Læknablaðið - 01.12.2022, Blaðsíða 19

L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 547
R A N N S Ó K N
Inngangur
Gláka er blinduvaldandi sjúkdómur sem veldur hægfara, óaftur­
kræfri skemmd á sjóntaug augans með þeim afleiðingum að sjón­
svið skerðist. Um miðja síðustu öld var gláka algengasta orsök
blindu á Íslandi en blindutíðni hefur minnkað verulega vegna
framfara í greiningu og meðferð.1
Einstaklingar með gláku eru yfirleitt einkennalausir í fyrstu
þrátt fyrir að vera með hækkaðan augnþrýsting, breytingu á
sjóntaug við skoðun eða sjónsviðsskerðingu á mælingum.2 Sterk­
ustu áhættuþættir gláku eru hækkaður augnþrýstingur og aldur.
Orsakir gláku eru ekki að fullu þekktar en lækkun augnþrýstings
telst vera eina viðurkennda meðferð sjúkdómsins í dag þar sem
markmiðið er að hægja á eða stöðva sjónsviðstap.3­5
Glákusjúklingar eru misleitur hópur sjúklinga, einstaklingar
greinast á misalvarlegu stigi, þróun sjónsviðstaps er mishröð og
svörun við meðferð er einstaklingsbundin. Klínískar leiðbein­
ingar leggja áherslu á einstaklingsmiðaða meðferð og getur því
verið áskorun að velja bestu meðferðina.2,6,7 Augnþrýstingur er
lækkaður með lyfjum, lasermeðferð eða skurðaðgerð.
Hjáveituaðgerð (trabeculectomy) hefur verið ein helsta skurðað­
Davíð Þór Jónsson1 læknir
Ólöf Birna Ólafsdóttir1,2 lífeðlisfræðingur
María Soffía Gottfreðsdóttir1,2 læknir
1Augndeild Landspítala, 2læknadeild Háskóla Íslands.
Fyrirspurnum svarar Davíð Þór Jónsson, dabbi210@gmail.com
Á G R I P
INNGANGUR
Gláka er sjúkdómur sem lýsir sér með hrörnun á sjóntaug augans og er ein
helsta ástæða blindu. Eina viðurkennda meðferð sjúkdómsins er lækkun
augnþrýstings með lyfjum, lasermeðferð eða skurðaðgerðum. Undanfarið
hafa orðið stórstígar framfarir með komu MIGS (minimally invasive glaucoma
surgery) glákuaðgerða sem taka styttri tíma og eru með lægri fylgikvillatíðni
samanborið við hefðbundnar glákuaðgerðir. Því ætti að vera lægri þröskuldur
til að vísa sjúklingum í aðgerð. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
sjónsviðsskerðingu við tilvísun í MIGS-aðgerð.
EFNI OG AÐFERÐIR
Afturskyggn rannsókn sem náði til allra sjúklinga sem undirgengust MIGS-
aðgerð á tímabilinu janúar 2019 til júní 2020. Meðal þess sem var skoðað
var glákugerð, sjónsviðsskerðing, og augnþrýstingur. Hópnum var skipt í tvo
undirhópa eftir því hvort MIGS var framkvæmt með augasteinaskiptum eða
ekki.
NIÐURSTÖÐUR
Gögn fengust frá 112 augum. Meðalaldur var 74,5 ára. Meðaltal
sjónsviðsskerðingar var 8,8±6,4 dB og fjöldi glákulyfja var 2,3±1,2 fyrir allan
hópinn.
Marktækur munur (p<0,01) var á aldri, sjónsviðsskerðingu og fjölda
glákulyfja milli þeirra sem fóru í glákuaðgerð með augasteinaskiptum
og þeirra sem fóru í glákuaðgerð án augasteinakipta. Meðaltal
sjónsviðsskerðingar fyrir augu með frumgleiðhornsgláku sem fóru
ekki í augasteinaskipti var 11,2±6,5 dB samanborið við 6,0±3,3 dB fyrir
flögnunargláku (p<0,05).
ÁLYKTANIR
Sjúklingar sem fóru einnig í augasteinaskipti voru með vægari gláku, á færri
glákudropum og eldri en þeir sem fóru í MIGS-aðgerð án augasteinaskipta.
Sjónsviðsskerðing og fjöldi augndropa var lægri samanborið við
íslenska rannsókn þar sem sjúklingar gengust undir hefðbundna gláku-
hjáveituaðgerð. Þetta bendir til þess að verið sé að senda sjúklinga fyrr í
skurðaðgerð en áður. Augu með flögnunargláku voru með marktækt lægri
sjónsviðsskerðingu heldur en gleiðhornsgláka. Þetta er vísbending um að
íslenskir augnlæknar sendi sjúklinga með flögnunargláku fyrr í aðgerð en
flögnunargláka er illvígari sjúkdómur en gleiðhornsgláka.
Sjónsviðsskerðing við fyrstu
MIGS­glákuaðgerð