Arkitektúr og skipulag - 01.09.1989, Blaðsíða 28
þær kröfur sem til hennar verða fyrirsjáanlega gerðar í þessu
sambandi.
Stefnt var að því að kirkjusalurinn yrði ekki svo stór að við
venjulegar sunnudagsguðsþjónustur með milli 50 og 100
kirkjugestum skapaðist tilfinning fyrir fámenni. Flestar
guðsþjónustur og samkomur fara vel í 200 sæta kirkjuskipi.
Það er líka vel sambærilegt við sætafjölda í gömlu kirkjunni
sem sett hefur safnaðarlífinu á Isafirði ramma í fimm
aldarfjórðunga. En þær stundir koma svo að miklu færri
komast að en vildu. Því er nauðsynlegt að geta hýst mun fleiri.
Líklega má auðveldlega hafa 500 manna samkomu í húsinu
með því að nýta bæði safnaðarsal (ca. 150 manns) og anddyri
(ca. 50 manns) með kirkjuskipinu.Á ísafirði er kirkju- og
tónlistarlíf nánar samfléttað en víðast hvar annarsstaðar. Til
þess hefur verið tekið sérstakt tillit. Söngpallurinn er mjög stór
og ráð gert fyrir verklegu pípuorgeli á mikilvægum stað í
kirkjunni, sömuleiðis flygli.Rúmgott anddyri kirkjunnar
býður fólki upp á að staldra þar við og spjalla saman. Þar væri
hægt að hafa ýmiss konar starfsemi, svo sem sýningar af ýmsu
tagi. Þangað inn ætti fólk gjaman að rekast af fömum
vegi.Útveggir em steinsteyptir, einangraðir að utanverðu og
steinaðir með íslenskum bergtegundum. Þak kirkjunnar er
byggt úr límtré og viðarspermm, þakefni er úr eir eða
sinki.Sexstrendur kirkjutum er gerður úr léttu stálvirki og
glersteinshleðslu. í honum er komið fyrir kirkjuklukkum og
lýsingu. Gmnnflatarmál kirkjunnar er 910 m2og rúmmál 5360
m3.
Táknfræði kirkjunnar. Höfuðtákn nýju kirkjunnar er
hringurinn. Hann er tákn eilífðarinnar, vemleika Guðs.
Hann er eitt elsta trúarlegt tákn sem menn þekkja, án upphafs
og endis eins og eilífðin. Yfir altarinu sem er í miðju hringflat-
arins rís tuminn og gefur á áberandi hátt til kynna miðju
kirkjunnar og þar með miðju safnaðarins. Þessi tum sem er
upplýstur minnir á eldstólpann sem vísaði Israelsmönnum
leiðina yfir eyðimörkina á leið þeirra til fyrirheitna landsins.
Kristinn söfnuður er hinn nýi Israel, erfingi allra fyrirheita
Guðs. Hann er einnig á leið til fyrirheitna landsins, á leið inn
í eilífð Guðs.
Tuminn sést víða að og fangar augað og ferðum manna til
kirkju er þannig varið að tuminn vísar þeim leið. Eins og
möndull snýr hann söfnuðinum um sig og beinir för hans inn
í kirkjuna. Hinu daglega lífi lifa safnaðarmenn í ytri hring en
koma inn í innri hring þegar þeir stíga inn í forkirkjuna. Þeir
em komnir í forgarð musterisins. Þaðan ganga þeir inn í
helgidóminn í enn innri hring og safnast þar saman til
lofgjörðar og til þess að heyra Guðs orð og tilbiðja hann.
Þegar við göngum til altaris stígum við inn í innsta hring þar
sem hinn himneski veruleiki verður hlutdeild okkar. Við
göngum inn í hið allra helgasta.
Tólfskipting hringsins minnir okkur á tölu postulanna. Tólf er
hin fulla tala kirkjunnar og táknar heild hennar. Tólf súlur
marka hringinn og bera þær allar ljós. Það táknar hlutverk
lærisveinanna að bera ljós í heiminum. Söfnuðurinn vinnur
þjónustu sína við Guð einnig í hinu daglega lífi, sjö daga
vikunnar og sjö era þeir hlutar hringsins sem kirkjan er reist á
og em utan dyra hennar.
