Fréttablaðið - 02.02.2023, Page 34

Það sem er
fallegt við
þessar
hátíðir er
að fólk
kemur út
til þess að
skoða
verkin sem
er kannski
ekkert
endilega að
fara á söfn
eða hefur
ekkert
endilega
áhuga á
listum.
Sesselja Jónasardóttir og
Celia Harrison eru listrænir
stjórnendur tveggja verkefna
þar sem einblínt er á ljóslist.
Annars vegar Ljósaslóðar
Vetrarhátíðar, sem verður
opnuð um helgina í Reykja-
vík, og hins vegar Listar í ljósi
sem fer fram á Seyðisfirði í
næstu viku.
Ljósaslóð Vetrarhátíðar er göngu-
leið frá Hallgrímskirkju niður á
Austurvöll sem er vörðuð með ljós-
listaverkum eftir ýmsa listamenn.
„Þetta eru alls kyns verk með
alls konar miðlum. Þetta er sýning
sem gerist aðallega úti og byrjar hjá
Hallgrímskirkju og fer niður Skóla-
vörðustíg, Bankastræti, Austur-
stræti og endar á Austurvelli. Síðan
eru líka verk í Ráðhúsinu sem eru
partur af slóðinni,“ segir Sesselja.
Allir tengja við ljós
Fjölbreyttur hópur listamanna
tekur þátt í Ljósaslóð, þar á meðal
Sigurður Guðjónsson, fulltrúi
Íslands á Feneyjatvíæringnum 2022,
sem sýnir verk í Hallgrímskirkju,
Hrafnkell Sigurðsson og Þórdís Erla
Zöega. Sýningin er opin dagana 2.
til 4. febrúar og hvetur Sesselja fólk
til að mæta og skoða ljóslistaverkin.
„Þú getur mætt á þínum tíma með
þínu fólki, rölt niður leiðina og séð
mismunandi verk á mismunandi
stöðum,“ segir hún.
Eins og áður sagði er Sesselja einn-
ig listrænn stjórnandi hátíðarinnar
Ljóslist í
brennidepli
Sesselja og Celia
tóku á móti
Eyrarrósinni
2019 fyrir List
í ljósi, sem eru
verðlaun veitt
árlega fyrir af-
burða menning-
arverkefni utan
höfuðborgar-
svæðisins.
FRÉTTABLAÐIÐ/
VALLI
List í ljósi á Seyðisfirði ásamt Celiu
Harrison en hátíðin verður haldin
í áttunda skipti dagana 10. og 11.
febrúar. Um er að ræða fjölskyldu-
væna hátíð sem baðar Seyðisfjarð-
arbæ í ljósadýrð á einum myrkasta
tíma ársins.
Hvað heillar þig við ljóslist?
„Ég held að ljós séu eitthvað sem
allir tengja við. Við erum náttúrlega
að vinna með alls konar miðla og
þú getur í rauninni lýst hvaða miðil
sem er með ljósi, hvort sem um er að
ræða myndlist, hljóðlist og fleira. En
það sem er fallegt við þessar hátíðir
er að fólk kemur út til þess að skoða
verkin sem er kannski ekkert endi-
lega að fara á söfn eða hefur ekkert
endilega áhuga á listum. Það er það
sem þessar hátíðir hafa, þær draga
út alla, unga krakka sem eldri borg-
ara.“
Engin sól í fjóra mánuði
List í ljósi er haldin samhliða endur-
komu sólarinnar á Seyðisfjörð en á
meðan skammdegið ræður ríkjum
skín engin sól á Seyðisfjörð í tæpa
fjóra mánuði.
„Ástæðan fyrir dagsetningunni
er sú að sólin er náttúrlega búin að
vera horfin í fjóra mánuði. Hún skín
ekki í andlitið á okkur á Seyðisfirði í
þrjá til fjóra mánuði,“ segir Sesselja.
List í ljósi hlaut Eyrarrósina 2019
sem eru verðlaun veitt árlega fyrir
af burða menningarverkefni utan
höfuðborgarsvæðisins. Sesselja
segir það hafa verið mikinn heiður
og staðfestingu á því starfi sem þær
Celia hafa unnið að í tæpan áratug.
