Iðjuþjálfinn - 2022, Síða 18

1. tölublað 202218
þjálfun er fyrst getið í opinberu skjali árið 1973 þegar skipuð
var nefnd af Menntamálaráðuneytinu til að athuga möguleika
á að stofna til náms í sjúkraþjálfun og iðjuþjálfun hér á landi.
Nefndin skilaði greinargerð tveimur árum síðar þar sem settar
voru fram tillögur um uppbyggingu náms í sjúkraþjálfun, en
talið var að iðjuþjálfun ætti lengra í land sökum fámennis í
stéttinni. Þá voru átta iðjuþjálfar starfandi á landinu og aðeins
fimm þeirra höfðu varanlega búsetu. Nefndin taldi hins vegar
að eftir 10 ár yrði þörf fyrir á bilinu 80 til 90 iðjuþjálfa hér á
landi (Þórður Einarsson o.fl., 1975).
Árið 1981 var haldin hér norræn ráðstefna um skólamál á Hótel
Loftleiðum þar sem fulltrúar frá menntastofnunum iðjuþjálfa á
öllum Norðurlöndunum tóku þátt auk fulltrúa frá IÞÍ. Fulltrúar
norrænu skólanna buðu fram alla þá aðstoð sem þau gætu
mögulega veitt við að koma á fót íslensku námi í iðjuþjálfun
og voru afar hvetjandi. Um svipað leyti barst félaginu óform-
leg fyrirspurn frá Hauki Þórðarsyni, endurhæfingarlækni,
um hvenær félagið hygðist taka upp þráðinn um nám. Þetta
tvennt ýtti m.a. undir að fyrsta skólanefndin var sett á lagg-
irnar í september 1981, en hana skipuðu Guðrún Árnadóttir,
Ingibjörg Ásgeirsdóttir og Rannveig Baldursdóttir. Stofnun
náms var ekki talin tímabær, en lagt til að félagið beitti sér
fyrir aðgengi Íslendinga að námi erlendis og ynni samtímis
að undirbúningi jarðvegsins hér heima. Þetta sama ár var því
ritað bréf til menntamálaráðherra og farið fram á aðstoð hans
við að koma fleiri Íslendingum að í námi erlendis og þar með
var hafin hin formlega barátta fyrir íslensku námi í iðjuþjálfun.
Ekkert svar barst frá ráðherra (Kristjana Fenger, 1989).
Nefndin aflaði einnig ýmissa gagna um nám í öðrum löndum
og um nám við HÍ til að athuga samnýtingarmöguleika við
námsleiðir þar. Árið 1983 var haldinn fundur með Maríu Þor-
steinsdóttur, námsbrautarstjóra í sjúkraþjálfun um tilurð
og starfsemi þeirrar brautar. Óskað var eftir fleiri höndum í
skólanefnd og því bættust Kristjana Fenger og Sigríður Jóns-
dóttir við og þar með var nefndin orðin fimm manna. Staðan
var kynnt félagsmönnum árið 1984 sem lýstu yfir eindregnum
stuðningi við málið og lofuðu að leggja hönd á plóg þegar kæmi
að stundakennslu og öðrum verkefnum er tengdust náminu.
Þetta sama ár lauk fyrsti íslenski iðjuþjálfinn, Guðrún Pálma-
dóttir, meistaraprófi, en þangað til hafði Hope Knútsson verið
sú eina með það menntunarstig. Verkefni Guðrúnar fjallaði um
líf fjölskyldna þar sem annað foreldranna var með líkamlega
skerðingu (Guðrún Pálmadóttir, 1984; Guðrún Pálmadóttir og
Busch-Rossnagel, 1988). Guðrún Árnadóttir lauk svo meist-
aranámi þremur árum síðar þar sem hún skoðaði fylgni milli
niðurstaðna úr tæknilegum matsaðferðum og tilgátu iðjuþjálfa
er byggði á athafnagreiningu (Guðrún Árnadóttir, 1987).
Árið 1985 kannaði skólanefnd reynslu þeirra 17 nemenda er
höfðu verið í vettvangsnámi á Íslandi. Spurt var um gæði vett-
vangsnámsins hér heima og samanburð þess við vettvangsnám
erlendis. Þetta sama ár var bréf sent til Menntamálaráðuneytis
þar sem óskað var eftir greiðslu fyrir leiðsögn í vettvangsnámi,
en það var talið brýnast í skólamálum á þessum tíma. Ekkert
svar barst og beiðnin því ítrekuð ári síðar en án árangurs. Þar
sem ekkert hafði þokast í áttina að íslensku námi hérlendis var
ákveðið á aðalfundi félagsins þetta ár að leggja skólanefnd
niður í bili (Kristjana Fenger, 1989).
Tveimur árum síðar (1987) var þráðurinn tekinn upp að nýju í
kjölfar óformlegra samræðna við fulltrúa hjá Menntamálaráðu-
neytinu. Stjórn IÞÍ fundaði um skólamál í janúar 1988 og sendi
í kjölfarið bréf til menntamálaráðherra, Birgis Ísleifs Gunnars-
sonar, þar sem farið var fram á stofnun námsbrautar í iðjuþjálfun
við HÍ. Þá var einnig sent bréf til Svavars Gestssonar alþingis-
manns þar sem samskipti við ráðuneytið voru rakin. Þetta varð
til þess að menntamálaráðherra skipaði í júní þetta sama ár
opinbera nefnd um nám í iðjuþjálfun. Nefndina leiddi Stefán
Stefánsson deildarfulltrúi í Menntamálaráðuneytinu. Auk hans
voru í nefndinni Ásgeir B. Ellertsson yfirlæknir tilnefndur af
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu, Guðrún Kristins-
dóttir félagsráðgjafi tilnefnd af HÍ, en varamaður hennar Guð-
rún Jónsdóttir kom strax í hennar stað. Frá IÞÍ voru tveir full-
trúar, þær Hope Knútsson og Guðrún Pálmadóttir, en Kristjana
Fenger leysti þá síðari fljótlega af. Fyrsti fundurinn var haldinn
1. desember 1988, en alls urðu fundirnir tíu, sá síðasti 28. maí
1989. Nefndarmenn skiptu með sér verkum, en þar sem mikil
vinna hvíldi á fulltrúum IÞÍ fengu þeir fleiri félaga til liðs við