrðis samkomulagi.
En náist samkomulag, hvort
sem það yrði um Indland sem
frjálst samveldisland eða um
bað, að Indland yrði utan brezka
heimsveldisins, er ólíklegt ann-
að, þegar eins er haldið á mál-
Unum og af Breta hálfu nú, en
að grundvöllur verði lagður að
ti’austri brezk-indverskri vin-
áttu og samstarfi, sem verði
Eretum eigi minna eða jafnvel
öieira virði, er tímar líða, en
það, sem þeir missa, ef til þess
baemi, að Indverjar kysu að-
verða utan brezka heimsveldis-
Jns á komandi tímum.
bessi mál liafa verið lengi á
úöfinni. Og þegar markinu
Verður náð er það árangur
frelsisbaráttu Indverja sjálfra
°g skilnings víðsýnna, stjórn-
viturra manna. Það er enn ó-
farinn áfangi að markinu —
°g seinasti áfangi ferðar er oft
erfiðastur. Um allan heim biða
nienn nú óþreyjufullir fregna
nni viðræðurnar í Indlandi —
bvi að menn vita, svo að vitnað
sé í orð Sir Staffords Cripps á
^ögunum, að hinna mikilvæg-
Ustu tíðinda má vænta frá Ind-
^nndi á næstu mánuðum.
En það sem er að gerast í
hidlandi og raunar fleiri lönd-
um Asíu og víðar, sýnir, hversu
sjálfstæðiskennd ýmissa þjóða
er vaxandi. Þá sögu er m. a. að
segja frá Indonesiu, en þar
hefir einnig verið háð alllöng
frelsisbarátta, og ætla eg nú að
segja nokkuð frá þeim málum
og horfum þar, eða ýmsu sem
má verða til þess, að menn geti
betur átfað sig á því, sem þar
liefir verið og er að gerast, en
Indlandsmálunum verða sjálf-
sat gerð ítarlegar skil, þegar
lengra er komið samkomulags-
umleitunum þeim, sem nú fara
fram, en þær mega heita að-
eins í byrjun.
Það, esm eg ætla að segja
um Indonesiumálin tek eg að
mestu úr fyrirlestri um þau
mál, en fyrirlestur þessi var
haldinn af brezkum manni,
Ryan að nafni, en liann var um
skeið á eynni Java til þess að
kynna sér málin.
Fyrirlesarinn kvað m. a. svo
að orði:
„Vér (þ. e. Bretar) sendum
her manns til eyjarinnar Java
síðastliðið haust, vegna þess að
Mountbatten flotaforingja, yf-
irmanni herafla bandamanna á
Suðaustur-Asíusvæðinu, hafði
verið falið að afvopna japansk-
ar hersveitir á eynni, og bjarga
Hollendingum og annara þjóða
mönnum, sem þar voru í haldi
í bækistöðvum ýmsum. Og vér