Fjölmargir listamenn koma fram á
List í ljósi þetta árið, mestmegnis
íslenskir listamenn frá Austurlandi
og víðar.
„Við erum að einbeita okkur að
fólki sem býr á Seyðisfjarðarsvæð-
inu og líka Íslandi yfir höfuð. En við
erum með einn og einn erlendan
listamann, til dæmis hana Abigail
Portner sem vinnur mjög mikið
fyrir Animal Collective og önnur
stór nöfn í Bandaríkjunum. Hún
kemur og ætlar að varpa stórum
verkum á tvö hús. Síðan verðum
við aftur með Sigurð Guðjóns-
son sem ætlar að varpa á kirkjuna
okkar heima á Seyðisfirði, þannig
að við ætlum að tengja hátíðirnar
tvær saman með kirkjunum okkar,“
segir hún.
Skiptir hátíðin miklu máli fyrir
Seyðfirðinga?
„Já, hún er mjög mikilvæg fyrir
Seyðfirðinga. Hún gerist náttúrlega
á dimmasta tíma ársins þannig að
þetta er rosa mikill fögnuður og
eitthvað sem Seyðfirðingar hlakka
alltaf rosa mikið til. Það er mikill
stuðningur og það eru einhvern
veginn allir með okkur í liði sem er
ótrúlega skemmtilegt.“
Slökkva öll ljós í bænum
Það sem er sérstakt við List í ljósi er
að meðan á hátíðinni stendur eru öll
ljós slökkt í bænum svo bæjarbúar
og gestir geta notið ljóslistaverk-
anna í niðamyrkri vetrarhúmsins.
„Sem betur fer er Rarik með
okkur í liði þannig að við fáum að
slökkva öll ljós, götuljós og húsaljós
og síðan kveikjum við á verkunum
mínútu síðar og þau lýsa upp bæinn.
Þannig að þetta verður mjög drama-
tísk og falleg stund,“ segir Sesselja.
Hafa bæjarbúar aldrei orðið pirr-
aðir á því að ljósin séu slökkt?
„Nei, alls ekki, þeim finnst bara
held ég svolítið rómantískt að fá að
labba um í myrkrinu. Á köflum er
náttúrlega algjört myrkur, ef það er
langt á milli verka, og það er eitt-
hvað sem fólk upplifir mjög sjald-
an. Að fá bara ró og næði og labba
um í myrkri. Oftar en ekki koma
líka norðurljósin og kíkja aðeins á
okkur.“ n
Guðmundur
Oddur
Magnússon
eða Goddur eins
og hann er oftast
kallaður, er graf-
ískur hönnuður,
myndlistarmað-
ur og kennari.
Goddur segir lesendum Frétta-
blaðsins frá listinni sem breytti lífi
hans, tveimur verkum eftir franska
listamanninn Marcel Duchamp
sem hann sá sem ungur maður
árið 1979 í heimsókn á listasafnið í
Fíladelfíu í Bandaríkjunum.
„Það eru tvær myndlíkingar um
hvað manni finnst fallegt, það
er annars vegar spegillinn; þegar
þú sérð eitthvað af sjálfum þér í
einhverju, sínum augum lítur hver
á silfrið. Svo er það hin tegundin
þar sem myndlíkingin er hurð eða
gluggi sem opnast inn í annan
heim og þú breytist við það, þú
ferð á svæði sem þú hefur aldrei
áður komið á.
Þegar maður er að uppgötva
verk eftir Marcel Duchamp, eins
og The Bride Stripped Bare by Her
Bachelors, Even (The Large Glass)
eða Stóra glerið, sem er myndlík-
ing fyrir gullgerðarlist eða alkemíu.
Þegar maður áttar sig á þessu,
átökunum sem eru í glerinu á milli
brúðgumans og brúðarinnar, á
milli hins kvenlæga og karllæga,
þá kemur þetta móment þegar
maður fær skilning.
