AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1998, Síða 21

Mynd 5. Borg.
Mynd 6. Hvalsnes.
Mynd 7. Knappsstaðir, Skagafjarðarpr.
Mynd 8. Búrfell, Grímsnespr.
is kirkjugarða sé notað varanlegt og viðhaldslítið
efni og kemur þá yfirleitt fyrst upp í hugann ís-
lenskt grjót.
Það grjót sem mest er notað til hleðslu hér á landi
er holtagrjót og hraungrýti. Stundum er einnig
notað sjávargrjót en það getur þó reynst erfitt að
hlaða úr því. Það fer síðan eftir aðstæðum og
hefðum á hverjum stað, hvaða hleðsluefni hentar,
en þó má yfirleitt fullyrða að æskilegast sé að
notast við það efni sem finna má í nágrenninu.
Á síðustu fimm árum hafa verið endurnýjaðar girð-
ingar kringum 84 kirkjugarða og í 61 tilvika hefur
verið farið út í torf- eða grjóthleðslu að hluta eða
öllu leyti. Að þessum verkum hafa starfað 22
hleðslumenn og lætur nærri að þeir séu búnir að
hlaða samtals kringum 7500 fermetra.
Þessar hleðslur hafa yfirleitt leyst af hólmi steypta
veggi og vírnetsgirðingar. Við þessar framkvæmd-
ir hefur verið kappkostað að standa faglega að
verki. Notað hefur verið frostfrítt efni undir og
bakvið hleðslurnar, jafnframt því sem fenginn er
vanur hleðslumaður til að bera ábyrgð á verkinu.
Þessar framkvæmdir eru yfirleitt unnar fyrir tilstyrk
Kirkjugarðasjóðs og skipulagsnefndar kirkjugarða
undir umsjón framkvæmdastjóra nefndarinnar.
Vonandi verða í framtíðinni tryggðir nægir fjármun-
ir til að halda áfram á þeirri braut sem mörkuð
hefur verið við að hlaða veggi umhverfis kirkjur og
kirkjugarða víða um land, enda er hér um að ræða
varanlega framkvæmd ef rétt er að verki staðið.
Hér á landi finnast margir gamlir hlaðnir veggir
sem staðist hafa tímans tönn og bera vott um
hagleik og vandað handverk. Þetta ætti að vera
okkur hvatning til að viðhalda þessari þjóðlegu
byggingarhefð, því jafnvel þó að kostnaður í
upphafi sé talsvert meiri en við einfaldar girðingar,
þá skilar þetta sér margfalt aftur með minni
umhirðu, lengri endingu og fallegra umhverfi. ■
19