I þeim fimm hlutum sem em undir þaki fer helgiþjónustan
fram. Hin æðsta helgiþjónusta, krossfóm Krists,
var mörkuð tölunni fimm með fimm sámm Krists.
Ljósið. Er annað mikilvægt tákn í þessari kirkju. Guð er ljós
og myrkur er alls ekki í honum. Guð býr í Ijósi og hefur látið
ljós sitt lýsa mönnunum. Hinn upplýsti tum er tákn um það.
Hann er viti á lífsins leið og vísar leið í friðarhöfn. Ljósið í
kirkjunni kemur ofan að yfir grátumar og einkanlega yfir
altarið.
Vatnið. Er hið þriðja mikilvægasta tákn kirkjunnar. Það
fullkomnar að sínu leyti hringinn og minnir þá á jörðina. Guð
aðgreindi þurrlendi og sjó og mælti svo fyrir að hafið skyldi
virða takmörk sín. Guð klauf vötn Rauðahafsins og bjargaði
I srael yfir. Hann hefur í skíminni greitt okkur leið til samfélags
við sig í eilífð. Skímarlaugin er á brú yfir vatnið inn í hinn
innsta og helgasta hring. Sú brú er öllum fær, einnig fötluðum,
því á henni era engar hindranir
Afdrif. Örlög þessarar hönnunar em all sérstæð. Eftir að
sýning hafði staðið uppi um hríð fór að bera á vemlegu róti
meðal safnaðarmanna.
Allt að 800 manns skrifuðu undir mótmæli við staðsetn-
ingunni sem í janúar sl. var óafgreidd hjá bæjarstjóm þrátt fyrir
bréfleg og ítrekuð fyrirheit bæjarstjómar ísafjarðar. Ástæða
þess að afgreiðslan tafðist var óskiljanlegur dráttur á gerð
deiliskipulags fyrir byggingarsvæðið. Skipulagsstjóm
ríkisins treysti sérekki til að heimila breytingu á aðalskipulagi
á gmndvelli 19. gr. skipulagslaga gegn þessum mótmælum og
því var ekki annað fært en að leggja málið undir dóm bæjarbúa
í almennri atkvæðagreiðslu. Rúmlega helmingur atkvæðisbærs
sóknarfólks tók þátt í atkvæðagreiðslunni og féllu atkvæði á
á þann veg að þrír fjórðu voru andvígir staðsetningu hinnar
nýju kirkju.
Sú hönnun, sem hér hefur verið fjallað um, hefur því af
fyrrgreindum ástæðum verið lögð til hliðar.
Allsendis óráðið er nú um áform safnaðarins því að enn er
óleystur ágreiningur þeirra sem varðveita vilja gömlu kirkjuna
og þeirra sem þrátt fyrir allt vilja byggja nýja kirkju, en þeir
síðamefndu em ekki á einu máli um staðsetninguna.
Trúlega bar margt til að svona fór en engan veginn verður neitt
af því skrifað á reikning umræddrar kirkjuhugmyndar.
Lærdómsríkt væri fyrir ýmsa, bæði fagfólk ýmislegt og yfirvöld,
að gera úttekt á þróun þessa máls. Það er þó skoðun prestsins
sem hlut á hér að máli að þungt vegi fortíðarfíkn og fastheldni
fólks á það gamla. Virðist það nátengt trúarviðhorfum fólksins
sem tengir fortíðina náið Guðdóminum og því er um hann
snýst. ■
Vatnið og hringurinn eru í þessari kirkju tákn sem leggja
saman til fullmyndunar veruleika okkar mannanna. Afþví
allt á upphafsitt í Guði og lifir og hrœrist í honum er hrin-
gurinn líka rétt tákn um eilífð hans, sem alltafhefur verið
og alltaf mun vera. En hann er og nú. Pað undirstrikar
Ijósið sem kemur ofan að. Það er algott, í því er ekkert illt
eins og í hafinu. Eins og land og sjór fullgera jörðina og
gott og illt fullkomna reynslu okkar mannanna, fullgera
fimm þurrir hlutar og sjö í sjó hinn lárétta flöt kirkjunnar.
Byggingin sjálfsem rís upp af grunnfleti sínum er öll tákn
um þann veruleika sem lífið í Ijósinu, líf safnaðarins, er.
26
ARKITEKTÚR OG SKIPULAG