Hitt verkið eftir Duchamp heitir
Étant donnés eða Gægjugatið, þar
horfir maður í gegnum gægjugat
á táknmynd sem er einhvers
staðar úr grískri goðafræði, mjög
líklega táknmynd fyrir Pallas
Aþenu eða Mínervu þar sem hún
heldur á kyndli en hún er búin
að missa kyndilinn og liggur eins
og hún hafi verið svívirt. Þetta
eru þau verk sem voru fyrir mig
grundvallarverk. Þetta var fyrsta
stóra upplifunin þegar maður
fattaði opnunina, þegar maður
fór inn í annan heim og fékk nýjan
skilning.“ n
Marcel Duchamp við verk sitt Stóra
glerið árið 1965. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
LÍFIÐ & LISTIN |
Þetta var fyrsta stóra
upplifunin þegar
maður fattaði opnun-
ina. Þorvaldur S.
Helgason
tsh
@frettabladid.is
tsh@frettabladid.is
Sýningin Snúrusúpa verður opnuð í
Ráðhúsi Reykjavíkur í dag á Vetrar-
hátíð klukkan 18.00. Um er að ræða
samsýningu ungra listamanna sem
hafa allir vakið athygli fyrir verk
sem nýta sér rafmagn á einn eða
annan hátt.
„Grunnhugmyndin er í rauninni
að smala saman listamönnum í
yngri kantinum sem eru að vinna
með rafmagn með einum eða
öðrum hætti. Það er alltaf einhver
að gera slíkt en það hefur kannski
svolítið verið um það að fólk hefur
verið hvert í sínu horni, þannig að
okkur langaði að taka saman ýmis
sjónarhorn á þetta viðfangsefni,“
segir Atli Bollason, einn listamanna
og skipuleggjenda sýningarinnar.
„Ég held að það hafi heppnast
alveg þokkalega vel því við erum
með verk sem fara frá því að fjalla
um framleiðslu rafmagns, vídeó
sem er skotið við uppistöðulón í
Mexíkó, út í verk sem eru að vinna
hreinlega með ljós og hljóð, til
dæmis upptökur af rafkerfum, og
svo meira út í tölvutækni,“ bætir
hann við.
Að sögn Atla er rafmagn bæði við-
fangsefni og efniviður sýningarinn-
ar og þá ekki bara sem utanaðkom-
andi af l heldur einnig rafmagnið
innra með okkur.
„Við erum líka að reyna að horfa
á rafmagn ekki bara sem þetta
hefðbundna, einhverja vél sem þú
stingur í samband, heldur erum við
líka að hugsa um rafmagnið sem er
innra með okkur og knýr heilann
og taugarnar. Reyna að skoða þetta
í svolítið víðara samhengi því raf-
magnið varð náttúrlega til löngu
áður en mennirnir fóru að beisla
það,“ segir hann.
Atli er sjálfur með tvö verk á
Snúrusúpu sem byggja bæði á
rafmagni á sinn hátt.
„Ég er með tvö verk sem
hverfast bæði svolítið um
minni og minningar, sem
við köllum ekki fram nema
Rafmagnið ytra og innra
fyrir tilstilli rafmagns. Það er bæði
efniviðurinn og umfjöllunarefnið.
Í öðru verkinu er ég búinn að hakka
slides-varpa og skipta perunni út
fyrir strobe-ljós. Svo læt ég fundnar
minningar, sem ég fann einhvern
tíma á götumarkaði, leiftra sitt á
hvað.“
Sjö listamenn taka þátt í Snúru-
súpu, þau Andri Björgvinsson, Atli
Bollason, Hákon Bragason, Pat-
ricia Carolina, Sean Patrick
O’Brien, Una Sigtryggsdóttir
og Þorsteinn Eyfjörð. Sýn-
ingin fer fram í Tjarnarsal
Ráðhússins og er opin 2. til
5. febrúar á milli klukkan
18.30 og 22.30. n
Atli Bollason er einn listamanna
og skipuleggjenda sýningarinnar
Snúrusúpa í Ráðhúsi Reykjavíkur.
22 MENNING FRÉTTABLAÐIÐ 2. FEBRÚAR 2023
FIMMTUDAGUR