Landsfundur Sjálfstæðisflokksins - 01.12.1945, Síða 23
vott um áhugaleysi fyrir skjótri lausn málsins og
er þá hóflega orðað. Skal nú farið fljótt yfir sögu
og aðeins stiklað á því stærsta.
Andúðin gegn málinu stakk alltaf öðru hvoru upp
höfðinu allt árið 1943. Gætti hennar jafnt utan þings
sem innan. Þó tókst hinn 30. nóv. 1943 að ná sam-
komulagi allra þingflokka, nema Alþýðuflokksins, um
að kveðja saman þing hinn 10. janúar 1944 í því
skyni að fella niður sambandslagasáttmálann og setja
jafnframt nýja lýðveldisstjórnarskrá, er öðlaðst
skyldi gildi hinn 17. júní 1944. Stóð nú ríkisstjórnin
einnig að þeirri samþykkt.
Lýðveldisstof nunin:
Var Alþingi síðan kvatt saman á tilsettum tíma.
Hófust þá fyrst allharðar deilur, en síðan langvar-
andi samkomulagstilraunir, er lyktaði með endan-
legu samkomulagi allra flokka hinn 19. febrúar 1944.
Samþykkti Alþingi síðan einróma niðurfellingu sam-
bandslagasáttmálans og hina nýju lýðveldisstjórnar-
skrá. Staðfesti þjóðin hvort tveggja með þeim glæsi-
leik, er aldrei mun yfir fyrnast.
Var lýðveldið síðan endurreist á Þingvöllum hinn
17. júní 1944 og jafnframt kosinn fyrsti forseti hins
endurreista íslenzka lýðveldis.
Það kveður stundum við, að ógæfu Islendinga
verði allt að vopni. Lokaþáttur sjálfstæðisbaráttunn-
ar staðfestir þetta ekki. Þvert á móti sýndi hann, að
þegar mest reið á, réðist bezt úr fyrir hamingju Is-
lands. Óglæsilegri ramma getur varla um fagra helgi-
mynd en pólitíska ástandið á íslandi við endurreisn
lýðveldisins. Eigi aðeins hafði Alþingi þeirrar þjóð-
21